Adampur Air Base: భారత వైమానిక దళం యొక్క ఆదంపుర్ ఎయిర్ బేస్, పంజాబ్లోని జలంధర్ సమీపంలో ఉన్న ఈ స్థావరం, వ్యూహాత్మకంగా అత్యంత కీలకమైన రక్షణ కేంద్రంగా నిలుస్తుంది. పాకిస్థాన్ సరిహద్దుకు కేవలం 100 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఈ స్థావరం, భారత్–పాక్ యుద్ధాల్లో ఎల్లప్పుడూ శత్రు దేశం యొక్క ప్రధాన లక్ష్యంగా మారినప్పటికీ, అచంచలమైన శక్తిగా నిలిచింది. ఇటీవల పాకిస్థాన్ వైపు నుంచి ఆదంపుర్పై దాడి జరిగినట్లు, ఎస్–400 రక్షణ వ్యవస్థను ధ్వంసం చేసినట్లు తప్పుడు ప్రచారం జరిగిన నేపథ్యంలో, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ స్వయంగా ఆదంపుర్ను సందర్శించి, ఎస్–400, మిగ్–29 విమానాలు సురక్షితంగా ఉన్నాయని ప్రపంచానికి చాటిచెప్పారు.
Also Read: ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’.. రాఖైన్లో అమెరికా వ్యూహం, భారత్పై ప్రభావం
1950లో స్థాపించబడిన ఆదంపుర్ వైమానిక స్థావరం, భారత వైమానిక దళం యొక్క రెండవ అతిపెద్ద ఎయిర్ బేస్గా గుర్తింపు పొందింది. పాకిస్థాన్ సరిహద్దుకు సమీపంలో ఉండటంతో ఇది ఎల్లప్పుడూ శత్రు దేశ రాడార్లో ఉంటుంది. అయినప్పటికీ, ఈ స్థావరం దాదాపు 75 ఏళ్లుగా శత్రు దాడులను తిప్పికొట్టి, భారత రక్షణ వ్యవస్థలో ఉక్కు కోటగా నిలిచింది. ఈ నెల 9–10 తేదీల్లో పాకిస్థాన్ ఆరు క్షిపణులను ప్రయోగించినప్పటికీ, భారత రక్షణ వ్యవస్థ ఏడు కిలోమీటర్ల దూరంలోనే వాటిని కూల్చివేసి, ఆదంపుర్ అజేయతను మరోసారి నిరూపించింది.
వ్యూహాత్మక భౌగోళిక ప్రాముఖ్యత..
ఆదంపుర్ ఎయిర్ బేస్ భౌగోళిక స్థానం దాని వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యతను మరింత బలోపేతం చేస్తుంది. ఈ స్థావరం చుట్టూ 150 కిలోమీటర్ల వ్యాసార్థంలో ఇతర కీలక వైమానిక స్థావరాలు ఉన్నాయి.
పఠాన్కోట్: అపాచీ హెలికాప్టర్ల స్థావరం.
హల్వార: సుఖోయ్–30 ఎంకేఐ విమానాల స్థావరం.
బఠిండా: రఫేల్ యుద్ధ విమానాల కేంద్రం.
అమృత్సర్, ఛండీఘడ్: పాక్ సరిహద్దులోని ఇతర రక్షణ స్థావరాలు.
ఈ స్థావరాలను గ్రిడ్లా కలిపే కేంద్ర స్థానంగా ఆదంపుర్ నిలుస్తుంది. ఇక్కడ మోహరించిన ఎస్–400 గగనతల రక్షణ వ్యవస్థ, పశ్చిమ సరిహద్దులను రక్షణ ఛత్రం కిందకు తీసుకొచ్చింది, దీనివల్ల పాకిస్థాన్ యొక్క ఏ గగనతల దాడినైనా తిప్పికొట్టే సామర్థ్యం భారత్కు సమకూరింది.
బ్లాక్ ఆర్చర్స్, సూపర్సోనిక్ స్క్వాడ్రన్లు
ఆదంపుర్ ఎయిర్ బేస్, వైమానిక దళంలోని 47వ స్క్వాడ్రన్కు, దీనిని ‘బ్లాక్ ఆర్చర్స్’ అని పిలుస్తారు, 28వ స్క్వాడ్రన్కు, దీనిని ‘ఫస్ట్ సూపర్సోనిక్స్’ అని పిలుస్తారు, ప్రధాన కేంద్రంగా ఉంది. ఈ రెండు స్క్వాడ్రన్లు రోజువారీ కార్యకలాపాలతోపాటు, యుద్ధ సమయాల్లో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. మిగ్–29 యుద్ధ విమానాలతో సజ్జీకరించబడిన ఈ స్క్వాడ్రన్లు, శత్రు దాడులను తిప్పికొట్టడంలో, శత్రు స్థావరాలపై కచ్చితమైన దాడులు చేయడంలో అసమాన సామర్థ్యాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి.
