Parikipandla Narahari: ఐఏఎస్‌తో ఆగిపోలేదు.. మరో 400 మందిని తయారు చేశాడు.. వృత్తికే వన్నె తెచ్చిన తెలుగు సివిల్‌ సర్వెంట్‌!

Parikipandla Narahari: ఐఏఎస్‌.. కావడం చాలా గొప్ప విషయం. కానీ, ఆ పదవికి వన్నె తీసుకురావడం ఇంకా గొప్ప విషయం. దేశంలో అనేక మంది గొప్ప ఐఏఎస్‌లు ఉన్నారు. కానీ, వృత్తికి వన్నె తెచ్చిన, తెస్తున్నవారు కొందరే ఉన్నారు. అలాంటి వారిలో తెలుగు ఐఏఎస్‌ నిలిచాడు. అతనే పాత కరీనంరగ్, ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా బసంత్‌నగర్‌కు చెందిన పరికిపండ్ల నరహరి. టైలర్‌ కొడుకుగా పుట్టిన ఆయన చదువులో చిన్నతనం నుంచే చురుకుగా ఉండేవాడు కష్టపడి చదివి ఐఏఎస్‌ సాధించాడు. 2001లో జాతీయ స్థాయిలో 78వ ర్యాంకు సాధించాడు. పరిమిత వనరులు ఉన్నా పూర్తి సక్సెస్‌ సాధించాడు. ఇండోర్‌ కలెక్టర్‌గా ఆయన చేసిన అభివృద్ధి, స్వచ్ఛత కార్యక్రమాలు మధ్యప్రదేశ్‌లోని ఇండోర్‌కు వరుసగా స్వచ్ఛత అవార్డులు తెచ్చి పెడుతున్నాయి.

ఐఏఎస్‌తో ఆగిపోలేదు..
పరికిపండ్ల నరహరి తాను సివిల్స్‌ సాధించడంతోనే ఆగిపోలేదు. పేద, మధ్య తరగతి కుటుంబాల్లో పుట్టిన వారు కూడా ఐఏఎస్‌లు కావాలని సంకల్పించారు.ఈ క్రమంలోనే ఒకవైపు కలెక్టర్‌గా పనిచేస్తూనే.. ఎంతో మంది విద్యార్థులకు సివిల్స్‌లో శిక్షణ ఇచ్చారు. ఆయన శిక్షణ పొందిన 400 మంది సివిల్‌ సర్వీస్‌కు ఎంపికయ్యారు. ఇక బ్యూరోక్రాట్‌గా బాధ్యతలు స్వీకరించినప్పటి నుంచి నరహరి అనేక మార్పులను తీసుకువచ్చారు. ఇండోర్‌ను భారతదేశపు అత్యంత పరిశుభ్రమైన నగరంగా నడిపించడం నుంచి మధ్యప్రదేశ్‌లో లాడ్లీ లక్ష్మీ యోజనను ప్రవేశపెట్టడం వరకు, తరువాత ఇతర రాష్ట్రాలు అనుసరించాయి. ప్రజల అధికారి అనే ట్యాగ్‌ సంపాదించుకున్నాడు. నరహరి ప్రస్తుతం మధ్యప్రదేశ్‌ స్టేట్‌ కోఆపరేటివ్‌ మార్కెటింగ్‌ ఫెడరేషన్‌లో మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్‌గా, సాంకేతిక విద్యా శాఖ కమిషనర్‌గా పని చేస్తున్నారు.

ఐఏఎస్‌ సాధనకు..
నరహరి కలెక్టర్‌గా తన ప్రాంతంలో వయోజన అక్షరాస్యత కార్యక్రమాన్ని ప్రవేశపెట్టినప్పుడు, కమ్యూనిటీ హాళ్లలో పాఠాలు చెప్పడానికి విద్యార్థుల్లో నరహరి కూడా ఉన్నారు. మొదటి సారి, వృద్ధులకు బోధించారు. కలెక్టర్‌ స్థానానికి విషయాలను సరిచేసే శక్తి ఉందని నేను గ్రహించారు. అయితే అతను యూపీఎస్సీ ఎలా సాధిస్తారనే ప్రశ్న కొంతకాలం చుట్టుముట్టింది. అతనికి దాని గురించి చాలా తక్కువ జ్ఞానం ఉంది. నరహరి తన గ్రేడ్‌ల స్థిరత్వాన్ని కొనసాగించడంపై దృష్టి పెట్టాడు, ఆపై ప్రభుత్వ ఇంటర్మీడియట్‌ రెసిడెన్షియల్‌ కాలేజీ నుంచి పట్టభద్రుడయ్యాక 1995లో హైదరాబాద్‌కు వెళ్లాడు. ట్యూషన్లు చెబుతూ యూపీఎస్సీకి ప్రిపేర్‌ అయ్యారు. ఈ క్రమంలో ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో ఉచిత కోచింగ్‌ గురించి తెలుసుకున్నాడు. ఇంజినీరింగ్‌లో టాపర్‌గా నిలిచాడు.

