America: భారత్, పాకిస్థాన్ మద్య ఉద్రిక్తతలను తానే అపినట్లు అమెకా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ ముందుగా ప్రకటించారు. ఇరు దేశాల మధ్య కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం జరిగిందని వెల్లడించారు. రెండు రోజుల తర్వాత భారత్, పాకిస్థాన్ మధ్య అణు యుద్ధాన్ని కూడా తానే ఆపినట్లు తెలిపారు. యుద్ధం ఆపకుంటే రెండు దేశాలతో వాణిజ్యం నిలిపివేస్తామని హెచ్చరించడంతో రెండు దేశాలు యుద్దం ఆపాయని మరో ప్రకటన చేశారు. దీంతో ఇప్పుడు దీనిపై భారత్ వ్యాప్తంగా చర్చ జరుగుతోంది. అమెరికా భారత్ పాకిస్థాన్లతో వాణిజ్య సంబంధాలను పూర్తిగా నిలిపివేస్తే నష్టపోయేది ఎవరు, లాభ పడేది ఎవరు అన్న అంశాలపై చర్చలు జరుగుతున్నాయి.
Also Read: ప్రధాని మోదీ IAF సందర్శన.. ఆపరేషన్ సిందూర్ వీరులకు అభినందన
భారత్పై ప్రభావం
భారత్–అమెరికా మధ్య 2021–22లో ద్వైపాక్షిక వాణిజ్యం 119.42 బిలియన్ డాలర్లు దాటింది, ఇందులో 76.11 బిలియన్ డాలర్లు ఎగుమతులు, 43.31 బిలియన్ డాలర్ల దిగుమతులు. అమెరికా భారత్కు ప్రధాన ఎగుమతి గమ్యస్థానం, మొత్తం ఎగుమతుల్లో 18% వాటా కలిగి ఉంది.
వాణిజ్యం ఆగిపోతే..
ఎగుమతి నష్టం: ఫార్మాస్యూటికల్స్, సాఫ్ట్వేర్ సేవలు, ఆభరణాలు, టెక్స్టైల్స్ వంటి రంగాలు భారీగా నష్టపోతాయి.
సేవల రంగం: భారత్ యొక్క ఐటీ మరియు బీపీవో సేవలు అమెరికా మార్కెట్పై ఎక్కువగా ఆధారపడతాయి. TCS, ఇన్ఫోసిస్ వంటి కంపెనీలు గణనీయమైన ఆదాయాన్ని కోల్పోవచ్చు.
వ్యూహాత్మక నష్టం: అమెరికాతో రక్షణ ఒప్పందాలు మరియు సాంకేతిక భాగస్వామ్యం (ఉదా., డిఫెన్స్ టెక్నాలజీ షేరింగ్) ఆగిపోవడం వల్ల భారత్ యొక్క రక్షణ సామర్థ్యాలు దెబ్బతినవచ్చు.
పరోక్ష ప్రభావం: అమెరికా తన వాణిజ్య ఒప్పందాలను రద్దు చేస్తే, భారత్ ఇతర మార్కెట్ల (యూరోపియన్ యూనియన్, ఆసియా) వైపు మళ్లవచ్చు, కానీ ఈ పరివర్తనకు సమయం, వనరులు అవసరం.
భారత్ ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలు
భారత్ యొక్క వైవిధ్యమైన ఎగుమతి మార్కెట్లు (యూరోప్, మధ్యప్రాచ్యం, ఆసియా), దేశీయ ఆర్థిక వృద్ధి ఈ నష్టాన్ని కొంతవరకు తగ్గించగలవు. అమెరికా విధించే టారిఫ్లను ఎదుర్కోవడానికి భారత్ ఫార్మాస్యూటికల్స్, ఆటోమొబైల్స్ వంటి రంగాలలో తక్కువ టారిఫ్లను ప్రతిపాదించవచ్చు.
పాకిస్థాన్పై ప్రభావం
పాకిస్థాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ భారత్తో పోలిస్తే చిన్నది, అమెరికాపై ఎక్కువగా ఆధారపడుతుంది. అమెరికా పాకిస్థాన్కు ప్రధాన ఎగుమతి గమ్యస్థానం, ప్రధానంగా టెక్స్టైల్స్, కాటన్, లెదర్ ఉత్పత్తులు.
వాణిజ్యం ఆగిపోతే:
ఎగుమతి నష్టం: పాకిస్థాన్ యొక్క టెక్స్టైల్ రంగం, దాని ఆర్థిక వ్యవస్థలో 60% వాటా కలిగి ఉంది, తీవ్రంగా దెబ్బతింటుంది.
