International Women’s Day 2025: మగువా.. ఓ మగువా.. లోకానికి తెలుసా నీ విలువా… మగువా.. మగువా.. నీ సహనానికి సరిహద్దులు కలవా.. అంటూ ఓ సినీ కవి మహిళ గొప్పదనానికి అక్షర రూపం ఇచ్చాడు. ఒకప్పుడు మహిళా అంటూ వంటింటి కుందేళ్లే. నేడు పురుషులతో సమానంగా అన్నిరంగాల్లో రాణిస్తున్నారు. నేడు అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా కథనం.
నేపథ్యం…
అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం (International Women’s Day – IWD) నేపథ్యం పరిశీలిస్తే మూలాలు 20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలోని శ్రామిక ఉద్యమాలు, మహిళల హక్కుల కోసం పోరాటాలలో ఉన్నాయి. దీని చరిత్రను కొన్ని ముఖ్య ఘటనల ద్వారా అర్థం చేసుకోవచ్చు.
Also Read: మహిళా దినోత్సవం : జగన్ ఇప్పుడు టార్గెట్ అయ్యాడుగా..!
ప్రారంభం (1908–1909):
1908లో, అమెరికాలోని న్యూయార్క్ నగరంలో 15,000 మంది మహిళలు కార్మికులు తమ హక్కుల కోసం ఆందోళన చేశారు. వారు తక్కువ గంటల పని, మెరుగైన వేతనాలు, మరియు ఓటు హక్కు కోసం డిమాండ్ చేశారు. ఈ సంఘటన స్ఫూర్తితో, 1909లో అమెరికాలో సోషలిస్ట్ పార్టీ ఫిబ్రవరి 28న ‘నేషనల్ విమెన్స్ డే‘ని జరిపింది. ఇది మహిళా దినోత్సవానికి మొదటి అడుగు.
అంతర్జాతీయ స్థాయికి (1910):
1910లో డెన్మార్క్లో జరిగిన ఇంటర్నేషనల్ సోషలిస్ట్ విమెన్స్ కాన్ఫరెన్స్లో, జర్మన్ సోషలిస్ట్ నాయకురాలు క్లారా జెట్కిన్ (Clara Zetkin) ‘అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం‘ ఏర్పాటు చేయాలని ప్రతిపాదించారు. మహిళల ఓటు హక్కు, కార్మిక హక్కులు, లింగ సమానత్వం కోసం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఒక ఉమ్మడి రోజుని ఎంచుకోవడం. ఈ ప్రతిపాదనను 100 మంది మహిళలు (17 దేశాల నుండి) ఆమోదించారు.
మొదటి అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం (1911):
మార్చి 19, 1911న ఆస్ట్రియా, డెన్మార్క్, జర్మనీ, స్విట్జర్లాండ్లలో ఈ రోజు మొదటిసారి జరుపుకున్నారు. లక్షలాది మంది మహిళలు ర్యాలీలు, సమావేశాలలో పాల్గొన్నారు. ఈ సందర్భంగా ఓటు హక్కు, పని పరిస్థితులు, విద్యా అవకాశాలు వంటి అంశాలపై చర్చ జరిగింది.
మార్చి 8 ఎందుకు ఎంచుకున్నారు? (1917):
1917లో రష్యాలో జరిగిన ఒక పెద్ద ఉద్యమం ఈ తేదీని స్థిరపరిచింది. ఫిబ్రవరి విప్లవం సమయంలో (జూలియన్ క్యాలెండర్ ప్రకారం ఫిబ్రవరి 23, గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్ ప్రకారం మార్చి 8), రష్యన్ మహిళలు ‘బ్రెడ్ అండ్ పీస్‘ (రొట్టె మరియు శాంతి) కోసం సమ్మె చేశారు. ఈ ఆందోళన ప్రపంచ దృష్టిని ఆకర్షించింది.
ఈ సంఘటన తర్వాత, మార్చి 8 అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవంగా స్థిరపడింది.
