Gold origin : బంగారం ఆర్థిక అనిశ్చితి కాలాల్లో ‘సేఫ్ హెవెన్‘ ఆస్తిగా పరిగణించబడుతుంది. కరెన్సీ విలువ తగ్గినప్పుడు లేదా ఆర్థిక సంక్షోభాల సమయంలో, బంగారం దాని విలువను నిలబెట్టుకుంటుంది. ఈ స్థిరత్వం కారణంగా, కేంద్ర బ్యాంకులు, పెట్టుబడిదారులు, మరియు వ్యక్తులు బంగారాన్ని ఆదరిస్తారు. ఉదాహరణకు, 2008 ఆర్థిక సంక్షోభం సమయంలో బంగారం ధరలు గణనీయంగా పెరిగాయి, దీని ఆర్థిక ఆకర్షణను నిరూపించాయి.
సాంస్కృతిక, సామాజిక ప్రాముఖ్యత..
భారతదేశం, చైనా,మధ్యప్రాచ్య దేశాల వంటి ప్రాంతాలలో బంగారం సాంస్కృతికంగా అత్యంత ముఖ్యమైనది. భారతదేశంలో, పెళ్లిళ్లు, దీపావళి, అక్షయ తృతీయ వంటి పండుగల సమయంలో బంగారం కొనుగోలు గణనీయంగా పెరుగుతుంది. బంగారం ఆభరణాలు సంపద, గౌరవం, సంప్రదాయానికి చిహ్నంగా ఉంటాయి. ఉదాహరణకు, భారతదేశంలో పెళ్లి సీజన్లో బంగారం డిమాండ్ 20–30% వరకు పెరుగుతుందని అంచనా.
Also Read : బెంగళూరు నుంచి గోవా వరకు.. ఈ ఏడాది దేశంలో తొక్కిసలాటలు ఎన్ని? ఎంతమంది మృతులంటే?
పరిమిత సరఫరా, అరుదైన స్వభావం
బంగారం ఒక అరుదైన లోహం, దీని గనుల నుంచి సంగ్రహణ ఖర్చుతో కూడుకున్నది, సమయం తీసుకునే ప్రక్రియ. ప్రపంచవ్యాప్తంగా బంగారం ఉత్పత్తి పరిమితం, ఇది దాని డిమాండ్ను మరింత పెంచుతుంది. 2023లో, ప్రపంచ బంగారం ఉత్పత్తి సుమారు 3,000 టన్నులుగా ఉంది, ఇది డిమాండ్ను పూర్తిగా తీర్చలేకపోయింది.
పారిశ్రామిక ఉపయోగాలు..
బంగారం ఆభరణాలతోపాటు ఎలక్ట్రానిక్స్, ఏరోస్పేస్, వైద్య రంగాలలో విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుంది. దీని అద్భుతమైన వాహకత మరియు తుప్పు నిరోధక లక్షణాలు స్మార్ట్ఫోన్లు, కంప్యూటర్లు, మరియు వైద్య పరికరాలలో దీనిని అనివార్యం చేస్తాయి. ఉదాహరణకు, ప్రపంచ బంగారం డిమాండ్లో సుమారు 7–10% ఈ పరిశ్రమల నుండి వస్తుంది.
అంతర్జాతీయ ఆమోదం
బంగారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆమోదించబడిన విలువ కలిగిన ఆస్తి. దీనిని ఏ దేశంలోనైనా సులభంగా మార్పిడి చేయవచ్చు, ఇది అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. కేంద్ర బ్యాంకులు తమ విదేశీ మారక నిల్వలలో బంగారాన్ని ఉంచుతాయి, ఇది దాని ఆర్థిక విశ్వసనీయతను సూచిస్తుంది.
బంగారం.. ఖగోళ మూలం
1. సూపర్నోవా న్యూట్రాన్ స్టార్ ఘర్షణలు
బంగారం వంటి భారీ మూలకాలు భూమి మీద సహజంగా ఏర్పడవు. ఇవి సూపర్నోవా (భారీ నక్షత్రాల విస్ఫోటనం) లేదా న్యూట్రాన్ స్టార్ ఘర్షణల ద్వారా సృష్టించబడతాయి. ఈ అత్యంత శక్తివంతమైన ఖగోళ ఘటనలు అధిక ఉష్ణోగ్రతలు, ఒత్తిడిలో హైడ్రోజన్, హీలియం వంటి తేలికైన మూలకాలను బంగారం వంటి భారీ మూలకాలుగా మారుస్తాయి. 2017లో గమనించిన న్యూట్రాన్ స్టార్ ఘర్షణ (GW170817) బంగారం సృష్టి యొక్క శాస్త్రీయ ఆధారాలను అందించింది.
