Manmohan Singh : ‘చరిత్ర బహుశా నాకు న్యాయం చేస్తుంది…’ మన్మోహన్ చివరి విలేకరుల సమావేశంలో ఎందుకు ఇలా అన్నారు?

Manmohan Singh : ‘చరిత్ర బహుశా నాకు న్యాయం చేస్తుంది’ అని సుమారు 10 సంవత్సరాల క్రితం 2014లో చెప్పిన డాక్టర్ మన్మోహన్ సింగ్ గురువారం తుది శ్వాస విడిచారు. అయితే 10 ఏళ్ల క్రితం విలేకరుల సమావేశంలో డాక్టర్ మన్మోహన్ ఎందుకు ఇలా అన్నారో తెలుసా. ఆ సంఘటనకు సంబంధించిన సారాంశాన్ని ఈరోజు ఈ వార్తా కథనంలో తెలుసుకుందాం.

మాజీ ప్రధాని డాక్టర్ సింగ్ ఇక లేరు
డాక్టర్ మన్మోహన్ సింగ్ గురువారం తుది శ్వాస విడిచారు. సమాచారం ప్రకారం, ఆయన ఆరోగ్యం క్షీణించడంతో తనను ఢిల్లీ ఎయిమ్స్‌లో చేర్చారు. అక్కడ వైద్యులు మన్మోహన్ సింగ్ చనిపోయినట్లు ప్రకటించారు. ఆయన అంత్యక్రియలు రేపు అంటే శనివారం ఉదయం ప్రభుత్వ లాంఛనాలతో నిర్వహించనున్నట్లు విశ్వసనీయ వర్గాల సమాచారం. అయితే ఆయన మరణానంతరం పదేళ్ల క్రితం ‘చరిత్ర నాకు న్యాయం చేస్తుందని’ అన్న ప్రకటన ప్రస్తావనకు వచ్చింది.

విలేకర్ల సమావేశంలో ఇలా ఎందుకు అన్నారంటే ?
నిజానికి మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్‌ సింగ్‌ రెండో పర్యాయంపై అప్పట్లో తీవ్ర విమర్శలు వచ్చాయి. ఎందుకంటే అప్పట్లో ద్రవ్యోల్బణం, టెలికాం, బొగ్గు కుంభకోణాల కారణంగా ఆయన ప్రభుత్వం విమర్శలు ఎదుర్కోవాల్సి వచ్చింది. ఆ సమయంలో ఆయనను వీక్ ప్రైమ్ మినిస్టర్ అని కూడా పిలిచేవారు. ఈ వాతావరణంలో 2014లో రెండోసారి ప్రధానిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన సందర్భంగా ఆయన విలేకరుల సమావేశం నిర్వహించారు. ఆ సమయంలో ఆయన ఇంగ్లీషులో ఏదేదో చెప్పారు, ఆయన మాటలకు అర్థం ఇలా ఉంది. ‘‘ఈరోజు పార్లమెంటులో మీడియా లేదా ప్రతిపక్షాలు నా గురించి ఏం మాట్లాడినా, చరిత్ర నాకు న్యాయం చేస్తుందని నేను నిజాయితీగా నమ్ముతున్నాను. భారత ప్రభుత్వ కేబినెట్‌లో జరిగే ప్రతి విషయాన్ని నేను వెల్లడించలేనని ఆయన అన్నారు. కానీ సంకీర్ణ రాజకీయాల పరిస్థితులను, పరిమితులను దృష్టిలో ఉంచుకుని నేను చేయగలిగినంత బాగా చేశానని భావిస్తున్నాను.’’ అని చెప్పుకొచ్చారు.

భారత ప్రభుత్వంలో చాలా కాలం పనిచేశారు
డాక్టర్ సింగ్ ప్రధాన ఆర్థిక సలహాదారుగా (1972-1976), భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ గవర్నర్‌గా (1982-1985), ప్రణాళికా సంఘం డిప్యూటీ ఛైర్మన్‌గా (1985-1987), డిప్యూటీ ఛైర్మన్‌గా కూడా పనిచేశారు. భారత ప్రణాళికా సంఘం (1985-1987) ఆర్థిక ప్రణాళికకు దోహదపడింది. 1991లో డాక్టర్ మన్మోహన్ సింగ్ భారత రాజకీయాల్లోకి ప్రవేశించారు. అటువంటి పరిస్థితిలో అప్పటి ప్రధాని పి.వి. నరసింహారావు ఆయనను ఆర్థిక మంత్రిగా నియమించారు. ఈ పదవిని నిర్వహిస్తున్నప్పుడు, అతను భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను మెరుగుపరచడానికి చారిత్రాత్మక చర్యలు తీసుకున్నారు.