Bangladesh: ముహమ్మద్ యూనుస్ నేతృత్వంలోని బంగ్లాదేశ్ తాత్కాలిక ప్రభుత్వం మాజీ ప్రధానమంత్రి షేక్ హసీనా యొక్క అవామీ లీగ్ పార్టీని నిషేధించినట్లు మే 10, 2025 శనివారం సాయంత్రం ప్రకటించింది. ఉగ్రవాద వ్యతిరేక చట్టం నిబంధనల ఆధారంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు ప్రభుత్వం తెలిపింది. సలహాదారుల మండలి (కేబినెట్) ఆమోదంతో ఈ నిషేధం అమలులోకి వచ్చినట్లు, త్వరలో గెజిట్ నోటిఫికేషన్ జారీ చేస్తామని ప్రభుత్వం స్పష్టం చేసింది. ఈ చర్య బంగ్లాదేశ్ రాజకీయ చరిత్రలో ఒక సంచలనాత్మక అధ్యాయంగా మారింది, ఎందుకంటే అవామీ లీగ్ దేశ స్వాతంత్య్ర ఉద్యమంలో కీలక పాత్ర పోషించిన చారిత్రక పార్టీ.
Also Read: సీజ్ఫైర్ వద్ద: పాక్ తో ’భారత్ యుద్ధమే కావాలి
అవామీ లీగ్, దాని అగ్ర నాయకులపై అంతర్జాతీయ నేరాల ట్రిబ్యూనల్లో కొనసాగుతున్న కేసుల విచారణ పూర్తయ్యే వరకు ఆ పార్టీని నిషేధిస్తున్నట్లు బంగ్లాదేశ్ తాత్కాలిక ప్రభుత్వం వెల్లడించింది. 2024 జూలైలో షేక్ హసీనా ప్రభుత్వాన్ని గద్దె దించేందుకు విద్యార్థి సంఘాలు చేపట్టిన ఉద్యమం తర్వాత, ఈ ఉద్యమ నాయకులు, సాక్షుల భద్రతను కాపాడేందుకు ఈ చర్య తప్పనిసరి అని ప్రభుత్వం పేర్కొంది. షేక్ హసీనా నేతత్వంలో అవామీ లీగ్ ప్రభుత్వం విద్యార్థి ఆందోళనలను అణచివేయడానికి అతిగా బలవంతం ఉపయోగించినట్లు ఆరోపణలు ఉన్నాయి, ఇవి అంతర్జాతీయ దృష్టిని ఆకర్షించాయి. ఈ నేపథ్యంలో, అవామీ లీగ్ను నిషేధించడం ద్వారా రాజకీయ అస్థిరతను నియంత్రించాలని యూనుస్ ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు తెలుస్తోంది.
అవామీ లీగ్ చారిత్రక ప్రాముఖ్యత
1949లో స్థాపితమైన అవామీ లీగ్ బంగ్లాదేశ్ రాజకీయ చరిత్రలో ఒక సుప్రసిద్ధ పార్టీ. తూర్పు పాకిస్థాన్లోని బెంగాళీలకు స్వయంప్రతిపత్తి. సాంస్కృతిక గుర్తింపు కోసం ఈ పార్టీ ఉద్యమించింది, ఇది 1971లో బంగ్లాదేశ్ స్వాతంత్య్రానికి దారితీసింది. షేక్ ముజిబుర్ రెహమాన్ నేతృత్వంలో ఈ పార్టీ దేశ ఆవిర్భావంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. ఆ తర్వాత షేక్ హసీనా దీనిని దశాబ్దాలపాటు ఒక శక్తివంతమైన రాజకీయ శక్తిగా నడిపించింది. అయితే, ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో హసీనా ప్రభుత్వంపై అవినీతి, అణచివేత, మరియు ఏకపక్ష ఎన్నికల ఆరోపణలు ఈ పార్టీ యొక్క ఇమేజ్ను దెబ్బతీశాయి, దీని ఫలితంగా ఈ నిషేధం ఆవిర్భవించింది.
రాజకీయ, సామాజిక పరిణామాలు
అవామీ లీగ్ నిషేధం బంగ్లాదేశ్ రాజకీయ రంగంలో భారీ మార్పులను తీసుకొచ్చే అవకాశం ఉంది. ఈ చర్య యూనుస్ ప్రభుత్వం యొక్క రాజకీయ సంస్కరణల ఎజెండాకు మద్దతు ఇవ్వవచ్చు, కానీ అదే సమయంలో ఇది దేశంలో ధ్రువీకరణను మరింత తీవ్రతరం చేయవచ్చు. అవామీ లీగ్ మద్దతుదారులు ఈ నిషేధాన్ని ‘రాజకీయ కక్షసాధింపు‘గా ఖండిస్తున్నారు, ఇది దేశంలో కొత్త ఆందోళనలకు దారితీయవచ్చని హెచ్చరిస్తున్నారు. అంతేకాక, ఈ నిషేధం బంగ్లాదేశ్ యొక్క అంతర్జాతీయ ఇమేజ్పై కూడా ప్రభావం చూపవచ్చు, ఎందుకంటే షేక్ హసీనా గతంలో భారత్ వంటి దేశాలతో దృఢమైన ద్వైపాక్షిక సంబంధాలను నిర్వహించింది. ఈ నిషేధం భారత్–బంగ్లాదేశ్ సంబంధాలపై కూడా పరోక్షంగా ప్రభావం చూపవచ్చని విశ్లేషకులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
భవిష్యత్ సవాళ్లు, యూనుస్ ప్రభుత్వ బాధ్యత..
ముహమ్మద్ యూనుస్ నేతృత్వంలోని తాత్కాలిక ప్రభుత్వం ఈ నిషేధం ద్వారా రాజకీయ స్థిరత్వాన్ని సాధించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నప్పటికీ, ఇది దేశంలో కొత్త సవాళ్లను రేకెత్తించవచ్చు. అవామీ లీగ్ నిషేధం దేశంలో స్వేచ్ఛాయుత ఎన్నికలకు మార్గం సుగమం చేస్తుందా లేక రాజకీయ శూన్యతను సృష్టిస్తుందా అనేది యూనుస్ ప్రభుత్వం యొక్క రాబోయే చర్యలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. అంతర్జాతీయ సమాజం, ముఖ్యంగా ఐక్యరాజ్య సమితి, పొరుగు దేశాలు, ఈ పరిణామాలను దగ్గరగా గమనిస్తున్నాయి. బంగ్లాదేశ్లో స్థిరమైన ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థను పునరుద్ధరించడానికి యూనుస్ ప్రభుత్వం సమగ్ర రాజకీయ సంస్కరణలను అమలు చేయాల్సిన అవసరం ఉంది.