Telangana Water Dispute : లక్ష పుస్తకాలు చదివిన మేధావినని చెప్పుకొంటాడు మన కేసీఆర్ సార్.. ఎంత సేపు ఆంధ్రా దోచుకుంటోందని.. నీటి దోపిడీతో తెలంగాణ ఎడారి అయ్యిందని ఆరోపిస్తూనే ఉంటాడు. కానీ ఆ మాటలకు ఎప్పుడూ లెక్కా పత్రాలు అయితే చూపించలేదు. ఉద్యమకాలంలో బీఆర్ఎస్ కు ఇదే ఆయువు పట్టు అయ్యింది. బీఆర్ఎస్ ను గెలిపించింది. మరి గెలిచాక అయినా ఆంధ్రా నీటి దోపిడీని నిరూపించవచ్చు కదా.. పరికరాలు పెట్టి ఆంధ్రా నీటి దోపిడీని ప్రజల ముందు ఉంచవచ్చు కదా.. అదీ చేయలేదు. జగన్ తో దోస్తీ కట్టి నీటి పంపకాలను లైట్ తీసుకున్నారు. కానీ రేవంత్ రెడ్డి మాత్రం ఈ విషయంలో కేసీఆర్ చేసిన తప్పును సరిదిద్దుతున్నాడు. ఏపీ తీసుకునే ప్రతీ నీటికి తమ ప్రభుత్వ సొంత డబ్బులతో లెక్కలు కట్టే గొప్ప నిర్ణయం తీసుకున్నాడు. కేసీఆర్ కంటే కూడా పక్కాగా రేవంత్ రెడ్డి ముందుకెళుతూ నదీజలాలపై తెలంగాణకు పట్టు చిక్కేలా చేస్తున్నాడు.
తెలంగాణ-ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల మధ్య దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్న నదీజలాల వివాదం తాజాగా మరో మలుపు తిరిగింది. కేంద్ర జలశక్తి మంత్రిత్వ శాఖ చొరవతో జరిగిన ముఖ్యమంత్రుల భేటీ, ఉద్రిక్తతలను తగ్గించి శాశ్వత పరిష్కారాల దిశగా ఒక కీలకమైన అడుగు వేసింది. ముఖ్యంగా తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి రేవంత్ రెడ్డి, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి ఉత్తమ్ కుమార్ రెడ్డిల సమర్థవంతమైన నాయకత్వం, గతంలో కేసీఆర్ ప్రభుత్వం చేసిన అనాలోచిత నిర్ణయాలను సరిదిద్దే దిశగా చేసిన ప్రకటనలు ఈ భేటీకి ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలిచాయి.
కేసీఆర్ అనాలోచిత నిర్ణయాలు – రేవంత్ సరిదిద్దుతున్న మార్గం
తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత, నదీజలాల వినియోగం, ప్రాజెక్టుల నిర్మాణంలో కేసీఆర్ ప్రభుత్వం అనేక వివాదాస్పద నిర్ణయాలు తీసుకుంది. ముఖ్యంగా ఆంధ్రప్రదేశ్తో సామరస్యపూర్వక సంబంధాలను పక్కన పెట్టి, వివాదాలను రాజేసే విధంగా వ్యవహరించారనే విమర్శలున్నాయి. దీనివల్ల తెలంగాణకు రావాల్సిన వాటా, ప్రాజెక్టుల అనుమతుల్లో తీవ్ర జాప్యం జరిగింది. ప్రస్తుత ముఖ్యమంత్రి రేవంత్ రెడ్డి మాత్రం, ఆ దూకుడిని పక్కనపెట్టి, వాస్తవ పరిస్థితులకు అనుగుణంగా, చట్టబద్ధంగా వ్యవహరిస్తూ తెలంగాణ ప్రయోజనాలను కాపాడే దిశగా అడుగులు వేస్తున్నారు. ఈ భేటీలో ఆయన ప్రదర్శించిన పరిణతి, వ్యూహాత్మక విధానం ప్రశంసనీయం.
భేటీలో కీలక అంశాలు – తెలంగాణ పట్టుదలతో సాధించినవి:
1. టెలిమెట్రీ పరికరాలపై ముందడుగు:
నదీజలాల వినియోగంపై పారదర్శకత లేకపోవడం ఇరు రాష్ట్రాల మధ్య వివాదాలకు ప్రధాన కారణం. గతంలో పలుమార్లు టెలిమెట్రీ పరికరాల ఏర్పాటుపై చర్చలు జరిగినా, అమలు కాలేదు. ఇప్పుడు తెలంగాణ ప్రభుత్వం తమ ఖర్చుతో అన్ని కీలక పాయింట్లలో టెలిమెట్రీ పరికరాలను బిగిస్తామని స్పష్టం చేసింది. దీనికి ఏపీ అంగీకరించడం శుభ పరిణామం. దీనివల్ల శ్రీశైలం, నాగార్జున సాగర్ వంటి ప్రాజెక్టుల నుండి ఎవరు ఎంత నీరు వాడుతున్నారు అనేదానిపై స్పష్టత వస్తుంది, ఇది భవిష్యత్ వివాదాలకు తెరదించుతుంది.
