Sahara Desert Facts: ఎడారి.. ఈ పేరు పలకగానే గుర్తుకు వచ్చేది.. చుట్టూ ఇసుక దిబ్బలు.. ఒంటెలు.. అక్కడక్కడ కనిపించే ఓయాసిస్సులు.. ఇక తర్వాత గుర్తుకు వచ్చేది గల్ఫ్ దేశాలు. ప్రపంచంలో పెద్దది సహారా ఎడారి. అయితే ఇదీ ఒకప్పుడు సాధారణ భూభాగమే. కానీ ప్రకృతి వైపరీత్యాల కారణంగా ఎడారిగా మారిందని పరిశోధకులు చెబుతారు. అయితే ఈ ఎడాది కింద అనేక రహస్యాలు కూడా దాగి ఉన్నట్లు చరిత్ర చెబుతోంది.
సహారా ఎడారి, ఉత్తర ఆఫ్రికాలో 9.2 మిలియన్ చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంతో విస్తరించి ఉన్న ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద హాట్ డెసర్ట్, దాని ఇసుక పొరల కింద అనేక భౌగోళిక, చారిత్రక, సహజ సంపదలను దాచి ఉంచింది. సహారా ఎడారి కింద ఆఫ్రికన్ షీల్డ్ అనే ప్రీకాంబ్రియన్ శిలలతో రూపొందిన బలమైన భౌగోళిక పునాది ఉంది. ఈ శిలాస్థాపనలో గ్రానైట్, శిలావిశేషాలు, ఖనిజ నిల్వలు ఉన్నాయి. ఇసుక పొరలు సాధారణంగా 20–40 మీటర్ల లోతు వరకు ఉంటాయి, కొన్ని ప్రాంతాల్లో 250 మీటర్ల వరకు విస్తరించాయి. ఈ ఇసుక కింద రాతి పొరలు, బంకమట్టి, సిల్ట్ ఉన్నాయి, ఇవి ఎడారి ఏర్పడే ముందు భౌగోళిక పరిణామాన్ని సూచిస్తాయి. ఈ నిర్మాణాలు సహారా ఒకప్పుడు భౌగోళికంగా చురుకైన ప్రాంతంగా ఉండేదని తెలియజేస్తాయి.
Also Read: గంభీర్ వచ్చిన తర్వాత.. టీమిండియా చెత్తగా, చిత్తుగా.. ఇలాంటి దారుణం మరే జట్టుకు లేదు భయ్యా!
భూగర్భ జలాశయాలు..
సహారా కింద న్యూబియన్ శాండ్స్టోన్ ఆక్విఫర్ వంటి భారీ భూగర్భ జలాశయాలు ఉన్నాయి, ఇవి ఒయాసిస్లకు నీటిని సరఫరా చేస్తాయి. ఈ ఆక్విఫర్లు లక్షల సంవత్సరాల క్రితం సహారా తడిగా ఉన్న సమయంలో సేకరించిన నీటిని నిల్వ చేసాయి. ఉదాహరణకు, లిబియా, ఈజిప్ట్లలో ఈ నీటిని వ్యవసాయం, ఇతర అవసరాల కోసం ఉపయోగిస్తున్నారు. అయితే, ఈ నీటి వనరుల అతివినియోగం భవిష్యత్తులో కొరతను తెచ్చే అవకాశం ఉందని పరిశోధకులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఈ ఆక్విఫర్లు సహారా ఎడారి జీవనాధారంగా ఉన్నాయని, వీటిని సమర్థవంతంగా నిర్వహించడం ద్వారా ప్రాంతంలో స్థిరమైన అభివృద్ధి సాధ్యమని విశ్లేషణలు సూచిస్తున్నాయి.
జీవావశేషాలు, పురాతన సరస్సులు
సహారా ఎడారి ఒకప్పుడు హరిత సవన్నాగా, సరస్సులు, నదులతో నిండిన ప్రాంతంగా ఉండేది. లేక్ మెగా చాద్, 42 వేల చదరపు మైళ్ల విస్తీర్ణంతో ఒకప్పుడు ఈ ప్రాంతంలో ఉండేది. ఈజిప్ట్లోని వాది అల్–హితాన్లో కనుగొనబడిన తిమింగల శిలాజాలు, సముద్ర జీవుల అవశేషాలు సహారా ఒకప్పుడు సముద్రంలో మునిగి ఉండేదని సూచిస్తాయి. ఈ శిలాజాలు భౌగోళిక కాలంలో సహారా పరిణామాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి కీలకమైన సాక్ష్యాలను అందిస్తాయి. ఈ ఆధారాలు సహారా యొక్క గత జీవవైవిధ్యాన్ని, దాని పర్యావరణ వ్యవస్థలను పునర్నిర్మించడంలో సహాయపడతాయి.
మానవ చరిత్ర ఆనవాళ్లు
సహారా కింద అనేక పురాతన నాగరికతల ఆనవాళ్లు ఉన్నాయి. అల్జీరియాలోని తస్సిలి న’అజ్జర్లో గుహా చిత్రాలు, రాతి చిత్రాలు 10 వేల నుంచి 12 వేల సంవత్సరాల క్రితం మానవులు వేటాడడం, పశుపోషణ చేయడం వంటి జీవన విధానాలను వెల్లడిస్తాయి. గరమంటీస్ నాగరికత వంటి సమాజాలు ఒయాసిస్లను ఆధారంగా వ్యవసాయం, వాణిజ్యం చేసేవి. రిచాట్ స్ట్రక్చర్ వంటి నిర్మాణాలు మానవ నివాసాలకు సంబంధించిన ఆధారాలను అందిస్తాయి. ఈ ఆనవాళ్లు సహారా ఒకప్పుడు జనావాస ప్రాంతంగా ఉండేదని, ఆధునిక సమాజాలకు చారిత్రక సందర్భాన్ని అందిస్తాయి.
ఆర్థిక సంపద
సహారా కింద చమురు, సహజ వాయువు, ఫాస్ఫేట్, యురేనియం, ఇనుము వంటి ఖనిజ వనరులు ఉన్నాయి. ఈ వనరులు ఈజిప్ట్, లిబియా, అల్జీరియా వంటి దేశాల ఆర్థిక వ్యవస్థలకు కీలకమైనవి. అలాగే, సహారా నేలలో గోధుమ పండించడానికి అనుకూలమైన బయో–అవైలబుల్ ఇనుము ఉందని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి. ఈ వనరులు సహారా ప్రాంతాన్ని ఆర్థికంగా విలువైన ప్రాంతంగా మార్చాయి. కానీ వీటి స్థిరమైన వినియోగం భవిష్యత్తు అవసరాలకు కీలకం.
రిచాట్ స్ట్రక్చర్..
మౌరిటానియాలోని రిచాట్ స్ట్రక్చర్, ఐ ఆఫ్ ది సహారాగా పిలవబడే 50 కిలోమీటర్ల వ్యాసంతో ఉన్న భౌగోళిక నిర్మాణం, అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాల ద్వారా ఏర్పడింది. ఇది సహజ నిర్మాణమైనప్పటికీ, ఇక్కడ కనుగొనబడిన పురాతన సాధనాలు, కుండలు మానవ నివాసాలను సూచిస్తాయి. ఈ నిర్మాణం సహారా యొక్క భౌగోళిక చరిత్రను అర్థం చేసుకోవడంలో ఒక కీలక అధ్యయన క్షేత్రంగా ఉంది.
