Space Station: భారత వ్యోమగామి శుభాంషు శుక్లా అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రంలోకి వెళ్లిన విషయం తెలిసిందే. అయితే అక్కడ నీటి కొరత ఉంటుంది. కాబట్టి నీటిని అనేక విధాలుగా ఉత్పత్తి చేస్తారు. భూమి నుంచి కూడా నీటిని తీసుకొని వెళ్తారు. అయితే ఈ అంతరిక్ష కేంద్రంలో మానవ మలమూత్రాల నుంచి నీటిని తిరిగి రీసైకిల్ చేస్తారా? అనే అనుమానం చాలా మందిలో వస్తుంది. మరి ఆ మలమూత్రాలను ఎలా పారవేస్తారు అనే అనుమానం కూడా వచ్చే ఉంటుంది. వీటికి సంబంధించిన వివరాలు ఇప్పుడు మనం తెలుసుకుందాం.
Also Read: ఇంగ్లాండ్ 600 టార్గెట్ చేజ్ చేస్తుందా.. గత చరిత్ర ఏం చెబుతోందంటే?
ISS లో, మూత్రం, చెమట, శ్వాస నుంచి వచ్చే తేమ మాత్రమే రీసైకిల్ చేసి తాగునీటిగా మారుస్తుంటారు. దీని కోసం, అత్యాధునిక నీటి రికవరీ వ్యవస్థ ఉంటుంది. ఇది ఈ వనరుల నుంచి నీటిని సంగ్రహించి, అనేక పొరలలో వడపోత, రసాయన చికిత్స తర్వాత పూర్తిగా శుద్ధి అవుతుంది. తద్వారా వ్యోమగాములు దానిని తాగుతుంటారు.
మలాన్ని రీసైకిల్ చేస్తారా?
ISS లో వ్యర్థాలను రీసైకిల్ చేయరు. వాటిని ప్లాస్టిక్ సంచులలో సేకరించి ఒక కంటైనర్లో ఉంచుతారు. తరువాత మిగిలిన వ్యర్థాలతో పాటు తిరిగి సరఫరా చేసే నౌకలోకి లోడ్ చేస్తారు. తరువాత ఈ నౌక భూమి వాతావరణంలోకి ప్రవేశించి కాలిపోతుంది. వ్యర్థాలను నాశనం చేస్తుంది. ISS వద్ద, మలాన్ని ప్రత్యేక కంటైనర్లలో సేకరిస్తుంటారు. తరువాత దానిని ఇతర వ్యర్థాలతో పాటు కార్గో షిప్లలో లోడ్ చేస్తారు. ఈ కార్గో షిప్లను క్రమం తప్పకుండా ISSకి సామాగ్రి, చెత్తను తీసుకెళ్లడానికి పంపుతారు.
సాధారణంగా, మలం, ఇతర వ్యర్థాలను తదుపరి కార్గో షిప్ అందుబాటులోకి వచ్చే వరకు 30 నుంచి 90 రోజుల వరకు సేకరిస్తారు. కార్గో షిప్ నిండిన తర్వాత లేదా దాని లక్ష్యం పూర్తయిన తర్వాత, దానిని భూమి వాతావరణంలోకి పంపుతారు. అక్కడ అది తిరిగి ప్రవేశించినప్పుడు పూర్తిగా కాలిపోతుంది. దీని అర్థం మలం సాధారణంగా ఒకటి నుంచి మూడు నెలల వరకు (30-90 రోజులు) నిల్వ చేస్తారు అన్నమాట. తరువాత ఇతర వ్యర్థాలతో పాటు దహనం చేయడానికి భూమి వాతావరణంలోకి విడుదల అవుతుంది.
ISS, అంతరిక్ష కేంద్రంలో మలం నిల్వ చేయడానికి ప్రత్యేక కంటైనర్లు లేదా సంచులను ఉపయోగిస్తుంటారు. వీటిని సాధారణంగా వ్యర్థ కంటైనర్లు లేదా వ్యర్థ నిల్వ కంటైనర్లు అని పిలుస్తారు. ఈ కంటైనర్లను అంతరిక్ష కేంద్రంలోని చెత్త సేకరణ ప్రాంతంలో సురక్షితంగా నిల్వ చేస్తారు. ఇది ISS లోపల పరిమితమైన, నియంత్రిత ప్రాంతం, ఇక్కడ మలం, ఇతర ఘన వ్యర్థాలను సేకరించి నిల్వ చేస్తారు. మానవ వ్యర్థాలను రీసైక్లింగ్ చేయాలని నాసా చాలాసార్లు తీవ్రంగా పరిగణించినప్పటికీ, దీనికి సాంకేతిక పరిష్కారాలను కనుగొనడానికి కూడా ప్రయత్నించింది. కానీ ఇప్పటివరకు ఏమీ చేయలేదు.