చారిత్రక యుద్ధాల్లో ఆదంపుర్ పాత్ర
ఆదంపుర్ ఎయిర్ బేస్ భారత్–పాక్ యుద్ధాల్లో కీలక పాత్ర పోషించింది, ప్రతీ యుద్ధంలో శత్రు దాడులను తట్టుకొని, భారత రక్షణ వ్యవస్థ యొక్క బలాన్ని చాటింది.
1965 యుద్ధం: పాకిస్థాన్ వైమానిక దళం ఆదంపుర్పై ముందస్తు దాడి చేసినప్పటికీ, ఈ స్థావరం నుంచి బయల్దేరిన 1వ స్క్వాడ్రన్, పాకిస్థాన్లోని సర్గోదా వంటి కీలక స్థావరాలను ధ్వంసం చేసింది. పాక్ యొక్క 135 స్పెషల్ సర్వీస్ గ్రూప్ పారా కమాండోలను ఎయిర్ డ్రాప్ చేసినప్పటికీ, స్థానిక గ్రామీణ ప్రజలు వారిని పట్టుకుని భారత దళాలకు అప్పగించారు. మిగిలినవారు పాకిస్థాన్కు పారిపోయారు.
1971 యుద్ధం: పాకిస్థాన్ పఠాన్కోట్ రన్వేను ధ్వంసం చేసినప్పుడు, ఆదంపుర్ నుంచి యుద్ధ విమానాలు గాల్లోకి ఎగిరి, పఠాన్కోట్కు రక్షణ కల్పించాయి. ఈ యుద్ధం మొత్తంలో ఆదంపుర్ పూర్తి సామర్థ్యంతో పనిచేసి, భారత విజయంలో కీలక పాత్ర పోషించింది.
1999 కార్గిల్ యుద్ధం: ఆదంపుర్ నుంచి బయల్దేరిన మిరాజ్ 2000 విమానాలు, శత్రు బంకర్లను ధ్వంసం చేసి, టైగర్ హిల్స్ మరియు టోలోలింగ్ శిఖరాల స్వాధీనంలో నిర్ణయాత్మక పాత్ర పోషించాయి.
ఎస్–400, ఆధునిక రక్షణ వ్యవస్థలు
ఆదంపుర్లో మోహరించిన ఎస్–400 గగనతల రక్షణ వ్యవస్థ, భారత రక్షణ సామర్థ్యాన్ని మరింత బలోపేతం చేసింది. ఈ రష్యన్ తయారీ వ్యవస్థ, 400 కిలోమీటర్ల పరిధిలో శత్రు విమానాలు, క్షిపణులు, డ్రోన్లను కూల్చగల సామర్థ్యం కలిగి ఉంది. ఇటీవల పాకిస్థాన్ చేసిన తప్పుడు ప్రచారాన్ని తిప్పికొట్టడానికి, ప్రధానమంత్రి మోదీ ఆదంపుర్ను సందర్శించి, ఎస్–400, మిగ్–29 విమానాలు సురక్షితంగా ఉన్నాయని నిరూపించారు. ఈ సందర్శన భారత రక్షణ వ్యవస్థ యొక్క బలాన్ని, శత్రు దాడులను తిప్పికొట్టే సామర్థ్యాన్ని ప్రపంచానికి చాటింది.
భవిష్యత్ రక్షణ వ్యూహం
ఆదంపుర్ ఎయిర్ బేస్ వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యత భవిష్యత్లో మరింత పెరిగే అవకాశం ఉంది. ఈ స్థావరాన్ని మరింత ఆధునీకరించడం, అత్యాధునిక డ్రోన్ రక్షణ వ్యవస్థలను, రాడార్లను మోహరించడం ద్వారా, భారత్ తన పశ్చిమ సరిహద్దుల రక్షణను మరింత బలోపేతం చేయవచ్చు. అదనంగా, స్థానిక గ్రామీణ ప్రజలతో సమన్వయం, గుర్తింపు సాంకేతికతలను ఉపయోగించడం ద్వారా శత్రు కమాండోల చొరబాట్లను మరింత సమర్థవంతంగా నియంత్రించవచ్చు.
ఆదంపుర్ వైమానిక స్థావరం భారత రక్షణ వ్యవస్థలో చెక్కుచెదరని కోటగా నిలుస్తుంది. దాని భౌగోళిక స్థానం, చారిత్రక యుద్ధ పాత్రలు, ఆధునిక రక్షణ వ్యవస్థలతో కూడిన ఈ స్థావరం, పాకిస్థాన్ ఏ దాడినైనా తిప్పికొట్టే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ఆదంపుర్, భారత వైమానిక దళం శక్తి సామర్థ్యాలకు ప్రతీకగా నిలిచి, దేశ రక్షణలో కీలక పాత్రను కొనసాగిస్తుంది.