Munula Gutta: భారత దేశం అనేక చారిత్రక కట్టడాలు, ప్రకృతి అందాలకు నిలయం. వేల ఏళ్ల చరిత్ర ఉన్న మన దేవంలో అనేక కట్టడాలు, సహజ సిద్ధమైన నిర్మాణాలు ధ్వంసమయ్యాయి.. ధ్వంసం చేయబడ్డాయి. అయితే కొన్ని ఇప్పటికీ నిలిచి ఉన్నాయి. అలాంటి వాటిలో జగిత్యాల జిల్లాలోని వెల్గటూర్ మండలం ముత్తునూర్, మొక్కట్రావుపేట గ్రామాల మధ్య స్థితమైన మునులగుట్ట ఒకటి. చారిత్రక, ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన ఒక అద్భుతమైన ప్రదేశం. ఈ గుట్ట బౌద్ధ సంస్కృతికి సంబంధించిన సుదీర్ఘ చరిత్రను సూచిస్తూ సందర్శకులను ఆకర్షిస్తోంది.
Also Read: ఆపరేషన్ సిందూర్.. భారత సైన్య శక్తి ప్రదర్శన
మునులగుట్ట, సుమారు 300 సంవత్సరాల కాలం బౌద్ధ గురువుల ఆశ్రయంగా ఉండినట్లు చరిత్రకారులు భావిస్తున్నారు. ఈ గుట్టపై ఉన్న శిలాఫలకంపై బ్రాహ్మీ లిపిలో చెక్కబడిన శాసనం, ఈ ప్రాంతంలో బౌద్ధమత ప్రభావాన్ని స్పష్టంగా చూపిస్తుంది. ఈ శాసనం గురువు, శిష్యుల మధ్య సంబంధాన్ని, వారి జీవన విధానాన్ని వివరిస్తుందని నమ్ముతారు. అదనంగా, గుట్టపై గల బావి గురువులు, శిష్యులు విశ్రాంతి తీసుకునే పడకలు ఈ ప్రదేశం ఒక బౌద్ధ విహారంగా ఉన్నట్లు సూచిస్తాయి. ఈ ప్రాంతం బౌద్ధ సన్యాసులకు ధ్యానం, అధ్యయనం కోసం ఒక ఆదర్శవంతమైన స్థలంగా ఉండేదని చరిత్రకారులు అంచనా వేస్తున్నారు. బౌద్ధమతం భారతదేశంలో విస్తరించిన కాలంలో, ఇలాంటి గుట్టలు ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాలుగా పనిచేసేవి.
కోటిలింగాల ఆలయంతో సంబంధం..
మునులగుట్ట యొక్క మరొక విశేషం దాని కోటిలింగాల ఆలయంతో ఉన్న చారిత్రక సంబంధం. పూర్వకాలంలో ఈ గుట్టపై నివసించిన మునీశ్వరులు కోటిలింగాల ఆలయానికి తరచూ సందర్శించేవారని స్థానిక చరిత్రలో నమోదైంది. కోటిలింగాల ఆలయం, శైవ సంప్రదాయంలో ప్రసిద్ధి చెందిన పుణ్యక్షేత్రం, ఈ గుట్ట నుంచి∙ఆలయానికి ఉన్న ఆధ్యాత్మిక అనుబంధం ఈ ప్రాంతానికి మరింత పవిత్రతను జోడిస్తుంది. స్థానికులు ఈ గుట్టను ఒక పవిత్ర స్థలంగా భావిస్తారు. ఇక్కడ ధ్యానం లేదా పూజలు చేయడం వల్ల మానసిక శాంతి లభిస్తుందని విశ్వసిస్తారు. కొందరు సందర్శకులు ఈ గుట్టను బౌద్ధ, శైవ సంప్రదాయాల సమ్మేళనంగా భావిస్తారు, ఇది ఈ ప్రాంతంలోని సాంస్కృతిక వైవిధ్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
ప్రస్తుత పరిస్థితి, పర్యాటక ఆకర్షణ
మునులగుట్ట ప్రస్తుతం చరిత్ర పరిశోధకులు, ఆధ్యాత్మిక యాత్రికులు, పర్యాటకులకు ఒక ముఖ్యమైన గమ్యస్థానంగా మారింది. గుట్టపై ఉన్న బౌద్ధ అవశేషాలు, శాసనాలు చరిత్ర ఔత్సాహికులను ఆకర్షిస్తాయి. అయితే దాని శాంతమైన వాతావరణం ఆధ్యాత్మిక శోధకులకు ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది. గుట్ట చుట్టూ ఉన్న సహజ సౌందర్యం, దాని ఎత్తైన స్థానం నుంచి దృశ్యమానమయ్యే గ్రామీణ ప్రకృతి దృశ్యాలు సందర్శకులకు మరింత ఆనందాన్ని కలిగిస్తాయి. అయితే, ఈ ప్రాంతం యొక్క పూర్తి సామర్థ్యాన్ని ఉపయోగించుకోవడానికి పురావస్తు శాఖ, పర్యాటక శాఖలు మరిన్ని చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. గుట్టపై ఉన్న అవశేషాలను సంరక్షించడం, శాసనాలను డిజిటలైజ్ చేయడం, సందర్శకులకు మౌలిక సదుపాయాలను అందించడం వంటివి ఈ స్థలాన్ని మరింత ప్రముఖంగా మార్చగలవు.
స్థానిక కథలు, నమ్మకాలు
మునులగుట్ట చుట్టూ స్థానికులలో అనేక కథలు, నమ్మకాలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి. కొందరు ఈ గుట్టను ఒక శక్తివంతమైన ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా భావిస్తారు, ఇక్కడ ధ్యానం చేయడం వల్ల దైవిక అనుభవాలు కలుగుతాయని చెబుతారు. ఇతరులు ఈ గుట్టను సందర్శించడం వల్ల మానసిక సమస్యలు తొలగిపోతాయని విశ్వసిస్తారు. ఈ నమ్మకాలు ఈ ప్రాంతానికి సాంస్కృతిక గాఢతను జోడిస్తాయి.
మునులగుట్ట జగిత్యాల జిల్లాలో బౌద్ధ మరియు శైవ సంప్రదాయాల సమ్మేళనాన్ని ప్రతిబింబించే ఒక చారిత్రక రత్నం. దాని బ్రాహ్మీ శాసనాలు, బౌద్ధ అవశేషాలు, మరియు కోటిలింగాల ఆలయంతో ఉన్న సంబంధం ఈ గుట్టను ఒక ప్రత్యేకమైన గమ్యస్థానంగా నిలిపాయి. ఈ ప్రాంతాన్ని సంరక్షించడం, పర్యాటక ఆకర్షణగా అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా, మునులగుట్ట తెలంగాణ యొక్క సాంస్కృతిక వారసత్వంలో మరింత ప్రముఖ స్థానాన్ని సంపాదించగలదు.