ఐక్యరాష్ట్ర సమితి గుర్తింపు (1975):
1975లో ఐక్యరాష్ట్ర సమితి అధికారికంగా మార్చి 8ను అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవంగా గుర్తించింది. అప్పటి నుండి ప్రతీసంవత్సరం ఒక నిర్దిష్ట థీమ్తో ఈ రోజును జరుపుకుంటున్నారు.
థీమ్…
2025 అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం (International Women’s Day) రెండు ప్రధాన థీమ్లు ప్రస్తావించబడుతున్నాయి, వీటిని వివిధ సంస్థలు ఆధారంగా ప్రచారం చేస్తున్నాయి:
“For ALL Women and Girls: Rights. Equality. Empowerment.” ‘ ఈ థీమ్నుUN Women (యునైటెడ్ నేషన్స్ విమెన్) ప్రతిపాదించింది. దీని అర్థం: ‘అన్ని మహిళలు మరియు బాలికల కోసం: హక్కులు. సమానత్వం. సాధికారత.‘ ఈ థీమ్ 2025లో బీజింగ్ డిక్లరేషన్, ప్లాట్ఫామ్ ఆఫ్ యాక్షన్ (Beijing Declaration and Platform for Action) యొక్క 30వ వార్షికోత్సవాన్ని గుర్తు చేస్తుంది. 1995లో 189 దేశాలు ఈ ఒప్పందాన్ని ఆమోదించాయి, ఇది మహిళల హక్కుల కోసం ఒక చారిత్రాత్మక దస్తావేజు. ఈ థీమ్ మహిళలు,బాలికల పూర్తి హక్కుల కోసం పోరాడటం, లింగ సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహించడం, వారికి అధికారం కల్పించడంపై దృష్టి సారిస్తుంది. ఇది యువత, ముఖ్యంగా యువ మహిళలు మరియు బాలికలను మార్పు యొక్క కారకులుగా గుర్తించి, వారిని ప్రోత్సహించడానికి పిలుపునిస్తుంది.
ప్రధాన లక్ష్యాలు:
మహిళల హక్కులను ముందుకు తీసుకెళ్లడం (హింస, వివక్షను అంతం చేయడం).
సమానత్వం కోసం వ్యవస్థాగత అడ్డంకులను తొలగించడం.
విద్య, ఉపాధి, నాయకత్వంలో అవకాశాలను సృష్టించడం.
మరో థీమ్ Accelerate Action ఈ థీమ్ను International Women’s Day (IWD అధికారిక వెబ్సైట్ (internationalwomensday.com) ప్రతిపాదించింది. దీని అర్థం: ‘చర్యను వేగవంతం చేయడం.‘ ఈ థీమ్ లింగ సమానత్వం సాధనలో పురోగతిని వేగవంతం చేయాలనే అవసరంపై దృష్టి పెడుతుంది. ప్రస్తుత వేగంతో అయితే, పూర్తి లింగ సమానత్వం సాధించడానికి 2158 వరకు (సుమారు 130 సంవత్సరాలు) పట్టవచ్చని వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరమ్ అంచనా వేసింది. ఈ థీమ్ వ్యక్తులు, సంస్థలు, సమాజాలు వేగంగా, నిర్ణయాత్మకంగా చర్యలు తీసుకోవాలని పిలుపునిస్తుంది.
ప్రధాన లక్ష్యాలు:
మహిళల సమానత్వానికి అడ్డంకులైన వ్యవస్థాగత లోపాలను తొలగించడం.
ఆర్థిక పాలుపంచుకోవడం, నాయకత్వ అవకాశాలను పెంచడం.
వివక్షను ఎదుర్కొనే సమగ్ర విధానాన్ని అమలు చేయడం.
Also Read: POK స్వాధీనం దిశగా మోడీ సర్కార్ అడుగులు.. కార్గిల్ సెక్టార్ లో ఎలాంటి ప్లాన్ అమలు చేస్తోందంటే..