ఇటీవల, నాసా ‘లూనార్ రీసైకిల్ ఛాలెంజ్’ అనే అంతర్జాతీయ పోటీని ప్రారంభించింది. దీనిలో శాస్త్రవేత్తలు, ఇంజనీర్లు, ఆవిష్కర్తలు మానవ వ్యర్థాలు, మూత్రం, వాంతి వంటి జీవ వ్యర్థాలను అంతరిక్షంలో రీసైకిల్ చేయగల సాంకేతికతలను రూపొందించమని కోరారు. దీనిని శక్తి, నీరు లేదా ఎరువు వంటి ఉపయోగకరమైన వనరులుగా మార్చవచ్చు.
ఈ పోటీ కోసం నాసా 3 మిలియన్ డాలర్లు (సుమారు 25-26 కోట్ల రూపాయలు) బహుమతి ప్రకటించింది. దీని ప్రధాన లక్ష్యం ఏమిటంటే, భవిష్యత్తులో మానవులు చంద్రుడు లేదా అంగారక గ్రహంపై ఎక్కువ కాలం నివసించినప్పుడు, అక్కడ ఉత్పత్తి అయ్యే సేంద్రీయ వ్యర్థాలను రీసైకిల్ చేయాలని.. అయితే ఇది వనరులను ఆదా చేస్తుంది. అంతరిక్షంలో జీవితాన్ని స్థిరంగా ఉంచుతుంది. వాస్తవికత ఏమిటంటే ఇప్పుడు ISSలో మలం రీసైకిల్ చేయడం లేదు. కానీ భవిష్యత్తులో అది ఖచ్చితంగా జరుగే అవకాశం ఉందట.
ISS లో వ్యోమగాములు వాంతులు చేసుకుంటారా?
అవును, వ్యోమగాములు ISS (ఇంటర్నేషనల్ స్పేస్ స్టేషన్) లో వాంతులు చేసుకోవచ్చు. వ్యోమగాములు మొదటిసారి అంతరిక్షంలోకి వచ్చినప్పుడు, వారు తరచుగా “స్పేస్ మోషన్ సిక్నెస్” లేదా “స్పేస్ అడాప్టేషన్ సిండ్రోమ్” ను ఎదుర్కొంటారు. దీనికి ప్రధాన కారణం మైక్రోగ్రావిటీ. దీనిలో శరీర సమతుల్యత చెదిరిపోతుంది. మెదడు శరీర స్థానాన్ని సరిగ్గా అంచనా వేయదు. దీని వలన వికారం, వాంతులు, తలనొప్పి, అలసట వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. సాధారణంగా, వ్యోమగాములు అంతరిక్షంలోకి చేరుకున్న మొదటి 2-3 రోజుల్లో వాంతులు చేసుకునే అవకాశం ఉంది.
దాన్ని ఎలా పారవేయాలి
దీని కోసం, ISSలో ప్రత్యేకమైన “స్పేస్ బ్యాగులు” (బార్ఫ్ బ్యాగులు) అందుబాటులో ఉన్నాయి. తద్వారా అవసరమైతే వ్యోమగాములు వాటిలో వాంతులు చేసుకోవచ్చు. అవి స్టేషన్ లోపల వ్యాపించవు. కొంతమంది వ్యోమగాములకు తేలికపాటి మందులు కూడా ఇస్తారు. ఇవి మోషన్ సిక్నెస్ను తగ్గిస్తాయి.
Disclaimer : ఈ సమాచారం కేవలం అవగాహన కోసం మాత్రమే అందిస్తున్నాము. దీన్ని Oktelugu.com నిర్ధారించదు. ఈ సూచనలు పాటించే ముందు నిపుణుల సలహాలు తీసుకోగలరు.
