Operation Sindoor: మయన్మార్‌లోని రాఖైన్‌ ప్రాంతంలో పెరుగుతున్న సైనిక కార్యకలాపాలు అమెరికా ఉపఖండంలో భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచుతున్నాయి. మే 8న అమెరికా వైమానిక దళ అధికారుల బృందం బంగ్లాదేశ్‌ రాజధాని ఢాకాలో దిగడం ఈ కార్యకలాపాలకు సంకేతంగా భావిస్తున్నారు. ‘ఆపరేషన్‌ సిందూర్‌’ పేరుతో ప్రారంభమైన ఈ కార్యక్రమం రోహింగ్యా శరణార్థులకు మానవతా సాయం అందించడం కోసమని చెప్పబడుతున్నప్పటికీ, దీని వెనుక అమెరికా వ్యూహాత్మక లక్ష్యాలు, ముఖ్యంగా చైనాపై నిఘా, రాఖైన్‌లో ప్రభావం పెంచే ఉద్దేశం ఉన్నాయని విశ్లేషకులు అనుమానిస్తున్నారు.
Also Read: ఆపరేషన్‌ సిందూర్‌.. భారత రక్షణ వైఖరిలో మార్పు
రాఖైన్‌ ప్రాంతంలో రోహింగ్యా శరణార్థుల సంక్షోభం దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతోంది. మయన్మార్‌ సైనిక ప్రభుత్వం రోహింగ్యాలను తరిమివేయడంతో లక్షలాది మంది బంగ్లాదేశ్‌లోని కాక్స్‌ బజార్‌లో శరణార్థి శిబిరాలలో ఆశ్రయం పొందారు. 2025 మార్చిలో ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధాన కార్యదర్శి ఆంటోనియో గుటెరెస్‌ ఈ శిబిరాలను సందర్శించి, బంగ్లాదేశ్‌ నుంచి రాఖైన్‌ వరకు మానవతా సాయ కారిడార్‌ ఏర్పాటు చేయాలని ప్రతిపాదించారు. ఈ సాయ కారిడార్‌ ఏర్పాటుకు అమెరికా సైనిక, వైమానిక దళాలు సన్నాహాలు చేస్తున్నాయి. అయితే, ఈ మానవతా సాయం కేవలం శరణార్థుల సహాయం కోసం మాత్రమేనా అనే సందేహాలు బలంగా ఉన్నాయి. అమెరికా ఈ కారిడార్‌ ద్వారా రాఖైన్‌లోని అరకాన్‌ ఆర్మీకి ఆయుధాలు, ఆర్థిక సాయం అందించి, మయన్మార్‌ సైనిక ప్రభుత్వాన్ని బలహీనపరచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు తెలుస్తోంది. ఈ వ్యూహం చైనా యొక్క ఆర్థిక లక్ష్యాలను, ముఖ్యంగా చైనా–మయన్మార్‌ ఆర్థిక కారిడార్‌ (CMEC)ను దెబ్బతీసే ఉద్దేశంతో ఉందని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు.
బంగ్లాదేశ్‌లో అమెరికా ప్రభావం
బంగ్లాదేశ్‌లో తాత్కాలిక ప్రభుత్వ సారథి మహమ్మద్‌ యూనస్‌కు అమెరికా మద్దతు ఉన్నట్లు స్పష్టంగా కనిపిస్తోంది. అయితే, ఈ సాయం కారిడార్‌ గురించి యూనస్‌ ప్రభుత్వం స్థానిక రాజకీయ పార్టీలతో సంప్రదించకపోవడం వివాదాస్పదమైంది. బంగ్లాదేశ్‌ నేషనలిస్ట్‌ పార్టీ (BNP) తాత్కాలిక అధ్యక్షుడు తారిక్‌ రహమాన్‌ ఈ చర్యలను తీవ్రంగా విమర్శించారు, దీనిని బంగ్లాదేశ్‌ స్వాతంత్య్రం, సార్వభౌమత్వానికి ముప్పుగా భావిస్తున్నారు. మాజీ ప్రధానమంత్రి షేక్‌ హసీనా కూడా సెయింట్‌ మార్టిన్‌ ద్వీపాన్ని అమెరికాకు అప్పగించడం వల్ల తన పదవీచ్యుతి జరిగిందని ఆరోపించారు. ఈ ద్వీపం, కాక్స్‌ బజార్‌ నుంచి కేవలం 9 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉండటం, అమెరికాకు వ్యూహాత్మకంగా కీలకమైనది. ఈ ద్వీపంలో సైనిక స్థావరం ఏర్పాటు చేస్తే, మలక్కా జలసంధి గుండా చైనా నౌకలపై నిఘా వేయడం, యుద్ధ సమయాల్లో వాటిని అడ్డుకోవడం సులభమవుతుంది.
రాఖైన్‌లో అరకాన్‌ ఆర్మీ ఆధిపత్యం
రాఖైన్‌ ప్రాంతంలో అరకాన్‌ ఆర్మీ మయన్మార్‌ సైనిక ప్రభుత్వంపై గణనీయమైన ఆధిపత్యం సాధించింది. 2025 నాటికి, రాఖైన్‌లోని 17 పట్టణాల్లో 13, అలాగే బంగ్లాదేశ్‌ సరిహద్దులో 271 కిలోమీటర్ల భూభాగం అరకాన్‌ ఆర్మీ నియంత్రణలో ఉంది. సిట్వే, క్యౌక్ఫ్యూ రేవు పట్టణాలు మాత్రమే ప్రస్తుతం మయన్మార్‌ సైనిక ప్రభుత్వం చేతిలో ఉన్నాయి. ఈ రెండు రేవులు భారత్, చైనాకు అత్యంత కీలకమైనవి.
