Saudi Minister Visit : భారత్–పాకిస్థాన్ మధ్య ఇటీవలి ఆపరేషన్ సిందూర్ తర్వాత ఉద్రిక్తతలు తీవ్రస్థాయికి చేరాయి. ఈ నేపథ్యంలో, సౌదీ అరేబియా, ఇరాన్ రాజీ సాధన కోసం మధ్యవర్తిత్వ ప్రయత్నాలు చేస్తున్నాయి. సౌదీ అరేబియా విదేశాంగ శాఖ రాష్ట్ర మంత్రి అదెల్ అల్–జుబైర్ హఠాత్తుగా న్యూదిల్లీకి చేరుకొని భారత విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్తో చర్చలు జరిపారు. అదే సమయంలో, ఇరాన్ విదేశాంగ మంత్రి సయ్యద్ అబ్బాస్ అరాగ్చి కూడా భారత్, పాకిస్థాన్లలో పర్యటించి ఉద్రిక్తతల తగ్గింపు కోసం చర్చలు నిర్వహించారు. ఈ దౌత్య చర్యలు ప్రాంతీయ శాంతి, స్థిరత్వానికి కీలకమైనవిగా పరిగణించబడుతున్నాయి.
Also Read : భారత్ ఆపరేషన్ సిందూర్.. పాకిస్థాన్పై పేలుతున్న మీమ్స్
సౌదీ అరేబియా రాయబారం..
సౌదీ అరేబియా రాష్ట్ర మంత్రి అదెల్ అల్–జుబైర్ మే 8, 2025న న్యూదిల్లీలో జైశంకర్తో జరిపిన సమావేశంలో ఉగ్రవాద నిర్మూలనపై భారత్ దక్పథాన్ని అర్థం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నించారు. ఈ సందర్శన భారత్–పాక్ ఉద్రిక్తతలను తగ్గించే లక్ష్యంతో జరిగినట్లు విశ్వసనీయ వర్గాలు తెలిపాయి. జైశంకర్ తన ఎక్స్ పోస్ట్లో, ‘‘సౌదీ మంత్రితో జరిగిన సమావేశంలో ఉగ్రవాదాన్ని గట్టిగా ఎదుర్కొనే భారత వైఖరిని వివరించాను’’ అని పేర్కొన్నారు. సౌదీ అరేబియా, ఇస్లామిక్ ప్రపంచంలో ప్రభావవంతమైన దేశంగా, ఈ సంక్షోభంలో తన పాత్రను బలోపేతం చేస్తోంది. గతంలో కూడా సౌదీ, భారత్–పాక్ సంబంధాల సమతుల్యత కోసం ప్రయత్నించిన చరిత్ర ఉంది.
ఇరాన్ దౌత్యం..
ఇరాన్ విదేశాంగ మంత్రి సయ్యద్ అబ్బాస్ అరాగ్చి కూడా ఈ సంక్షోభంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నారు. ఆయన హఠాత్తుగా పాకిస్థాన్ను సందర్శించి అక్కడి నాయకులతో చర్చలు జరిపిన తర్వాత న్యూఢిల్లీకి చేరుకొని జైశంకర్తో సమావేశమయ్యారు. ఇరాన్, భారత్–పాక్ మధ్య శాంతి స్థాపనకు తన దౌత్య కార్యాలయాల సహకారంతో పనిచేస్తామని ప్రకటించింది. అరాగ్చి ఒక సోషల్ మీడియా పోస్ట్లో, ‘‘సోదర దేశాలైన భారత్, పాకిస్థాన్లు మాకు అత్యంత ప్రాధాన్యం. వాటి మధ్య ఉద్రిక్తతలను తగ్గించేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నాము’’ అని స్పష్టం చేశారు. ఇరాన్ ఈ ప్రాంతంలో భారత్తో బలమైన ఆర్థిక, రాజకీయ సంబంధాలను కలిగి ఉండటం, అలాగే పాకిస్థాన్తో సన్నిహిత సంబంధాలు కలిగి ఉండటం దీనికి సహకరిస్తున్నాయి.
ఉద్రిక్తతల మూలం..
ఆపరేషన్ సిందూర్ తర్వాత భారత్–పాక్ సరిహద్దుల్లో యుద్ధ వాతావరణం నెలకొంది. ఈ ఆపరేషన్ ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలను అణచివేసే లక్ష్యంతో జరిగినప్పటికీ, దీని పర్యవసానాలు రెండు దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచాయి. ఈ సందర్భంలో సౌదీ అరేబియా, ఇరాన్ వంటి దేశాలు శాంతి చర్చలకు మధ్యవర్తిగా వ్యవహరిస్తూ యుద్ధ వాతావరణాన్ని నివారించేందుకు కృషి చేస్తున్నాయి. ఈ దౌత్య ప్రయత్నాలు దక్షిణాసియా ప్రాంతంలో స్థిరత్వాన్ని పునరుద్ధరించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.
శాంతికి అవసరమైన సమతుల్యత
సౌదీ అరేబియా, ఇరాన్ల మధ్యవర్తిత్వం భారత్–పాక్ సంబంధాలను సమతుల్యం చేయడంలో ఎంతవరకు సఫలమవుతుందనేది కీలక ప్రశ్న. సౌదీ అరేబియా భారత్తో బలమైన ఆర్థిక సంబంధాలను, అలాగే పాకిస్థాన్తో సన్నిహిత రాజకీయ సంబంధాలను కలిగి ఉంది. ఇరాన్ కూడా భారత్తో చాబహార్ పోర్ట్ వంటి వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాలను కలిగి ఉంది. ఈ దేశాలు రెండు వైపుల నాయకులతో చర్చలు జరపడం ద్వారా సంయమనం, సంప్రదింపులకు మార్గం సుగమం చేయగలవు. అయితే, భారత్ ఉగ్రవాదంపై గట్టి వైఖరిని కొనసాగిస్తుండటం, పాకిస్థాన్ దానిని ఖండిస్తూ వ్యవహరించడం వంటి అంశాలు ఈ చర్చల సంక్లిష్టతను పెంచుతున్నాయి.
భారత్–పాక్ మధ్య ఉద్రిక్తతలు తగ్గించేందుకు సౌదీ అరేబియా, ఇరాన్ చేస్తున్న దౌత్య ప్రయత్నాలు ఆశాజనకంగా ఉన్నాయి. అదెల్ అల్–జుబైర్, సయ్యద్ అబ్బాస్ అరాగ్చి లాంటి నాయకుల చర్చలు రెండు దేశాల మధ్య సంప్రదింపులకు దారి తీసే అవకాశం ఉంది. ఈ ప్రయత్నాలు దక్షిణాసియాలో శాంతి, స్థిరత్వాన్ని పునరుద్ధరించడంలో విజయవంతమైతే, అది ప్రాంతీయ సహకారానికి కొత్త అధ్యాయాన్ని రాస్తుంది.
