Telangana Assembly Elections: భారత ప్రభుత్వం ’ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నిక’ (One Nation, One Election) వ్యూహాన్ని అమలు చేయడానికి కసరత్తు చేస్తోంది. పార్లమెంటుతోపాటు అసెంబ్లీ ఎన్నికలను ఒకేసారి నిర్వహించేలా చర్యలు చేపడుతోంది. ఈ వ్యూహంలో భాగంగా, తెలంగాణ రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలు 2029లో జరగనున్న లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిసి నిర్వహించే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి. ఈ మార్పు దేశీయ రాజకీయాలను, విధాన నిర్ణయాలను, ఎన్నికల ప్రక్రియను గణనీయంగా ప్రభావితం చేయవచ్చు.
‘ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నిక’ వ్యూహం దేశంలోని అన్ని ఎన్నికలను ఒకేసారి నిర్వహించడానికి లక్ష్యం వెళ్తోంది కేంద్రం. ఇది ఎన్నికల ఖర్చులను తగ్గించి, ప్రభుత్వాలపై ఎన్నికల భారాన్ని తగ్గించడానికి ఉద్దేశించబడింది. ఈ వ్యూహం పార్లమెంటు ఎన్నికలు, రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలు, స్థానిక సంస్థల ఎన్నికలను కలిపి నిర్వహించడానికి ప్రణాళికలు రూపొందిస్తోంది. ఈ ప్రక్రియను రెండు దశల్లో అమలు చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం యోచిస్తోంది, ఇది 2029 మరియు 2034లో జరగనున్న లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిపి రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలను నిర్వహించడానికి లక్ష్యం వెళ్తోంది.
రెండు దశల వ్యూహం
కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ వ్యూహాన్ని రెండు దశల్లో అమలు చేయాలని భావిస్తోంది, ఇది ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తుంది. మొదటి దశలో, 2029లో జరగనున్న లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిసి దాదాపు సగం రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలను నిర్వహించాలని ప్రణాళిక. ఇందులో తెలంగాణ కూడా ఉండవచ్చు. రెండవ దశలో, 2034లో జరగనున్న లోక్‌సభ ఎన్నికలతో మిగతా రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలను కలిపి నిర్వహించాలని యోచిస్తోంది. ఈ విధానం ప్రస్తుతం రాష్ట్రాల్లో జరుగుతున్న ఎన్నికల షెడ్యూల్‌ను బట్టి రూపొందించబడింది, ఇది ప్రతి రాష్ట్రంలోనూ విభిన్నమైనది.
తెలంగాణలోని గత ఎన్నికలు
తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పాటయ్యాక 2014లో జరిగిన మొదటి అసెంబ్లీ ఎన్నికలు లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిసి నిర్వహించబడ్డాయి. అయితే, 2018లో, 2023లో జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికలు లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిపి నిర్వహించలేదు. 2018లో, కేసీఆర్‌ ప్రభుత్వం లోక్‌సభ ఎన్నికలకు సుమారు ఐదు నెలల ముందుగా అసెంబ్లీ ఎన్నికలను నిర్వహించింది, ఇది పార్టీకి ప్రయోజనం చేకూర్చేందుకు వ్యూహాత్మకంగా తీసుకున్న నిర్ణయంగా పరిగణించబడింది. 2023లో కూడా ఇదే ప్రక్రియ అనుసరించబడింది. ఈ నేపథ్యంలో, 2029లో లోక్‌సభతో కలిపి అసెంబ్లీ ఎన్నికలు నిర్వహించడం తెలంగాణలో రాజకీయ ఉద్రిక్తతలను పెంచవచ్చు.
రెండు దశల వ్యూహం వెనుక కారణాలు..
పార్లమెంటు ఎన్నికలు, రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలను ఒకేసారి నిర్వహించడం సులభం కాదు, ఎందుకంటే ప్రస్తుతం రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు విభిన్న సమయాల్లో జరుగుతున్నాయి. ఉదాహరణకు, 2024 లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిసి కేవలం నాలుగు రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలు (ఆంధ్రప్రదేశ్, ఒడిశా, అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్, సిక్కిం) మాత్రమే నిర్వహించబడ్డాయి. మిగతా రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు మూడేళ్ల ముందు, ఏడాది ముందు, లేదా ఏడాది తర్వాత జరిగాయి. ఈ విభిన్న షెడ్యూల్‌ను ఒకే సమయానికి తీసుకురావడం కోసం, కేంద్ర ప్రభుత్వం రెండు దశల వ్యూహాన్ని అనుసరించాలని భావిస్తోంది. ఇది 2029లో జరగనున్న లోక్‌సభ ఎన్నికలతో కలిసి కొన్ని రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలను, 2034లో మిగతా రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలను నిర్వహించడానికి అనుమతిస్తుంది.
జాయింట్‌ పార్లమెంటరీ కమిటీ పర్యటనలు
‘ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నిక’ వ్యూహాన్ని అమలు చేయడానికి సంబంధించిన 128వ రాజ్యాంగ సవరణ బిల్లుపై జాయింట్‌ పార్లమెంటరీ కమిటీ (JPC ) ఏర్పాటు చేయబడింది. ఈ కమిటీలో బీజేపీ, కాంగ్రెస్, టీడీపీ, జనసేన, వైసీపీ, ఇతర పార్టీల ఎంపీలు సభ్యులుగా ఉన్నారు. ఈ కమిటీ ఇప్పటికే ఐదు రాష్ట్రాల్లో పర్యటించి, రాజకీయ పార్టీలు, ప్రభుత్వ సంస్థలు, బ్యాంకులు, మాజీ న్యాయమూర్తుల అభిప్రాయాలను సేకరించింది. ఈ పర్యటనలు ఎన్నికల ప్రక్రియపై ఉన్న ప్రభావాలను, సవాళ్లను, ప్రయోజనాలను అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడతాయి.
‘ఒకే దేశం, ఒకే ఎన్నిక’ వ్యూహం భారత ఎన్నికల ప్రక్రియలో ఒక పెద్ద మార్పును తీసుకురావచ్చు. తెలంగాణలో 2029లో లోక్‌సభతో కలిపి అసెంబ్లీ ఎన్నికలు నిర్వహించడం ఈ మార్పు మొదటి అడుగుగా కనిపిస్తోంది. అయితే, ఈ వ్యూహం అమలు చేయడానికి ఉన్న సవాళ్లను పరిష్కరించడం ముఖ్యం. ఈ మార్పు ద్వారా ఎన్నికల ప్రక్రియను సులభతరం చేయడం, ఖర్చులను తగ్గించడం, ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియలను బలోపేతం చేయడం కావచ్చు.
