Attari Wagah Border: భారత్–పాకిస్థాన్ సంబంధాలలో ఉద్రిక్తతల నేపథ్యంలో మూసివేయబడిన అట్టారీ–వాఘా సరిహద్దును పాకిస్థాన్ శుక్రవారం (మే 2, 2025) తిరిగి తెరిచింది. ఈ చర్య భారత్లో చిక్కుకున్న పాకిస్థాన్ పౌరులను స్వదేశానికి తిరిగి పంపేందుకు ఉద్దేశించినది. పహల్గాం దాడి తర్వాత భారత్ పాకిస్థాన్ పౌరులకు జారీ చేసిన స్వల్పకాలిక వీసాలను రద్దు చేయడంతో సరిహద్దు మూసివేత జరిగింది, దీని వల్ల అనేక మానవీయ సమస్యలు తలెత్తాయి. సరిహద్దు తెరవడం ద్వారా పాకిస్థాన్ తన పౌరులకు సహాయం అందించే ప్రయత్నం చేస్తోంది.
Also Read: దేశభద్రతకు ఏపీ మార్గదర్శి..గుల్లలమోదలో క్షిపణి కేంద్రం!
పహల్గాం దాడి తర్వాత, భారత్ దౌత్య చర్యల్లో భాగంగా పాకిస్థాన్ పౌరులకు జారీ చేసిన స్వల్పకాలిక వీసాలను రద్దు చేసింది. మూడు రకాల వీసాలు (వైద్యం, పర్యాటకం, వ్యాపారం) కలిగిన వారిని దేశం విడిచి వెళ్లాలని ఆదేశించింది. ఈ నిర్ణయం ఫలితంగా, ఏప్రిల్ 30వ తేదీ వరకు 911 మంది పాకిస్థాన్ జాతీయులు స్వదేశానికి తిరిగి వెళ్లగా, మిగిలిన వారు భారత్లో చిక్కుకున్నారు. సరిహద్దు మూసివేతతో 24 గంటలకు పైగా పాకిస్థాన్ నుంచి స్పందన లేకపోవడంతో, చిక్కుకున్న వారు తీవ్ర ఆందోళనకు గురయ్యారు. ఈ నిర్ణయం ద్వైపాక్షిక సంబంధాలలో మరింత ఒత్తిడిని సృష్టించింది.
మానవీయ సంక్షోభానికి పరిష్కారం
అట్టారీ–వాఘా సరిహద్దు తిరిగి తెరవడం ద్వారా పాకిస్థాన్ తన పౌరులను స్వదేశానికి తిరిగి తీసుకెళ్లే ప్రక్రియను ప్రారంభించింది. ఈ చర్య మానవీయ సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించడంలో కీలకమైనదిగా భావించబడుతోంది. పాకిస్థాన్ విదేశాంగ శాఖ ప్రతినిధి షఫీక్ అహ్మద్ మాట్లాడుతూ, ‘భారత్ యొక్క వీసా రద్దు నిర్ణయం వల్ల చాలా మంది వైద్య చికిత్స పూర్తి కాకముందే తిరిగి రావాల్సి వచ్చింది. కొన్ని కుటుంబాలు విడిపోయాయి, పిల్లలు తల్లిదండ్రుల నుంచి వేరయ్యారు‘ అని వెల్లడించారు. భారత్ ఇచ్చిన గడువు ముగిసినా, కొందరు పాకిస్థాన్ పౌరులు ఇంకా భారత్లోనే ఉన్నట్లు మీడియా నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి. వీరిని కూడా స్వదేశానికి తీసుకెళ్లేందుకు పాకిస్థాన్ సరిహద్దును తెరిచినట్లు షఫీక్ తెలిపారు.
వైద్య చికిత్సపై ప్రభావం..
వీసా రద్దు నిర్ణయం ప్రధానంగా భారత్లో వైద్య చికిత్స కోసం వచ్చిన పాకిస్థాన్ పౌరులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపింది. ఢిల్లీ, ముంబై, చెన్నై వంటి నగరాల్లోని ఆస్పత్రులలో చికిత్స పొందుతున్న రోగులు, చికిత్స పూర్తి కాకముందే తిరిగి వెళ్లాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది. ఈ నిర్ణయం వల్ల కొందరు రోగులు తమ చికిత్సను మధ్యలోనే ఆపుకోవాల్సి వచ్చింది, మరికొందరు కుటుంబ సభ్యుల నుంచి విడిపోయారు. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించేందుకు పాకిస్థాన్ మానవీయ దృక్పథంతో చర్చలు జరపాలని యోచిస్తున్నట్లు విదేశాంగ శాఖ సూచనలు ఇచ్చింది. అయితే, భారత్ నుంచి అధికారిక సమాచారం లేకపోవడం ఈ ప్రక్రియను సంక్లిష్టం చేస్తోంది.
ద్వైపాక్షిక సంబంధాలపై ప్రభావం..
ఈ ఘటన భారత్–పాకిస్థాన్ మధ్య ఇప్పటికే ఉన్న ఉద్రిక్త సంబంధాలను మరింత జటిలం చేసింది. పహల్గాం దాడి తర్వాత భారత్ తీసుకున్న కఠిన చర్యలు రెండు దేశాల మధ్య దౌత్య సంక్షోభాన్ని తీవ్రతరం చేశాయి. అట్టారీ–వాఘా సరిహద్దు మూసివేత మరియు తిరిగి తెరవడం ఈ ఉద్రిక్తతలకు ప్రతిబింబంగా నిలుస్తుంది. గతంలో కూడా ఇలాంటి ఘటనలు రెండు దేశాల మధ్య పౌరుల ప్రయాణంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపాయి. ఉదాహరణకు, 2019 పుల్వామా దాడి తర్వాత కూడా ఇలాంటి ఆంక్షలు విధించబడ్డాయి. నిపుణులు ఈ పరిస్థితి దీర్ఘకాలంలో ద్వైపాక్షిక సంబంధాలపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపవచ్చని హెచ్చరిస్తున్నారు.
అట్టారీ–వాఘా సరిహద్దు తిరిగి తెరవడం భారత్లో చిక్కుకున్న పాకిస్థాన్ పౌరులకు ఊరటనిచ్చినప్పటికీ, ఈ ఘటన రెండు దేశాల మధ్య ఉన్న సంక్లిష్ట సంబంధాలను స్పష్టం చేస్తుంది. వీసా రద్దు వల్ల తలెత్తిన మానవీయ సమస్యలు, ముఖ్యంగా వైద్య చికిత్స పొందుతున్నవారి ఇబ్బందులు, రాజకీయ నిర్ణయాలు సామాన్య పౌరులపై చూపే ప్రభావాన్ని హైలైట్ చేస్తున్నాయి. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి రెండు దేశాలు సహకారంతో ముందుకు సాగాల్సిన అవసరం ఉంది.
