Pakistan Vs India: పహల్గాం ఉగ్రదాడి భారత్–పాకిస్థాన్ సంబంధాలను మరింత దిగజార్చింది. రెండు దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను తీవ్రతరం చేసింది. ఈ దాడి తర్వాత వాణిజ్య బంధాలు క్షీణించడంతోపాటు, సింధూ నదీ జలాల ఒప్పందం రద్దు కావడం పాకిస్థాన్ను కలవరపెట్టింది. దీనికి ప్రతిస్పందనగా, పాకిస్థాన్ భారత్తో వాణిజ్య సంబంధాలను తెంచుకోవడం ద్వారా స్వయం హాని కలిగించుకుంది. ముఖ్యంగా ఔషధ రంగంలో తీవ్ర నష్టాన్ని ఎదుర్కొంటోంది.
Also Read: జాతీయ భద్రత దృష్ట్యా మీడియాకు మోదీ ప్రభుత్వం సంచలన ఆదేశాలు
పహల్గాం ఉగ్రదాడి భారత్–పాకిస్థాన్ సంబంధాలలో మరో గాయాన్ని మిగిల్చింది. ఈ దాడి వెనుక పాకిస్థాన్ మద్దతున్న ఉగ్రవాద సంస్థలు ఉన్నాయనే ఆరోపణలు భారత్లో ఆగ్రహాన్ని రేకెత్తించాయి. ఫలితంగా, రెండు దేశాల పౌరులు తమ స్వదేశాలకు తిరిగి వెళ్లడం, దౌత్య చర్చలు స్థంభించడం వంటి పరిణామాలు చోటుచేసుకున్నాయి.
సింధూ నదీ జలాల ఒప్పందం రద్దు
ఉగ్రదాడికి ప్రతిస్పందనగా, భారత్ 1960 సింధూ నదీ జలాల ఒప్పందాన్ని నిలిపివేసింది. ఈ ఒప్పందం పాకిస్థాన్ వ్యవసాయం, గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కీలకమైనది. ఒప్పందం రద్దు కావడం పాకిస్థాన్లో ఆందోళనలను రేకెత్తించింది, ఎందుకంటే సింధూ నదీ జలాలపై ఆ దేశం గణనీయంగా ఆధారపడుతుంది.
పాకిస్థాన్కు ఎదురుదెబ్బ
పాకిస్థాన్ తన ఔషధ రంగంలో 30–40% ముడి పదార్థాలు మరియు ఔషధ ఉత్పత్తులను భారత్ నుంచి దిగుమతి చేసుకుంటుంది. ఇందులో యాక్టివ్ ఫార్మాస్యూటికల్ ఇంగ్రీడియెంట్స్ (API), యాంటీ–రేబిస్ వ్యాక్సిన్లు, యాంటీ–స్నేక్ వెనం, క్యాన్సర్ చికిత్సకు అవసరమైన మందులు, మోనోక్లోనల్ యాంటీబాడీస్ వంటివి ఉన్నాయి. భారత్తో వాణిజ్య సంబంధాలను తెంచుకోవడం వల్ల ఈ దిగుమతులు నిలిచిపోయే ప్రమాదం ఏర్పడింది.
ఔషధ ఎమర్జెన్సీ ప్రకటన
వాణిజ్య బంధం తెగడంతో, పాకిస్థాన్ ఔషధ ఎమర్జెన్సీని ప్రకటించింది. దేశంలో ఔషధ నిల్వలను పెంచాలని వైద్య మరియు ఆరోగ్య శాఖ ఆదేశించింది. అత్యవసర ఔషధాలైన రేబిస్ వ్యాక్సిన్, పాము కాటు మందు, మరియు క్యాన్సర్ చికిత్స ఔషధాలను నిల్వ చేయడానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని సూచించింది.
ప్రత్యామ్నాయ మార్గాల శోధన
పాకిస్థాన్ ఔషధ నియంత్రణ సంస్థ (DRAP) చైనా, రష్యా, ఐరోపా దేశాల నుంచి ఔషధ దిగుమతులను పరిశీలిస్తోంది. అయితే, ఈ దేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకోవడం ఖర్చుతో కూడుకున్నది. సమయం తీసుకునే ప్రక్రియ. అంతేకాక, భారత్ ఔషధాల నాణ్యత మరియు సరసమైన ధరలను ఈ దేశాలు సమానంగా అందించగలవా అనే అనుమానాలు ఉన్నాయి.