2. శ్రీశైలం డ్యామ్ భద్రతపై ఆందోళన:
శ్రీశైలం డ్యామ్ భద్రతపై తెలంగాణ ప్రభుత్వం వ్యక్తం చేసిన ఆందోళన సమంజసమైనది. నిర్వహణ బాధ్యతలు ఏపీకి ఉన్నప్పటికీ, సరైన జాగ్రత్తలు తీసుకోకపోవడం వల్ల ప్రమాద సూచనలు ఉన్నాయని తెలంగాణ అభిప్రాయపడింది. నేషనల్ డ్యామ్ సేఫ్టీ అథారిటీ కూడా దీనిపై ఆందోళన వ్యక్తం చేయడాన్ని తెలంగాణ ప్రభుత్వం భేటీలో ప్రస్తావించడం ద్వారా, సమస్య తీవ్రతను తెలియజేసింది. ఇది డ్యామ్ భద్రతకు అత్యవసర చర్యలు తీసుకునేలా ప్రభుత్వాలపై ఒత్తిడి తెస్తుంది.
3. అపెక్స్ కమిటీ & మేనేజ్మెంట్ బోర్డుల ఏర్పాటు:
రాష్ట్ర విభజన చట్టం ప్రకారం గోదావరి నదికి తెలంగాణలో, కృష్ణా నదికి ఏపీలో మేనేజ్మెంట్ బోర్డులు ఏర్పాటు కావాలి. కానీ ఇది ఇప్పటికీ అమలులోకి రాలేదు. ఈ భేటీలో ఈ ప్రక్రియను త్వరితగతిన పూర్తి చేయాలని నిర్ణయించడం సానుకూల పరిణామం. అలాగే, సీఎంలు, నీటి నిపుణులు, కేంద్ర జలశక్తి మంత్రి సభ్యులుగా ఉండే అపెక్స్ కమిటీ సమావేశాన్ని తిరిగి క్రమం తప్పకుండా నిర్వహించాలని తీసుకున్న నిర్ణయం, భవిష్యత్తులో నదీజలాల వివాదాలను సామరస్యంగా పరిష్కరించుకోవడానికి ఒక వేదికను సృష్టిస్తుంది.
4. హై లెవల్ కమిటీ ఏర్పాటు:
రెండు రాష్ట్రాల అధికారులతో కూడిన హై లెవల్ కమిటీ ఏర్పాటు చేయడం ఈ భేటీలోని మరో కీలక నిర్ణయం. ఈ కమిటీ జలాల వాడకం, ప్రాజెక్టుల అనుమతులు, నిర్వహణ, కొత్త ప్రాజెక్టులపై నెలరోజుల్లో నివేదిక సమర్పించనుంది. ఈ నివేదిక ఆధారంగా సీఎంలు, కేంద్రం తదుపరి నిర్ణయాలు తీసుకోవడం వల్ల, నిర్దిష్ట ప్రణాళికతో ముందుకు వెళ్ళే అవకాశం ఉంది.
5. బనకచర్ల ఎజెండాలో ఉందా?
ఈ భేటీకి ముందు తెలంగాణ ప్రభుత్వం బనకచర్ల అంశం ఎజెండాలో ఉంటే భేటీలో పాల్గొనబోమని స్పష్టం చేసింది. అయితే, భేటీలో ఏపీ బనకచర్ల ప్రాజెక్టును ప్రస్తావించకపోవడంతో, తెలంగాణ కూడా అభ్యంతరం చెప్పాల్సిన అవసరం లేదని రేవంత్ రెడ్డి వ్యాఖ్యానించారు. ఇది అపెక్స్ కమిటీ భేటీ కాదని ఆయన చెప్పడం, ఈ భేటీ చర్చల పరిమితులను సూచిస్తుంది. బనకచర్ల అంశం వాస్తవంగా ప్రస్తావనకు రాలేదా, లేక వ్యూహాత్మకంగా వదిలేశారా అనేది భవిష్యత్తులో స్పష్టం కావాల్సి ఉంది.
శాశ్వత పరిష్కారాల దిశగా అడుగులు:
ఈ సమావేశంలో తీసుకున్న నిర్ణయాలు తక్షణమే పెద్ద మార్పులు తీసుకురానప్పటికీ, భవిష్యత్లో నదీజలాల వివాదాలకు శాశ్వత పరిష్కారాలను కనుగొనే దిశగా బలమైన అడుగులు పడినట్లే. గత కేసీఆర్ ప్రభుత్వం అనుసరించిన అనూహ్య నిర్ణయాల వల్ల తెలంగాణకు జరిగిన నష్టం ఇక పునరావృతం కాకూడదనే దృక్పథంతో రేవంత్ రెడ్డి వ్యవహరించిన తీరు ప్రశంసనీయం. కృష్ణాజలాల విషయంలో తెలంగాణ దూకుడుగా, అదే సమయంలో నిర్మాణాత్మకంగా ముందడుగు వేయడం ఈ సమావేశానికి ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలిచింది. పారదర్శకత, సామరస్యపూర్వక చర్చల ద్వారానే ఇరు రాష్ట్రాల ప్రయోజనాలను కాపాడటం సాధ్యమవుతుందని ఈ భేటీ స్పష్టం చేసింది. బనకచర్ల వంటి కొన్ని అంశాలపై ఇంకా స్పష్టత రావాల్సి ఉన్నా, ఇది నదీజలాల వివాదంలో ఒక కొత్త అధ్యాయానికి నాంది పలికిందని చెప్పవచ్చు.
