Brahmastra Missile: పల్గాం ఉగ్రదాడి తర్వాత భారత్ పాకిస్తాన్ మధ్య ఉద్రిక్తతలు నెలకొన్నాయి. ఉగ్రవాదుల దాడి వెనుక పాకిస్తాన్ హస్తం ఉన్నట్లు భారత ప్రభుత్వం గుర్తించింది. దీంతో పాకిస్తాన్ పై దౌత్య పరమైన చర్యలతో పాటు ఉగ్రస్తావురాలపై ఆపరేషన్ సింధూర పేరిట దాడులు చేసింది. దీంతో పాకిస్తాన్ కూడా ప్రతి శరీరలకు దిగింది. ఈ యుద్ధంలో భారత్ ప్రయోగించిన బ్రహ్మోత్సవల్స్ ఖచ్చితమైన లక్ష్యాలను ఛేదించాయి. దీంతో హడలిపోయిన పాకిస్తాన్ అమెరికా శరణ కోరి కాల్పుల వేమనకు వచ్చింది. నేనే పద్యంలో ఇప్పుడు బ్రహ్మోత్సవాల గురించి అంతా చర్చ జరుగుతుంది.
Also Read: వల్లభనేని వంశీ మోహన్ కు బెయిల్.. అయినా సరే జైల్లోనే! కారణమదే
బ్రహ్మోస్ మిసైల్ భారతదేశం, రష్యా సంయుక్తంగా అభివృద్ధి చేసిన సూపర్సోనిక్ క్రూయిజ్ మిసైల్, ఇది ప్రపంచంలో అత్యంత వేగవంతమైన మరియు శక్తివంతమైన క్షిపణుల్లో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. దీని ప్రధాన ప్రత్యేకతలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి.
వేగం:
బ్రహ్మోస్ మిసైల్ మాక్ 2.8 నుండి 3.0 వేగంతో (గంటకు సుమారు 3,430–3,700 కి.మీ.) ప్రయాణిస్తుంది, ఇది సాంప్రదాయ సబ్సోనిక్ క్షిపణుల కంటే దాదాపు మూడు రెట్లు వేగవంతమైనది.
పరిధి:
దీని ఫ్లైట్ రేంజ్ 300–800 కి.మీ. వరకు ఉంటుంది, ఇది లక్ష్యాలను దీర్ఘ దూరంలో ఖచ్చితంగా ఛేదించగల సామర్థ్యం కలిగి ఉంది.
కచ్చితత్వం:
బ్రహ్మోస్ “ఫైర్ అండ్ ఫర్గెట్” సూత్రంపై పనిచేస్తుంది, అంటే ఒకసారి ప్రయోగించిన తర్వాత ఇది స్వయంగా లక్ష్యాన్ని గుర్తించి ఛేదిస్తుంది. దీని అడ్వాన్స్డ్ గైడెన్స్ సిస్టమ్ మరియు సాఫ్ట్వేర్ అత్యంత కచ్చితత్వాన్ని నిర్ధారిస్తాయి.
స్టెల్త్ సామర్థ్యం:
శత్రు రాడార్లు, ఇన్ఫ్రారెడ్ సెన్సర్లు లేదా సోనార్ వ్యవస్థలకు గుర్తించడం కష్టమయ్యే స్టెల్త్ టెక్నాలజీతో రూపొందించబడింది.
విభిన్న ప్రయోగ వేదికలు:
ఈ మిసైల్ను భూమి (TEL), సముద్రం (యుద్ధ నౌకలు, జలాంతర్గాములు), మరియు గగనతలం (సుఖోయ్ Su-30 MKI వంటి యుద్ధ విమానాలు) నుండి ప్రయోగించవచ్చు, దీనివల్ల ఇది బహుముఖంగా ఉపయోగపడుతుంది.
శక్తివంతమైన కైనెటిక్ ఎనర్జీ:
దీని కైనెటిక్ ఎనర్జీ సాంప్రదాయ క్షిపణుల కంటే 9 రెట్లు ఎక్కువ, ఇది లక్ష్యాలను భారీగా ధ్వంసం చేయగలదు.
ఎగుమతి సామర్థ్యం:
బ్రహ్మోస్ మిసైల్ను ఫిలిప్పీన్స్ వంటి దేశాలకు ఎగుమతి చేస్తున్నారు, మరియు వియత్నాం, ఇండోనేషియా, మధ్యప్రాచ్యం, దక్షిణ అమెరికా దేశాలు దీనిపట్ల ఆసక్తి చూపుతున్నాయి. ఇది భారత్ యొక్క భౌగోళిక రాజకీయ ప్రభావాన్ని విస్తరిస్తోంది.
