450) గా వర్గీకరించారు. గ్రాప్ IV లేదా ఎనిమిది పాయింట్ల కార్యాచరణ ప్రణాళిక పెరుగుతున్న వాయు కాలుష్యాన్ని అరికట్టడంపై దృష్టి పెడుతుంది."> 450) గా వర్గీకరించారు. గ్రాప్ IV లేదా ఎనిమిది పాయింట్ల కార్యాచరణ ప్రణాళిక పెరుగుతున్న వాయు కాలుష్యాన్ని అరికట్టడంపై దృష్టి పెడుతుంది.">
Delhi pollution : ఢిల్లీ కాలుష్యం: గ్రేడెడ్ రెస్పాన్స్ యాక్షన్ ప్లాన్ (GRAP) IV దశ అమలులో, ఢిల్లీలో గాలి నాణ్యత మరింత దిగజారింది. ఇది అక్కడి వారికి సమస్యలను కలిగిస్తుంది. మొత్తం ఎయిర్ క్వాలిటీ ఇండెక్స్ (AQI) 766కి చేరుకుంది, ఇది ‘చాలా తీవ్రమైన’ కేటగిరీలోకి వస్తుంది. పాకిస్థాన్లోని లాహోర్ను అధిగమించి.. ఢిల్లీ మరోసారి ప్రపంచంలోనే అత్యంత కాలుష్య నగరంగా అవతరించింది. ఎయిర్ క్వాలిటీ మేనేజ్మెంట్ కమిషన్ (CAQM) ఢిల్లీ-NCR ప్రాంతంలో పెరుగుతున్న కాలుష్య స్థాయిలను అరికట్టడానికి ఇప్పటికే అమలులో ఉన్న స్టేజ్ I, II, III చర్యలతో పాటు GRAP IV దశ చర్యలను అమలు చేసింది.
గాలి నాణ్యత నాలుగు దశలుగా వర్గీకరిస్తారు. – స్టేజ్ I అంటే “పేద” (AQI 201-300); స్టేజ్ II “చాలా పేలవమైనది” (AQI 301-400); దశ III “తీవ్రమైనది” (AQI 401-450); స్టేజ్ IV “తీవ్రమైన ప్లస్” (AQI >450) గా వర్గీకరించారు. గ్రాప్ IV లేదా ఎనిమిది పాయింట్ల కార్యాచరణ ప్రణాళిక పెరుగుతున్న వాయు కాలుష్యాన్ని అరికట్టడంపై దృష్టి పెడుతుంది. ఈ దశలో, అత్యవసరం కాని ట్రక్కుల రాకపోకలు ఢిల్లీలోకి ప్రవేశించకుండా నిషేధిస్తారు. అవసరాలను తీసుకువెళ్లే లేదా అవసరమైన సేవలను అందించే వాహనాలకు మినహాయింపు ఇస్తారు. ఇది ప్రధాన చర్యల్లో ఒకటి.
GRAP-4 అమలు కారణంగా తదుపరి ఉత్తర్వులు వచ్చే వరకు అన్ని పాఠశాలలు మూసివేస్తారు కూడా. సోమవారం ఉదయం AQI 481 వద్ద నమోదవడంతో ఢిల్లీలో గాలి నాణ్యత “తీవ్రమైన ప్లస్” మార్కును దాటింది. ఎయిర్ క్వాలిటీ ఇండెక్స్ 450 కంటే తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, GRAP నాల్గవ దశలో స్థిరపడిన ముందుజాగ్రత్త చర్యలకు ఎటువంటి కోతలను అనుమతించబోమని సుప్రీం కోర్టు స్పష్టంగా పునరుద్ఘాటించింది. ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి అతిషి , అన్ని పాఠశాలలకు సెలవు ప్రకటించారు. తదుపరి నోటీసు వచ్చేవరకు ఆన్లైన్ క్లాసులు తీసుకోవాలని తెలిపారు.
