China-India relations: భారత్ ఆసియాలో చైనా తర్వాత అత్యంత కీలకమైన దేశం. ఆసియాలో భారత్ ఆధిపత్యాన్ని తగ్గించేందుకు యత్నిస్తున్న చైనా.. పాకిస్తాన్ తర్వాత మనకు ఉన్న మరో శత్రుదేశంగా మారింది. గిల్లికజ్జాలు పెట్టుకూంటూ తరచూ కవ్వింపులకు పాల్పడుతోంది. దీంతో భారత్ ఇటు పాకిస్తాన్, అటు చైనాతోనూ సవాళ్లు ఎదుర్కొంటోంది. ఇదే సమయంలో అగ్రరాజ్యం అమెరికా సుంకాల పేరుతో భయపెడుతోంది. వాణిజ్య ఒప్పందాల కోసం బలవంతం చేస్తోంది. దీంతో చైనా అమెరికాకు షాక్ ఇచ్చింది.
భారత్–చైనా సంబంధాలు ఒక కీలక దశకు చేరుకున్నాయని చైనా రాయబార కార్యాలయ ప్రతినిధి యూ జింగ్ ప్రకటించడం, ఈ రెండు ఆసియా శక్తుల మధ్య సంబంధాలను మెరుగుపరచడానికి చైనా సిద్ధంగా ఉందని సూచిస్తుంది. అయితే, రికార్డు స్థాయిలో ఉన్న వాణిజ్యలోటు, భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతలు ఈ సంబంధాలను సంక్లిష్టంగా చేస్తున్నాయి. జులై 2025లో చైనా రాయబార కార్యాలయ ప్రతినిధి యూ జింగ్, భారత్–చైనా సంబంధాలు ‘కీలక అభివృద్ధి దశ‘లో ఉన్నాయని ఎక్స్ వేదికపై పేర్కొన్నారు. ఈ సందేశం, గతంలో గల్వాన్ లోయ ఘర్షణ వంటి ఉద్రిక్తతల తర్వాత, రెండు దేశాలు సంబంధాలను స్థిరీకరించే దిశగా అడుగులు వేస్తున్నాయని సూచిస్తుంది. చైనా పరస్పర గౌరవం, సహకారంతో ముందుకు సాగాలని కోరుకుంటోందని యూ జింగ్ స్పష్టం చేశారు, ఇది భారత్, చైనా మధ్య దౌత్యపరమైన ఒత్తిడిని తగ్గించే ప్రయత్నంగా కనిపిస్తుంది.
Also Read: గంటకు 1000 కి.మీలు.. విమానం కంటే స్పీడు.. ఆ రైలును సృష్టించిన చైనా.. ప్రపంచమే అవాక్కు
దౌత్య సంబంధాలలో సానుకూలత..
2024 అక్టోబర్లో సరిహద్దు ఒప్పందం తర్వాత, భారత్–చైనా సంబంధాలలో సానుకూల మార్పులు కనిపిస్తున్నాయి. ఈ ఒప్పందం 2020 నుంచి కొనసాగుతున్న సరిహద్దు ఉద్రిక్తతలను తగ్గించడానికి సహాయపడింది. యూ జింగ్ వ్యాఖ్యలు, ఈ దిశలో మరింత సంభాషణ, సహకారానికి తలుపులు తెరిచే ఉద్దేశంతో ఉన్నాయని అనిపిస్తుంది. ఈ సందేశం, చైనా భారత్తో ఆర్థిక, వ్యూహాత్మక సంబంధాలను మెరుగుపరచడానికి ఆసక్తి చూపుతోందని సూచిస్తుంది.
రికార్డుస్థాయికి వాణిజ్యలోటు..
2024–25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో భారత్–చైనా వాణిజ్య లోటు 99.2 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుకుంది, ఇది గతంతో పోలిస్తే గణనీయమైన పెరుగుదల. భారత్ చైనా నుంచి 113.45 బిలియన్ డాలర్ల విలువైన వస్తువులను దిగుమతి చేసుకోగా, ఎగుమతులు కేవలం 14.25 బిలియన్ డాలర్లకు పరిమితమయ్యాయి. ఎలక్ట్రానిక్స్, సోలార్ సెల్స్, ఎలక్ట్రిక్ బ్యాటరీలు వంటి హై–టెక్ ఉత్పత్తుల దిగుమతులు పెరగడం ఈ లోటుకు ప్రధాన కారణం. అయితే, భారత్ ఎగుమతులు ఎక్కువగా ఇనుప ఖనిజం, పత్తి, సముద్ర ఉత్పత్తుల వంటి తక్కువ–విలువ ఉత్పత్తులపై ఆధారపడటం ఈ అసమతుల్యతను తీవ్రతరం చేస్తోంది.
Also Read: మోదీ భౌగోళిక రాజకీయ చాణక్యం.. పాకిస్తాన్, టర్కీ టార్గెట్
ప్రాంతీయ స్థిరత్వానికి చైనా కట్టుబాటు
యూ జింగ్, భారత్–పాకిస్తాన్ మధ్య జరుగుతున్న శాంతి చర్చలను స్వాగతిస్తూ, చైనా ప్రాంతీయ స్థిరత్వానికి కట్టుబడి ఉందని పేర్కొన్నారు. ఈ చర్చలను జాగ్రత్తగా గమనిస్తున్నామని, అవసరమైతే సహాయక పాత్ర పోషించేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నామని ఆమె తెలిపారు. ఈ వైఖరి, గతంలో పాకిస్తాన్కు సైనిక మద్దతు ఇచ్చిన చైనా, ఇప్పుడు దౌత్యపరమైన సమతుల్యతను కోరుకుంటున్నట్లు సూచిస్తుంది.
చైనా వ్యూహంలో మార్పు
అమెరికా భారీ టారిఫ్లు (2025లో చైనా ఉత్పత్తులపై 104% వరకు) చైనా ఆర్థిక వ్యవస్థపై ఒత్తిడిని పెంచాయి. ఈ నేపథ్యంలో, యూ జింగ్ ఏప్రిల్ 2025లో భారత్తో కలిసి ‘అమెరికా టారిఫ్లను ఎదుర్కోవాలని‘ పిలుపునిచ్చారు, ఇది చైనా వ్యూహాత్మక మార్పును సూచిస్తుంది. అమెరికా మార్కెట్లో తన ఉత్పత్తులు ఖరీదైనవిగా మారడంతో, చైనా భారత్ వంటి ప్రత్యామ్నాయ మార్కెట్లపై దృష్టి సారిస్తోంది.