ఔషధాల అక్రమ దిగుమతి
భారత్ నుంచి అధికారిక దిగుమతులు నిలిచిపోయినప్పటికీ, ఆఫ్ఘనిస్థాన్, ఇరాన్, మరియు దుబాయ్ ద్వారా భారతీయ ఔషధాలు అక్రమంగా పాకిస్థాన్లోకి చేరుతున్నాయి. ఈ బ్లాక్ మార్కెట్ దందా ఔషధ ధరలను పెంచడంతో పాటు, నకిలీ మందుల విక్రయానికి దారితీసే ప్రమాదం ఉంది. దీనిని అరికట్టడానికి పాకిస్థాన్ అధికారులు చర్యలు చేపడుతున్నట్లు తెలుస్తోంది.
బ్లాక్ మార్కెట్ ప్రమాదాలు
అక్రమ రవాణా ద్వారా వచ్చే ఔషధాల నాణ్యతను నిర్ధారించడం కష్టం, ఇది రోగుల ఆరోగ్యానికి ముప్పు కలిగిస్తుంది. అంతేకాక, బ్లాక్ మార్కెట్ ధరలు సామాన్య ప్రజలకు భారమవుతాయి, ముఖ్యంగా ఆర్థిక సంక్షోభంలో ఉన్న పాకిస్థాన్లో ఈ సమస్య మరింత తీవ్రమవుతుంది.
పాకిస్థాన్ ఆర్థిక సంక్షోభం..
1960 మరియు 1970 దశకాల్లో పాకిస్థాన్ దక్షిణాసియాలో ఆర్థికంగా బలమైన దేశంగా ఉండేది. విదేశీ సాయం, వ్యవసాయ విప్లవం, మరియు పారిశ్రామిక వద్ధి దీనికి దోహదపడ్డాయి. అయితే, దుష్పరిపాలన, సైనిక నియంతత్వం, మరియు ఉగ్రవాదానికి మద్దతు వంటి తప్పిదాల వల్ల దేశం ఆర్థిక దివాళా అంచుకు చేరింది.
ప్రస్తుత ఆర్థిక దుస్థితి
పాకిస్థాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఇప్పుడు అత్యంత బలహీన స్థితిలో ఉంది. 2023లో ద్రవ్యోల్బణం 38.5%కి చేరడం, విదేశీ మారక నిల్వలు 3.7 బిలియన్ డాలర్లకు పడిపోవడం వంటివి దీనికి సూచికలు. టీ పొడి వంటి ప్రాథమిక వస్తువుల దిగుమతికి కూడా అప్పు చేయాల్సిన దుస్థితి ఏర్పడింది. ఐఎంఎఫ్ మరియు చైనా నుంచి రుణాలు తాత్కాలిక ఊరటనిచ్చినప్పటికీ, దీర్ఘకాల స్థిరత్వం అనిశ్చితంగా ఉంది.
ఔషధ సంక్షోభం నివారణ
ఔషధ ఎమర్జెన్సీని ఎదుర్కోవడానికి పాకిస్థాన్ వేగంగా ప్రత్యామ్నాయ దిగుమతి మార్గాలను ఏర్పాటు చేయాలి. అయితే, చైనా మరియు ఐరోపా దేశాల నుంచి దిగుమతులు ఖర్చుతో కూడుకున్నవి, మరియు స్వదేశీ ఔషధ ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని పెంచడానికి దీర్ఘకాల పెట్టుబడులు అవసరం.
పహల్గాం ఉగ్రదాడి తర్వాత భారత్–పాకిస్థాన్ సంబంధాలు మరింత దిగజారాయి, వాణిజ్య బంధాల తెగడం, సింధూ నదీ జలాల ఒప్పందం రద్దు వంటి చర్యలు పాకిస్థాన్ను ఆర్థిక, ఔషధ సంక్షోభంలోకి నెట్టాయి. భారత్ నుంచి ఔషధ దిగుమతులపై ఆధారపడిన పాకిస్థాన్, ఇప్పుడు ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలను అన్వేషిస్తోంది, కానీ బ్లాక్ మార్కెట్, ఆర్థిక బలహీనతలు సవాళ్లను మరింత తీవ్రతరం చేస్తున్నాయి. ఈ సంక్షోభం నుంచి బయటపడాలంటే, పాకిస్థాన్ తన విధానాలను పునఃపరిశీలించి, శాంతియుత మరియు సమర్థవంతమైన ఆర్థిక సంస్కరణలను అమలు చేయాల్సి ఉంది.