భారత్: సిట్వే రేవు నుంచి మణిపుర్‌ వరకు కలాడాన్‌ బహువిధ రవాణా ప్రాజెక్ట్ భారత్ యొక్క ఈశాన్య రాష్ట్రాలకు కనెక్టివిటీని మెరుగుపరచడానికి కీలకం.
చైనా: క్యౌక్ఫ్యూ రేవు నుంచి యునాన్‌ రాష్ట్రం వరకు చైనా–మయన్మార్‌ ఆర్థిక కారిడార్‌ (CMEC) చైనా యొక్క బెల్ట్‌ అండ్‌ రోడ్‌ ఇనిషియేటివ్‌లో భాగం. ఈ ప్రాజెక్ట్ ద్వారా చైనా మలక్కా జలసంధిని దాటకుండా చమురు, గ్యాస్‌ రవాణా చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
అరకాన్‌ ఆర్మీ యొక్క ఆధిపత్యం ఈ రెండు ప్రాజెక్టులకు ముప్పుగా మారింది, మరియు అమెరికా ఈ సందర్భాన్ని వినియోగించుకుని అరకాన్‌ ఆర్మీకి మద్దతు ఇవ్వవచ్చనే అనుమానాలు ఉన్నాయి.
చైనాపై అమెరికా దృష్టి
చైనా యొక్క 80% చమురు దిగుమతులు మలక్కా జలసంధి గుండా జరుగుతాయి. ఈ జలసంధిని దిగ్బంధించడం ద్వారా చైనా ఆర్థిక వ్యవస్థను బలహీనపరచవచ్చని అమెరికా భావిస్తోంది. CMEC కారిడార్‌ ద్వారా చైనా ఈ జలసంధిపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించాలని చూస్తోంది. అమెరికా యొక్క సాయ కారిడార్‌ వ్యూహం CMECను దెబ్బతీసేందుకు ఉద్దేశించినట్లు కనిపిస్తోంది. ఇదే సమయంలో, చైనా యొక్క చైనా–పాకిస్తాన్‌ ఆర్థిక కారిడార్‌ (CPEC) కూడా బలూచిస్తాన్‌లో దాడులను ఎదుర్కొంటోంది, ఇది చైనాకు మరింత ఒత్తిడిని కలిగిస్తోంది.
భారత్‌పై ప్రభావం
ఈ పరిణామాలు భారత్‌కు గణనీయమైన సవాళ్లను తెచ్చిపెడతాయి. కలాడాన్‌ ప్రాజెక్ట్ భారత్ యొక్క ఈశాన్య రాష్ట్రాలకు రవాణా కనెక్టివిటీని మెరుగుపరచడంలో కీలకం, మరియు రాఖైన్‌లో అస్థిరత ఈ ప్రాజెక్టును ప్రమాదంలోకి నెట్టవచ్చు. అరకాన్‌ ఆర్మీ ఆధిపత్యం మరియు అమెరికా జోక్యం భారత్ యొక్క ఆర్థిక మరియు భౌగోళిక రాజకీయ లక్ష్యాలకు అడ్డంకిగా మారవచ్చు. అదనంగా, బంగ్లాదేశ్‌లో అమెరికా ప్రభావం పెరగడం భారత్‌కు దీర్ఘకాలంలో సవాళ్లను సృష్టించవచ్చు.
భారత్ యొక్క వ్యూహం
ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి భారత్ అప్రమత్తంగా ఉండాలి. అరకాన్‌ ఆర్మీతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలను బలోపేతం చేయడం, మయన్మార్‌ సైనిక ప్రభుత్వంతో సత్సంబంధాలను కొనసాగించడం, మరియు బంగ్లాదేశ్‌లో యూనస్‌ ప్రభుత్వంతో సన్నిహిత సహకారం అవసరం. అలాగే, కలాడాన్‌ ప్రాజెక్ట్ యొక్క భద్రతను నిర్ధారించడానికి స్థానిక సంఘాలతో సహకారం కీలకం.
‘ఆపరేషన్‌ సిందూర్‌’ రాఖైన్‌లో అమెరికా యొక్క వ్యూహాత్మక జోక్యాన్ని సూచిస్తుంది, ఇది చైనా CMEC, CPEC ప్రాజెక్టులను దెబ్బతీసే లక్ష్యంతో ఉంది. ఈ పరిణామాలు భారత్ యొక్క కలాడాన్‌ ప్రాజెక్ట్, బంగ్లాదేశ్‌తో సంబంధాలను ప్రభావితం చేస్తాయి. ఈ సంక్లిష్ట భౌగోళిక రాజకీయ క్రీడలో, భారత్ తన ఆర్థిక మరియు రాజకీయ లక్ష్యాలను కాపాడుకోవడానికి వ్యూహాత్మకంగా వ్యవహరించాలి.
Also Read: బాయ్ కాట్ టర్కీ.. సాధ్యమేనా?
