1968 IAF Plane Crash: 1968 ఎయిర్‌ఫోర్స్‌ విమాన ప్రమాదం.. 56 ఏళ్లకు దొరికిన సిపాయి మృతదేహం.. అంత్యక్రియలు పూర్తి..

1968 IAF Plane Crash: 1968లో హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌లో జరిగిన విమాన ప్రమాదంలో మరణించిన సిపాయి నారాయణŠ సింగ్‌ భార్య 2011లో తుది శ్వాస విడిచింది. అప్పటి వరకు ఆమె తన భర్త తిరిగి వస్తాడని ఎదురు చూసింది. సింగ్‌ మృతదేహాన్ని స్వీకరించేందుకు అతని స్వగ్రామం వేచి ఉందని ఆమె కుమారుడు బుధవారం తెలిపారు. నారాయణ్‌సింగ్‌ స్వగ్రామం ఉత్తరాఖండ్‌లోని రుద్రప్రయాగ సమీపంలో ఉంది. అతని భార్య మరణించిన 13 ఏళ్ల తర్వాత నారాయణ్‌సింగ్‌ మృతదేహం దొరికింది.

1968లో ప్రమాదం..
1968, ఫిబ్రవరి 7న హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌లోని రోహ్‌తంగ్‌ సమీపంలో మంచుతో కప్పబడి ఉన్న కఠినమైన పర్వతాలలో నలుగురు సిబ్బందితో 102 మంది సిబ్బందిని తీసుకెళ్తున్న భారత వైమానికి దళానికి చెందిన ఏఎన్‌–12 విమానం కూలిపోయింది. ఇందులో నారాయణ్‌సింగ్‌ అదృవ్యమయ్యాడు. క్రాష్‌ తర్వాత, అధికారిక లేఖ నారాయణ్‌ అదృశ్యమైన కుటుంబానికి తెలియజేసింది. తన భర్త బతికే ఉన్నాని, తిరిగి వస్తాడని సింగ్‌ భార్య తన తుది శ్వాస విడిచేవరకూ ఎదురు చూఏసింది.

ఇంగ్లిష్‌లో లేఖ..
సిపాయి నారాయణ్‌సింగ్‌ అదృశ్యంపై మొదత ఉత్తరం వచ్చినప్పుడు ఇంగ్లిష్‌లో ఉంది. మ్రస్తులు దీనిని చదవలేక పాఠశాల ప్రధానోపాధ్యాయుడి వద్దకు తీసుకెళ్లారు. లేఖ చదివిన తర్వాత సింగ్‌ భార ఆ విషయాన్ని నమ్మలేదు. తన భర్త చనిపోతే మృతదేహం ఎక్కడ అని ప్రశ్నించింది. తర్వాత క్రమంలో దేవికి కుటుంబ సభ్యులు, మొదటి భర్త అత్త, మామలు 1973లో సమీప బంధువు భవన్‌ సింగ్‌ బిష్తతో రెండో వివాహం జరిపించారు. వీరికి ఐదుగురు కుమార్తెలు, మొదటి భర్తకు చెందిన ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు. రెండో వివాహం అయినా.. దేవి మాత్రం నారాయణసింగ్‌ గురించి ఆలోచించడం మానలేదు. నారాయణ్‌సింగ్‌ చనిపోతే తనకు పరిహారం ఎందుకు ఇవ్వలేదని ఆలోచించేది. ఈ అనిశ్చితే ఆమె ఆశకు జీవం పోసింది. అయితే దశాబ్దాలుగా విమాన శకలాలు, బాధితుల అవశేషాలు మంచుతో నిండి భూమిలో ఉన్నాయి.

2003లో విమాన శకలాల గుర్తింపు..
అయితే నాటి విమానం శకలాలను 2003లో మనాలిలోని తరువాత 2003లో, మనాలిలోని ఏబీవీ ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ మౌంటేనింగ్‌ అండ్‌ అలైడ్‌ స్పోర్ట్స్‌ యాత్ర ద్వారా దక్షిణ ఢాకా హఇమనీ నదంలో విమాన శకలాలను గుర్తించింది. పర్వతారోహకులు ఒక మృతదేహం అవశేషాలను కూడా కనుగొన్నారు, తదనంతరం విమానంలో ఉన్న సైనికుడు సిపాయి బెలి రామ్‌గా గుర్తించారు. ఇది 2005, 2006, 2013, మరియు 2019 సంవత్సరాల్లో శోధన మిషన్లలో ముందంజలో ఉన్న భారతీయ సైన్యం, ముఖ్యంగా డోగ్రా స్కౌట్స్‌ ద్వారా అనేక సంవత్సరాల్లో అనేక సాహసయాత్రలకు దారితీసింది. నమ్మకద్రోహ పరిస్థితులు, క్షమించరాని భూభాగం ఉన్నప్పటికీ, కేవలం ఐదు మృతదేహాలు మాత్రమే స్వాధీనం చేసుకున్నాయి. 2019 నాటికి అయితే, సైన్యానికి చెందిన డోగ్రా స్కౌట్స్‌ సోమవారం దాదాపు 16,000 అడుగుల ఎత్తులో ఢాకా హిమానీనదం ప్రాంతం నుండి నలుగురు సిబ్బంది మృతదేహాలను స్వాధీనం చేసుకున్నారు.