సైనిక సహాయం: అమెరికా నుండి సైనిక సహాయం (ఆయుధాలు, శిక్షణ) ఆగిపోతే, పాకిస్థాన్ యొక్క రక్షణ సామర్థ్యాలు బలహీనపడతాయి. ఇది భారత్తో సైనిక అసమానతను మరింత పెంచుతుంది.
ఆర్థిక సంక్షోభం: పాకిస్థాన్ ఇప్పటికే ఆర్థిక సంక్షోభంలో ఉంది, అమెరికా నుంచి ఆర్థిక సహాయం లేదా వాణిజ్యం ఆగిపోతే, దాని ఆర్థిక వ్యవస్థ మరింత క్షీణిస్తుంది.
చైనా ఆధారం: పాకిస్థాన్ చైనా–పాకిస్థాన్ ఆర్థిక కారిడార్ (CPEC) ద్వారా చైనాపై ఆధారపడవచ్చు, కానీ ఇది దీర్ఘకాల రుణ భారాన్ని పెంచుతుంది.
రాజకీయ, వ్యూహాత్మక నష్టం..
అమెరికా సహాయం లేకుండా, పాకిస్థాన్ యొక్క భౌగోళిక రాజకీయ ప్రాముఖ్యత (ఆఫ్ఘనిస్థాన్, ఇరాన్ సరిహద్దులు) తగ్గవచ్చు. అమెరికా పాకిస్థాన్ను ‘మేజర్ నాన్–నాటో అలై‘గా గుర్తించినప్పటికీ, ఈ సంబంధం ఆగిపోతే, పాకిస్థాన్ అంతర్జాతీయంగా ఒంటరిగా మిగిలిపోవచ్చు.
అమెరికాపై ప్రభావం..
భారత్ నుండి ఫార్మాస్యూటికల్స్, ఐటీ సేవలు, పాకిస్థాన్ నుండి టెక్స్టైల్స్ వంటి దిగుమతులు ఆగిపోతే, అమెరికా సరఫరా గొలుసులు దెబ్బతింటాయి. ఉదాహరణకు, భారత్ నుంచి జనరిక్ ఔషధాలపై అమెరికా ఆధారపడుతుంది.
వ్యూహాత్మక నష్టం: భారత్ను ఒక ముఖ్యమైన భాగస్వామిగా (ఇండో–పసిఫిక్ వ్యూహంలో చైనాకు కౌంటర్గా) కోల్పోవడం వల్ల అమెరికా, ఆసియా ప్రాంతంలో ప్రభావం తగ్గుతుంది. పాకిస్థాన్తో సంబంధాలు ఆగిపోతే, ఆఫ్ఘనిస్థాన్, మధ్య ఆసియాలో అమెరికా యొక్క గూఢచర్య సామర్థ్యాలు దెబ్బతినవచ్చు.
ప్రపంచ వాణిజ్యం: అమెరికా ఈ రెండు దేశాలతో వాణిజ్యాన్ని ఆపితే, ఇతర దేశాలు (చైనా, రష్యా) ఈ శూన్యతను పూరించే అవకాశం ఉంది, దీనివల్ల అమెరికా ప్రపంచ ఆర్థిక ప్రభావం తగ్గవచ్చు.
ఎవరికి ఎక్కువ నష్టం?
పాకిస్థాన్: దాని చిన్న ఆర్థిక వ్యవస్థ, అమెరికాపై ఎక్కువ ఆధారం, ఇప్పటికే ఉన్న ఆర్థిక సంక్షోభం కారణంగా పాకిస్థాన్ అత్యధిక నష్టాన్ని చవిచూస్తుంది. చైనా సహాయం ఉన్నప్పటికీ, దీర్ఘకాల రుణ భారం, సైనిక బలహీనత పాకిస్థాన్ను ఎక్కువ ప్రమాదంలోకి నెట్టవచ్చు.
భారత్: భారత్ కూడా నష్టపోతుంది, కానీ దాని వైవిధ్యమైన ఆర్థిక వ్యవస్థ, ఇతర మార్కెట్లతో సంబంధాలు, దేశీయ ఉత్పత్తి సామర్థ్యం వల్ల ఈ నష్టాన్ని తట్టుకోగలదు.
అమెరికా: అమెరికా ఆర్థికంగా కొంత నష్టపోతుంది, కానీ దాని ప్రపంచ ఆర్థిక ఆధిపత్యం మరియు ఇతర భాగస్వాములతో సంబంధాలు ఈ ప్రభావాన్ని తగ్గిస్తాయి.