Supreme Court: వినికిడి లోపం ఉన్న న్యాయవాదుల కోసం సంకేత భాష ద్వారా కేసు విచారణలను అనువదించడానికి సుప్రీంకోర్టు అనుమతించడం ప్రారంభించింది. కోర్టులో ప్రతిదీ బిగ్గరగా మాట్లాడవలసిన అవసరం లేదని నిరూపిస్తుంది. ఇటీవల ఒక చెవిటి న్యాయవాది సంకేత భాష వ్యాఖ్యాత సహాయంతో వాదించడానికి చీఫ్ జస్టిస్ అనుమతించారు. దీంతో ఇక ఆ న్యాయవాదులకు అడ్డంకులు తొలినట్లయింది.
సీజేఐకి న్యాయవాది వినతి..
న్యాయవాది–ఆన్–రికార్డ్ సంచిత ఐన్ సీజేఐ డీవై.చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనానికి అసాధారణ అభ్యర్థన చేసింది. బధిర న్యాయవాది సారా సన్నీ సైన్ సహాయంతో వికలాంగుల (పీడబ్ల్యూడీ) హక్కులకు సంబంధించిన కేసును వాదించడానికి అనుమతించాలని కోరింది. దీనికి సీజేఐ వెంటనే అనుమతించారు. సారా మరియు సౌరవ్ కోసం వర్చువల్ కోర్టు సూపర్వైజర్ ఆన్లైన్లో విచారణకు అనుమతించారు. వినికిడి లోపం ఉన్న న్యాయవాదికి సంకేత భాష ద్వారా కోర్టుల ప్రపంచం నిశ్శబ్దంగా అనువదించబడింది.
ఆశ్చర్యపోయే అనుభవం..
తరువాతి కొన్ని నిమిషాలు వీరిద్దరి చర్చలను చూసిన చాలా మందికి ఆశ్చర్యపోయారు. మొదట చేతి, వేళ్ల కదలికల ద్వారా సారాకు కోర్టు ముందు విచారణను తెలియజేసేవారు. సీజేఐ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం అత్యవసర లిస్టింగ్ కోసం పేర్కొన్న కేసుల జాబితాను వేగంగా పూర్తి చేయడంతో, సొలిసిటర్ జనరల్ తుషార్ మెహతా ఇలా అన్నారు. ‘వ్యాఖ్యాత న్యాయవాదికి కోర్టు కార్యకలాపాలను తెలియజేసిన వేగం అద్భుతమైనది’ అని సీజేఐ అంగీకరించారు. ఈ కేసు, జావేద్ అబిది ఫౌండేషన్ దాఖలు చేసిన పిటిషన్ను పిలిపించినప్పుడు, సారా–సౌరవ్ ద్వయం నిశ్శబ్ద సంకేత భాష యొక్క వేగవంతమైన టాంగో–మార్పిడి–వాదనలు చేశారు. సీజేఐ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం సమాధానం కోసం కేంద్రాన్ని ఆశ్రయించినప్పుడు, అదనపు సొలిసిటర్ జనరల్ ఐశ్వర్య భాటి, ‘అప్డేటెడ్ స్టేటస్ రిపోర్ట్ను కేంద్ర ప్రభుత్వం దాఖలు చేస్తుంది, తద్వారా పిటిషన్ను తదుపరి సందర్భంలో పరిష్కరించవచ్చు.’
కేంద్రానికి వినతి..
సోమవారం, అంధుడైన భూమిక ట్రస్ట్ వ్యవస్థాపక అధ్యక్షుడు జయంత్ సింగ్ రాఘవ్, పీడబ్లు్యడీ హక్కుల చట్టంలోని సెక్షన్ 24 నిబంధనను అమలు చేయాలని వాదించారు, ఇది ‘అటువంటి (సంక్షేమ) పథకాలు మరియు కార్యక్రమాల క్రింద వికలాంగులకు సహాయం చేయాలి. ఇతరులకు వర్తించే సారూప్య పథకాల కంటే 25% ఎక్కువగా ఉండాలి. దీనిపై స్పందించాలని కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని ఎస్సీ కోరింది. దృష్టి లోపం ఉన్న న్యాయవాదులకు, న్యాయవాది సంతోష్ కుమార్ రుంగ్తా ‘సంకల్పం ఉన్నచోటే మార్గం ఉంటుంది‘ అనేదానికి సజీవ ఉదాహరణగా మిగిలిపోయింది. అతను తన కేస్ ప్రెజెంటేషన్ నైపుణ్యాలకు ఆటంకం కలిగించడానికి అంధత్వాన్ని అనుమతించలేదు మరియు 2011లో ఢిల్లీ హైకోర్టు ద్వారా ‘సీనియర్ అడ్వకేట్’గా నియమించబడ్డాడు, అతను కోవెట్యు సీనియర్ లాయర్ గౌనును పొందిన మొదటి దృష్టి లోపం ఉన్న వ్యక్తి. గత సంవత్సరం, ఇ వెబ్సైట్కు వైకల్యం ఉన్న వ్యక్తుల ప్రాప్యతను ఆడిట్ చేయడానికి సీజేఐ తన సేవలను నమోదు చేసుకున్నారు.
ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో దివ్యాంగులకు 3% రిజర్వేషన్ అమలు కోసం 2013లో ఎస్సీ నుంచి దిశానిర్దేశం చేయడంలో రుంగ్తా కీలక పాత్ర పోషించారు. జస్టిస్ చంద్రచూడ్ పీడబ్ల్యూడీకి సమానావకాశాల కోసం వాదించారు. అతని వివిధ ఆదేశాలు మరియు తీర్పులు ఈ ప్రయత్నానికి నిదర్శనం.
