Indian Politics : ప్రజాప్రతినిధులకు రెండేళ్లకు మించి జైలు శిక్ష పడితే పదవి కోల్పోయేలా ప్రస్తుతం చట్టం ఉంది. అయితే దీనికి కేంద్రం మరింత పదును పెడుతోంది. తీవ్రమైన నేరారోపణలపై ప్రజాప్రతినిధులు అరెస్ట్ అయితే వారిని పదవి నుంచి తొలగించేలా చట్టం రూపొందించింది. ఈ బిల్లు ప్రధానమంత్రి, కేంద్ర మంత్రులు, ముఖ్యమంత్రులు, రాష్ట్ర, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల మంత్రులపై వర్తిస్తుంది.
కొత్త బిల్లులో కీలక ప్రతిపాదనలు..
తీవ్రమైన గంభీర నేర ఆరోపణలపై అరెస్ట్ అయి 30 రోజులు జైల్లో ఉన్న ప్రధానమంత్రి, కేంద్ర లేదా రాష్ట్ర మంత్రులు 31వ రోజున రాజీనామా చేయాలి లేదా స్వయంచాలకంగా పదవీచ్యుతులవుతారు. ఈ చట్టం కనీసం ఐదేళ్ల జైలు శిక్షకు అర్హమైన నేరాలకు వర్తిస్తుంది. ఇందులో హత్య, పెద్ద ఎత్తున అవినీతి వంటి నేరాలు చేరతాయి. ఈ బిల్లు రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 75, 164, 239ఏఏలలో సవరణలను ప్రతిపాదిస్తుంది, ఇవి ప్రస్తుతం శిక్ష పొందిన ప్రతినిధులను మాత్రమే తొలగించే అవకాశం కల్పిస్తున్నాయి. ఈ బిల్లుతోపాటు, యూనియన్ టెరిటరీస్ (సవరణ) బిల్లు 2025, రాజ్యాంగ (130వ సవరణ) బిల్లు 2025, జమ్మూ కాశ్మీర్ పునర్వ్యవస్థీకరణ (సవరణ) బిల్లు 2025 కూడా పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టబడనున్నాయి.
చట్టం ప్రాముఖ్యత
ఈ చట్టం రాజకీయ నాయకులపై తీవ్ర నేర ఆరోపణలు ఉన్నప్పుడు వారిని పదవిలో కొనసాగకుండా చేయడం ద్వారా ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలో పారదర్శకత, జవాబుదారీతనాన్ని పెంచడానికి ఉద్దేశించింది. అరెస్ట్ అయిన నాయకులు జైలు నుంచి పాలన కొనసాగించడం వల్ల ప్రభుత్వ నిర్వహణలో అడ్డంకులు ఏర్పడతాయని, ఈ చట్టం దానిని నివారించడానికి రూపొందించబడింది. ఇటీవల ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి అరవింద్ కేజ్రివాల్ ఢిల్లీ ఎక్సైజ్ పాలసీ కేసులో అరెస్టైన తర్వాత దాదాపు ఆరు నెలల పాటు జైలు నుంచి పాలన కొనసాగించారు. ఇలాంటి సందర్భాలను నివారించడానికి ఈ బిల్లు లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. విపక్ష పార్టీలు ఈ బిల్లుపై చర్చించడానికి సమావేశం ఏర్పాటు చేసినప్పటికీ, వారి అభిప్రాయం ఇంకా స్పష్టంగా తెలియలేదు. అరెస్టు కావడం కేవలం ఆరోపణల ఆధారంగా ఉంటుంది, శిక్ష ఖరారు కాకముందే తొలగింపు నిర్ణయం న్యాయసమ్మతమైనదా అనే ప్రశ్నలు తలెత్తవచ్చు.
కేంద్రం ప్రతిపాదించిన ఈ చట్టం రాజకీయ నాయకులపై జవాబుదారీతనాన్ని పెంచే లక్ష్యంతో రూపొందించబడినప్పటికీ, దాని అమలు మరియు దుర్వినియోగంపై చర్చ జరగాల్సి ఉంది. ఈ బిల్లు పార్లమెంటులో చర్చకు వచ్చినప్పుడు, విపక్షాలు, న్యాయ నిపుణుల అభిప్రాయాలు దాని రూపకల్పనలో కీలక పాత్ర పోషించవచ్చు.
