Hindusthan And Hindustan : ఉత్తరప్రదేశ్లోని ప్రయాగ్రాజ్ మహా కుంభమేళాలో బుధవారం మాఘ పూర్ణిమ స్నానం జరిగింది. మాఘ పూర్ణిమ స్నానం కోసం కోట్లాది మంది భక్తులు ప్రయాగ్రాజ్కు చేరుకున్నారు. కానీ ఇంతలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం జారీ చేసిన ప్రకటనపై తీవ్ర వివాదం తలెత్తింది. కుంభమేళాకు సంబంధించి యుపి ప్రభుత్వం చేసిన ప్రకటనలో “హిందూస్థాన్” అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు. ఇదే వివాదానికి కారణం అయింది. ఈ రోజు మనం ‘హిందుస్థాన్'(Hindusthan) , ‘హిందుస్తాన్'(Hindustan) మధ్య తేడా ఏమిటి.. ఈ పేరు ఎక్కడ నుండి వచ్చిందో ఈ కథనంలో తెలుసుకుందాం.
ఏంటి విషయం?
ప్రయాగ్రాజ్లో జరిగే మహాకుంభమేళా(Mahakumbh mela 2025)కు సంబంధించిన ప్రకటనను ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రభుత్వం విడుదల చేసింది. దానిపై హిందూస్థాన్ అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు. ఆ తర్వాత సమాజ్ వాదీ పార్టీ ప్రతినిధి, కాంగ్రెస్ నాయకులు దీనిపై ప్రశ్నలు సంధించారు. నిజానికి, ఎస్పీ నాయకుడు అశుతోష్ వర్మ ప్రభుత్వంపై ఆరోపణలు చేస్తూ, నేడు బిజెపి, ఆర్ఎస్ఎస్ లు మళ్లింపు రాజకీయాలు చేస్తున్నాయని అన్నారు.
బిజెపి ప్రభుత్వాన్ని లక్ష్యంగా ఎస్పీ
పోస్టర్ వార్ గురించి ఎస్పీ మాట్లాడుతూ.. కుంభమేళా లో గందరగోళం నెలకొని ఉందని అన్నారు. చరిత్రలో అత్యంత చెత్త ఏర్పాట్లను బిజెపి ప్రభుత్వం చేసిందని ఆరోపించారు. ఇంత మంది మరణం కారణంగా ప్రభుత్వం ఏర్పడిన కళంకం జీవితాంతం పోదన్నారు. ఆ అంశాన్ని మళ్లించడానికి బిజెపి, ఆర్ఎస్ఎస్ ఇలాంటి ప్రచారం చేస్తూనే ఉందని ఆయన అన్నారు. ఇదిలా ఉండగా, ప్రభుత్వ ప్రకటనలు ఆర్ఎస్ఎస్ ప్రకారం ఉండకూడదని కాంగ్రెస్ ఎంపీ ప్రమోద్ తివారీ అన్నారు. వారు ఏ ఉద్దేశ్యంతో ఇక్కడికి వచ్చారంటూ ప్రశ్నించారు.
‘హిందూస్థాన్’ అంటే ఏమిటి?
భారతదేశాన్ని హిందూస్తాన్ అని పిలుస్తారు. కానీ దీని వెనుక ఉన్న సమాచారం ప్రకారం.. టర్కీలు, ఇరానియన్లు భారతదేశానికి వచ్చినప్పుడు వారు సింధు లోయ గుండా ప్రవేశించారు కాబట్టి భారతదేశాన్ని హిందూస్తాన్ అని పిలుస్తారు. కానీ అక్కడి ప్రజలు ‘S’ అక్షరాన్ని ‘H’ అని ఉచ్చరించేవారు. కాబట్టి వారు సింధును హిందూ అని పిలవడం ప్రారంభించారు. అందుకే ఆ దేశానికి హిందూస్తాన్ అని పేరు పెట్టారు.
దీనితో పాటు హిందూ, హింద్ అనే పదాలు రెండూ ఇండో-ఆర్యన్ లేదా సంస్కృత పదం సింధు అంటే సింధు నది లేదా దాని ప్రాంతం నుండి వచ్చాయని కూడా చెబుతారు. అకేమెనిడ్ చక్రవర్తి డారియస్ I క్రీ.పూ. 516 ప్రాంతంలో సింధు లోయను జయించాడు. తదనంతరం, సింధుకు సమానమైన అచెమెనిడ్ పేరు హిందూష్ లేదా హి-డు-ఉస్, దిగువ సింధు లోయ ప్రాంతానికి ఉపయోగించారు. క్రీస్తుపూర్వం 500 ప్రాంతంలో ఈ పేరు డారియస్ I విగ్రహంపై ఈజిప్టులోని అచెమెనిడ్ ప్రావిన్స్గా నమోదు చేశారు. క్రీ.శ. 1వ శతాబ్దం నుండి మధ్య పర్షియన్ భాషలో హిందూ అనే పదానికి స్తాన్ అనే ప్రత్యయం జోడించారు. అది కాస్త హిందూస్తాన్ అయింది. ఇందులో స్తాన్ అంటే దేశం లేదా ప్రాంతం. 262వ సంవత్సరంలో సస్సానిద్ చక్రవర్తి షాపూర్ I నక్ష్-ఎ రుస్తం శాసనంలో సింధ్ను హిందూస్తాన్ అని రాశారు.
హిందూ అనే పదం ఎలా వాడుకలోకి వచ్చింది ?
భారతదేశం చీన పేరు ఆర్యావర్త అయినప్పుడు హిందూ అనే పదం ఎలా వాడుకలోకి వచ్చిందన్న సందేహం ఉండే ఉంటుంది. ‘హిందూ’ అనేది ఒక మతం కాదు.. జాతీయతకు చిహ్నం. అల్-హింద్ భారతదేశం కోసం అరబిక్ భాషలో వ్రాయబడింది. చరిత్రకారుల అభిప్రాయం ప్రకారం, హిందూ అనేది ఏ మతం పేరు కాదు, పర్షియన్లు ఈ ప్రాంతంలో నివసించే ప్రజల జాతీయతను సూచించడానికి హిందూ అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు. 11వ శతాబ్దం నుండి పర్షియన్, అరబిక్ భాషలలో హింద్, హిందూ అనే పేర్లు వాడుకలో ఉన్నాయి. మొఘల్ కాలం నాటి పాలకులు ఢిల్లీ చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతాన్ని హిందూస్తాన్ అని పిలిచేవారు.
‘హిందూస్థాన్’ అంటే అర్థం ఏమిటి?
ఇప్పుడు ప్రశ్న ఏమిటంటే ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రభుత్వం హిందూస్థాన్ అనే పదాన్ని ఉపయోగించడంలో అర్థం ఏమిటి? సరళమైన భాషలో.. హిందూస్థాన్ అంటే హిందువుల ప్రదేశం అని అర్థం. హిందూస్థాన్ అనే పదాన్ని చదవడం ద్వారా అది హిందువుల స్థలాన్ని సూచించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.