మహోన్నతమైన ఘనత
తన ఇంజనీరింగ్‌ కోర్సు పూర్తి చేసిన తర్వాత, నరహరి తన యూపీఎస్సీ సన్నాహాలను కొనసాగిస్తూనే, ఒక ప్రైవేట్‌ కంపెనీలో పనిచేయడం ప్రారంభించాడు. ప్రభుత్వ, కళాశాల లైబ్రరీల్లో ఉన్న స్టడీ మెటీరియల్‌ను వినియోగించుకున్నట్లు చెప్పారు. దీనికి ధన్యవాదాలు, అతను ప్రభుత్వం నిర్వహించే యూపీఎస్సీ ఉచిత కోచింగ్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో ప్రవేశ పరీక్షలను క్లియర్‌ చేయగలిగాడు, అది అతనికి ఉచిత వసతి మరియు ఆహారాన్ని కూడా అందించింది. ప్రిలిమ్స్‌ ఇస్తున్నట్లయితే, వారు మెయిన్స్‌కు, ఆపై ఇంటర్వ్యూకు కోచింగ్‌ను అందిస్తారు. అన్ని దశలలో మద్దతు అందించబడుతుంది. పుస్తకాలను కొనుగోలు చేయడానికి మాకు పాకెట్‌ మనీ కూడా ఇచ్చేవారు. 2000లో రెండవ ప్రయత్నంలో 78వ ఆల్‌–ఇండియా ర్యాంక్‌తో సివిల్స సాధించాడు.

సమాజానికి తిరిగి ఇవ్వడం
అతను సేవలో చేరిన నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత, నరహరి తన గ్రామంలోని ఇతర ఆశావహులకు మార్గనిర్దేశం చేయడంలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. ప్రభుత్వ పాఠశాలలు, కళాశాలలను సందర్శించేందుకు వచ్చిన ప్రతి అవకాశాన్ని విద్యార్థులను చైతన్యవంతులను చేసేందుకు వినియోగించుకున్నారు. కలెక్టర్‌ హోదాలో, అతను 10 సంవత్సరాల పాటు మధ్యప్రదేశ్‌లోని ప్రభుత్వ కోచింగ్‌ సెంటర్లలో వెనుకబడిన నేపథ్యాల నుంచి వచ్చిన అభ్యర్థులకు బోధించాడు. ప్రైవేట్‌ సెంటర్లలో విద్యార్థులకు రాయితీలు పొందడంలో కూడా అతను సహాయం చేశాడు. విద్యార్థిగా ప్రభుత్వ ప్రయోజనాలు మరియు పథకాలను ఉపయోగించుకున్న అతను, తన విద్యార్థులకు వారి వారి రాష్ట్రాల్లో ఉచిత కోచింగ్‌ గురించి ఎల్లప్పుడూ తెలియజేస్తాడు. అభ్యర్థి ప్రిలిమ్స్‌ను క్లియర్‌ చేస్తే, ప్రిపరేషన్‌ సమయంలో అయ్యే ఖర్చులపై అనేక రాష్ట్రాలు రీయింబర్స్‌మెంట్‌లను అందిస్తాయి. విద్యార్థులు జిల్లా పరిపాలన లేదా సాంఘిక సంక్షేమ శాఖ నుండి ఇటువంటి ప్రయోజనాలను పొందవచ్చని ఆయన చెప్పారు. 2013లో, అతను దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న అభ్యర్థులకు సహాయం చేయడానికి ఫేస్‌బుక్‌ పేజీని ప్రారంభించాడు. పేజీకి ప్రస్తుతం 2.5 లక్షల మంది ఫాలోవర్లు ఉన్నారు. అతను ప్రతిరోజూ వందల కొద్దీ సందేశాలు, ప్రశ్నలను అందుకుంటాడు. ఔత్సాహికులు తమ సమస్యలను పంచుకోవడం నుండి స్టడీ మెటీరియల్, ఐచ్ఛిక సబ్జెక్ట్, టైమ్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ మరియు ప్రిపరేషన్‌ స్ట్రాటజీలకు సంబంధించిన ప్రశ్నలు అడగడం వరకు ఇవి ఉంటాయి. నరహరి మాక్‌ ఇంటర్వ్యూల కోసం ప్రశ్నలను కూడా రూపొందించాడు.

ఇండోర్‌ కలెక్టర్‌గా..
ఇక నరహరి ఇండోర్‌ కలెక్టర్‌గా పనిచేశారు. ఆయన హయాంతోనే నగరానికి తొలిసారి స్వచ్ఛత పురస్కారం దక్కింది. ఈ ట్రెండ్‌ను తర్వాత వచ్చిన ఐఏఎస్‌లు కొనసాగిస్తున్నారు. వరుసగా మూడుసార్లు ఉత్తమ నగరంగా ఎంపికైంది. నగరంలో చెత్త ఎక్కడా కనిపించకుండా చేశారు. యాచకులను పునరావాస కేంద్రాలకు తరలించారు. పనిచేసేవారికి పని కల్పించారు. అనేక కార్యక్రాల ఫలితంగా ఇండోర్‌కు స్వచ్ఛత అవార్డు దక్కింది.

ఆలయ ఫౌండేషన్‌ ద్వారా..
ఇక నరహరి ఆలయ ఫౌండేషన్‌ ద్వారా అనేక సేవా కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నారు. ప్రభుత్వ పాఠశాలలల విద్యార్థులకు పుస్తకాలు, బ్యాగులు అందిస్తున్నారు. ప్రతిభ ఉన్న పేద విద్యార్థులకు ఆర్థిక సాయం అందిస్తున్నారు. మోటివేషన్‌ క్లాసులు నిర్వహిస్తున్నారు. పేదలకు సంస్థ ద్వారా వివిధ రంగాల్లో శిక్షణి ఇప్పిస్తున్నారు. క్రౌడ్‌ ఫండింగ్‌ ద్వారా ఆపదలో ఉన్నవారిని ఆదుకుంటున్నారు.