హైపర్సోనిక్ సామర్థ్యం (బ్రహ్మోస్-II):
ప్రస్తుతం బ్రహ్మోస్-II అనే హైపర్సోనిక్ వెర్షన్ అభివృద్ధి దశలో ఉంది, ఇది మాక్ 8 వేగంతో 1,500 కి.మీ. పరిధిని కలిగి ఉంటుంది.
చర్చ ఎందుకు జరుగుతోంది?
బ్రహ్మోస్ మిసైల్పై ఇటీవల చర్చ ఎక్కువగా జరగడానికి కొన్ని కీలక కారణాలు ఉన్నాయి:
ఆపరేషన్ సిందూర్:
2025 మే 11న జరిగిన ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’లో భారత్ పాకిస్తాన్లోని ఉగ్రవాద స్థావరాలపై బ్రహ్మోస్ మిసైల్ను ఉపయోగించినట్లు నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి. ఈ ఆపరేషన్ పహల్గాం ఉగ్రదాడికి ప్రతీకారంగా చేపట్టబడింది. ఈ దాడిలో బ్రహ్మోస్ యొక్క శక్తి మరియు ఖచ్చితత్వం ప్రపంచ దృష్టిని ఆకర్షించాయి, దీనివల్ల పాకిస్తాన్ కాల్పుల విరమణ కోరినట్లు తెలుస్తోంది.
కొత్త ఉత్పత్తి కేంద్రం:
2025 మే 11న ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో రూ.300 కోట్లతో 80 హెక్టార్లలో బ్రహ్మోస్ ఉత్పత్తి కేంద్రాన్ని రక్షణ శాఖ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ ప్రారంభించారు. ఈ కేంద్రం సంవత్సరానికి 150 మిసైల్స్ ఉత్పత్తి చేసే సామర్థ్యం కలిగి ఉంది, ఇది భారత రక్షణ సామర్థ్యాన్ని మరింత బలోపేతం చేస్తుంది.
ఎగుమతి ఒప్పందాలు:
ఫిలిప్పీన్స్తో 2022లో జరిగిన $375 మిలియన్ ఒప్పందం మరియు వియత్నాంతో $700 మిలియన్ ఒప్పందం చర్చల దశలో ఉన్నాయి. ఇండోనేషియా, మధ్యప్రాచ్యం, దక్షిణ అమెరికా దేశాలు ఈ మిసైల్ను కొనుగోలు చేయడానికి ఆసక్తి చూపుతున్నాయి, దీనివల్ల భారత్ యొక్క రక్షణ ఎగుమతి సామర్థ్యం గురించి చర్చలు జరుగుతున్నాయి.
భౌగోళిక రాజకీయ ప్రాముఖ్యత:
ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనాకు వ్యతిరేకంగా భారత్ యొక్క వ్యూహాత్మక సమతుల్యతను బలోపేతం చేయడంలో బ్రహ్మోస్ కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. ఈ మిసైల్ భారత్ యొక్క రక్షణ సామర్థ్యాలను ప్రపంచంలో ఒక అగ్రగామిగా నిలబెడుతోంది.
హైపర్సోనిక్ అభివృద్ధి:
బ్రహ్మోస్-II హైపర్సోనిక్ మిసైల్ అభివృద్ధి గురించి చర్చలు జరుగుతున్నాయి, ఇది భవిష్యత్తులో భారత్ను అమెరికా, చైనా, రష్యా వంటి దేశాలతో సమానంగా నిలబెట్టే సామర్థ్యం కలిగి ఉంది.
జాతీయ గర్వం:
బ్రహ్మోస్ను “ఆధునిక బ్రహ్మాస్త్రం”గా పిలుస్తారు, ఇది భారత రక్షణ రంగంలో ఆత్మనిర్భరతకు (స్వావలంబన) నిదర్శనంగా నిలుస్తుంది. దీని విజయం భారత సైనిక సామర్థ్యాన్ని మరియు రష్యాతో సహకారాన్ని ప్రపంచానికి చాటుతుంది.
బ్రహ్మోస్ మిసైల్ దాని అసమాన వేగం, కచ్చితత్వం, స్టెల్త్ సామర్థ్యం, బహుముఖ ప్రయోగ సామర్థ్యంతో భారత రక్షణ వ్యవస్థలో ఒక కీలక ఆయుధంగా నిలుస్తుంది. ఇటీవలి ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’, కొత్త ఉత్పత్తి కేంద్రం, మరియు ఎగుమతి ఒప్పందాల వల్ల ఈ మిసైల్పై చర్చ ఊపందుకుంది. ఇది భారత్ యొక్క రక్షణ సామర్థ్యాన్ని బలోపేతం చేయడమే కాకుండా, ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో భారత్ యొక్క వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యతను కూడా పెంచుతోంది.