ఉల్కాపాతం ద్వారా భూమికి
భూమి ఏర్పడిన సమయంలో (సుమారు 4.6 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం), దాని ఉపరితలం ద్రవ రాతితో కూడి ఉండేది. ఈ సమయంలో, బంగారం వంటి భారీ మూలకాలు భూమి కోర్లోకి జారిపోయి ఉండవచ్చు. అయితే, ‘లేట్ హెవీ బాంబార్డ్మెంట్‘ (సుమారు 4 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం) సమయంలో ఉల్కలు మరియు ధూమకేతులు భూమితో ఢీకొని, బంగారాన్ని భూమి క్రస్ట్లో చేర్చాయి. ఈ ఉల్కలలో బంగారం యొక్క సమద్ధి భూమి ఉపరితలంపై దాని లభ్యతకు కీలకం.
భౌగోళిక ప్రక్రియల ద్వారా గనుల ఏర్పాటు
భూమి యొక్క టెక్టోనిక్ కదలికలు, అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలు, మరియు హైడ్రోథర్మల్ వెంట్స్ బంగారాన్ని భూమి క్రస్ట్లోని నిర్దిష్ట ప్రాంతాలలో సమద్ధిగా చేర్చాయి. దక్షిణాఫ్రికా, ఆస్ట్రేలియా, మరియు కెనడా వంటి దేశాలలో బంగారం గనులు ఈ ప్రక్రియల ఫలితంగా ఏర్పడ్డాయి.
పరిమిత సరఫరా, ఖర్చుతో కూడిన ఉత్పత్తి..
బంగారం గనుల నుండి సంగ్రహణ ఖర్చుతో కూడుకున్నది. పర్యావరణ ప్రభావాలను కలిగి ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, ఒక ఔన్సు బంగారం ఉత్పత్తి చేయడానికి టన్నుల కొద్దీ ఖనిజాన్ని తవ్వాలి, ఇది దాని ధరలను పెంచుతుంది. 2024లో బంగారం ధరలు ఔన్సుకు సుమారు 2,300 డాలర్ల నుంచి 2,500 డాలర్ల వరకు ఉన్నాయి. ఇది దాని అరుదైన స్వభావాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
సాంస్కృతిక డిమాండ్..
భారతదేశం, చైనా వంటి దేశాలు ప్రపంచ బంగారం డిమాండ్లో సుమారు 50% వాటాను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ దేశాలలో పెళ్లిళ్లు, పండుగల సమయంలో బంగారం కొనుగోళ్లు ధరలపై ప్రభావం చూపుతాయి. ఉదాహరణకు, భారతదేశంలో అక్షయ తృతీయ సమయంలో బంగారం డిమాండ్ గరిష్ట స్థాయికి చేరుకుంటుంది.
ఆర్థిక సంక్షోభాల ప్రభావం
ఆర్థిక అనిశ్చితి సమయంలో బంగారం డిమాండ్ పెరుగుతుంది, ఎందుకంటే ఇది స్థిరమైన పెట్టుబడిగా పరిగణించబడుతుంది. కరోనా మహమ్మారి సమయంలో (2020–2021), బంగారం ధరలు రికార్డు స్థాయిలకు చేరుకున్నాయి, ఇది దాని ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని నిరూపించింది.
బంగారం డిమాండ్ దాని అరుదైన స్వభావం, సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యత, ఆర్థిక స్థిరత్వం, పారిశ్రామిక ఉపయోగాల కారణంగా అధికంగా ఉంది. దాని ఖగోళ మూలం సూపర్నోవా, న్యూట్రాన్ స్టార్ ఘర్షణల నుంచి∙ఉల్కాపాతం ద్వారా భూమికి చేరడం దీని విలువను మరింత పెంచుతుంది. భౌగోళిక సామాజిక కారణాలు బంగారాన్ని ప్రపంచవ్యాప్తంగా అమూల్యమైన లోహంగా చేస్తాయి, ఇది ఆర్థిక, సాంస్కృతిక రంగాలలో దాని ప్రత్యేక స్థానాన్ని నిలబెట్టుకుంటుంది.