GRAP-IV ఢిల్లీ-NCRలో ప్రధాన పరిమితులు: ఢిల్లీలోకి ట్రక్కులు, ట్రాలీల వంటి భారీ వాహనాల ప్రవేశాన్ని ఆపుతారు. నిత్యావసర వస్తువులను తీసుకువెళ్లే వాహనాలు/ అవసరమైన సేవలను అందించే వాహనాలు అనుమతిస్తారు. అన్ని LNG/CNG/ఎలక్ట్రిక్/BS-VI డీజిల్ ట్రక్కులు ఢిల్లీలోకి రావచ్చు. ఎలక్ట్రిక్, CNG, BS-VI డీజిల్ వాహనాలను మినహాయించి ఢిల్లీలో నమోదు చేయని వాణిజ్య వాహనాలు ఢిల్లీలోకి ప్రవేశించకుండా ఆంక్షలను విధించారు. అయితే వారు అవసరమైన వస్తువులను రవాణా చేస్తున్నప్పుడు లేదా కీలకమైన సేవలను సులభతరం చేస్తున్నట్లయితే అలవెన్సులు ఇచ్చేలా ఆదేశించారు.
BS-IV లేదా తక్కువ ఉద్గార ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా ఉండే ఢిల్లీలోని మీడియం, హెవీ డ్యూటీ డీజిల్ వాహనాల వినియోగంపై కఠినమైన ఆంక్షలు విధించాల్సిన అవసరం ఉంది. అయితే, నగర సరిహద్దుల్లో కీలకమైన వస్తువులను పంపిణీ చేసే లేదా అవసరమైన సేవలను అందించే వాహనాలకు ఈ నియమానికి మినహాయింపు ఉంటుందట. GRAP స్టేజ్ IIIలో కనిపించే చర్యలను ప్రతిబింబించే ఏదైనా భవనం, విధ్వంసం కార్యకలాపాలను ఆపాలని ఆదేశాలు విధించారు. ఇందులో పవర్ ట్రాన్స్మిషన్ లైన్లు, పైప్లైన్లు, టెలికమ్యూనికేషన్ సిస్టమ్ల ఏర్పాటుతో పాటు హైవేలు, రోడ్లు, ఫ్లైఓవర్లు, ఓవర్బ్రిడ్జ్లను నిర్మించడం వంటి పబ్లిక్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ప్రాజెక్ట్లు ఉన్నాయి.
ఎన్సిఆర్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు / జిఎన్సిటిడి ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ కార్యాలయాలను 50 శాతం శక్తితో పని చేయడానికి, మిగిలిన ఉద్యోగులను ఇంటి నుంచి పని చేయడానికి అనుమతించడంపై నిర్ణయం తీసుకోవాలి. రాష్ట్ర అధికారులు అదనపు అత్యవసర ప్రతిస్పందనలను పరిగణనలోకి తీసుకోవచ్చు. ఇందులో పాఠశాలలు, ఇతర అభ్యాస సౌకర్యాలను మూసివేయడం, పూర్తిగా అవసరం లేని వ్యాపారాలను పాజ్ చేయడం, వాహన వినియోగం కోసం బేసి-సరి రిజిస్ట్రేషన్ నంబర్ వ్యూహాన్ని అమలు చేయడం వంటివి ఉండవచ్చట.
GRAP చర్యలను విజయవంతంగా అమలు చేయడంలో సిటిజన్ చార్టర్ కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నందున నివాసితులు దానికి కట్టుబడి ఉండాలని అభ్యర్థించారు. ఈ చర్యలు ప్రాంతంలో గాలి నాణ్యతను రక్షించడం, మెరుగుపరచడం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి. పాల్గొనే పౌరులు స్టేజ్-I, స్టేజ్ II, స్టేజ్ IIIలో జాబితాల మార్గదర్శకాలను సూచించాలి. చిన్నపిల్లలు, వృద్ధులు లేదా శ్వాసకోశ, హృదయనాళ, మెదడు రక్తనాళాల సమస్యల వంటి దీర్ఘకాలిక పరిస్థితులతో పోరాడుతున్న వ్యక్తులు, బహిరంగ కార్యకలాపాలను అరికట్టడం, సాధ్యమైనప్పుడు ఇంటి లోపల ఉంచడం మంచిదని సూచిస్తుంది నివేదిక.