Subbarami Reddy Loan: తిక్కవరపు సుబ్బిరామిరెడ్డి, ఒక ప్రముఖ రాజకీయవేత్త, దాత, సినీ నిర్మాత, నిర్మాణ రంగంలో గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్ అనే కంపెనీ ద్వారా పేరు గడించిన వ్యక్తి. ఈ కంపెనీ నాగార్జునసాగర్ వంటి ప్రతిష్ఠాత్మక ప్రాజెక్టులలో పాల్గొన్నప్పటికీ, ప్రస్తుతం సంక్షోభంలో కూరుకుపోయింది. దీంతో రూ.8,100 కోట్ల బ్యాంకు రుణాలను తిరిగి చెల్లించలేక దివాలా స్థితికి చేరుకుంది. బ్యాంకులు ఈ రుణంలో 70 శాతం (రూ.5,700 కోట్లు) మాఫీ చేసి, కేవలం రూ.2,400 కోట్లతో వన్–టైమ్ సెటిల్మెంట్కు అంగీకరించాయి. సామాన్యులకు కఠిన నిబంధనలు విధించే బ్యాంకులు, సుబ్బిరామిరెడ్డి కంపెనీపై ఉదారత చూపడం అనుమానాలకు తావిస్తోంది.
దివాలా తీసిన గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్..
గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్ నిర్మాణ రంగంలో ఒకప్పుడు ప్రముఖ కంపెనీగా గుర్తింపు పొందింది. నాగార్జునసాగర్ వంటి ప్రాజెక్టులలో దాని పాత్ర గణనీయమైనది. అయితే, కంపెనీ ఆర్థిక నిర్వహణలో లోపాలు, సబ్–కాంట్రాక్టుల ద్వారా ముందస్తు వసూళ్లు, అసమర్థ నిర్వహణ కారణంగా కంపెనీ ఆర్థిక ఇబ్బందుల్లో కూరుకుపోయింది. రూ.8,100 కోట్ల రుణాలను తిరిగి చెల్లించలేక, వాయిదాలు చెల్లించడంలో విఫలమై, కంపెనీ దివాలా స్థితికి చేరుకుంది. ఈ పరిస్థితి కంపెనీ నిర్వహణలోని అసమర్థతను స్పష్టంగా చూపిస్తుంది. అయినప్పటికీ, బ్యాంకులు ఈ కంపెనీకి అసాధారణమైన ఉదారత చూపడం చర్చనీయాంశమైంది.
సామాన్యులకు ఎందుకు ఈ సౌకర్యం లేదు?
సామాన్య వ్యక్తులు రుణ వాయిదాలు కొన్ని నెలలు చెల్లించకపోతే, బ్యాంకులు కఠిన చర్యలు తీసుకుంటాయి. ఆస్తుల జప్తు, మధ్యవర్తుల ద్వారా రికవరీ వంటి పద్ధతులు సర్వసాధారణం. కానీ, గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్ విషయంలో బ్యాంకులు రూ.5,700 కోట్ల రుణాన్ని మాఫీ చేసి, కేవలం 30 శాతం (రూ.2,400 కోట్లు) చెల్లిస్తే సరిపోతుందని ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాయి. ఈ ఒప్పందం నేషనల్ కంపెనీ లా ట్రిబ్యునల్ (ఎన్సీఎల్టీ) ద్వారా జరిగింది. ఈ ఉదారత వెనుక సుబ్బిరామిరెడ్డి రాజకీయ ప్రభావం, అతని సమాజంలో ఉన్న గుర్తింపు కారణమనే అభిప్రాయం వ్యక్తమవుతోంది. ఇది బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో పెద్ద వ్యాపారవేత్తలకు, ప్రముఖులకు ప్రత్యేక హక్కులు లభిస్తున్నాయనే విమర్శలకు దారితీస్తోంది.
సుబ్బిరామిరెడ్డి బ్యాక్గ్రౌండ్..
టి. సుబ్బిరామిరెడ్డి మూడుసార్లు రాజ్యసభ సభ్యుడిగా, ఒకసారి లోక్సభ సభ్యుడిగా ఎన్నికయ్యారు. తెలుగు, హిందీలలో 11 సినిమాలు నిర్మించిన నిర్మాతగా, విశాఖపట్నంలో శివుడి పేరిట దానధర్మ కార్యక్రమాలు నిర్వహించిన దాతగా ఆయనకు సమాజంలో విశేష గుర్తింపు ఉంది. ఈ రాజకీయ, సామాజిక ప్రభావం బ్యాంకుల నిర్ణయంలో కీలక పాత్ర పోషించినట్లు కనిపిస్తోంది. సామాన్య వ్యక్తులకు లభించని ఈ రుణ మాఫీ సౌకర్యం సుబ్బిరామిరెడ్డికి లభించడం, రాజకీయ ప్రభావం ఆర్థిక నిర్ణయాలను ఎలా ప్రభావితం చేస్తుందనే చర్చను రేకెత్తిస్తోంది.
ఎన్సీఎల్టీ పాత్ర..
గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్ రుణ సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించేందుకు బ్యాంకులు మొదట కంపెనీని విక్రయించి, ఆ డబ్బుతో రుణాలను సెటిల్ చేయాలని భావించాయి. అయితే, మూడేళ్లపాటు ఎదురుచూసినా కంపెనీని కొనుగోలు చేసేందుకు ఎవరూ ముందుకు రాలేదు. దీంతో బ్యాంకులు ఎన్సీఎల్టీ ద్వారా వన్–టైమ్ సెటిల్మెంట్కు చేరుకున్నాయి. ఈ ప్రక్రియలో బ్యాంకులకు రూ.5,700 కోట్ల నష్టం వాటిల్లింది. ఈ నష్టం బ్యాంకుల ఆర్థిక స్థిరత్వంపై, షేర్హోల్డర్ల విశ్వాసంపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతుందనేది ప్రశ్నార్థకంగా మిగిలింది.
నిర్మాణ రంగంలో సబ్–కాంట్రాక్టుల ద్వారా ముందస్తు వసూళ్లు చేయడం సర్వసాధారణం. గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్ కూడా ఈ విధానాన్ని అనుసరించింది. అయితే, ఈ వసూళ్లు సరైన ఆర్థిక నిర్వహణతో కూడితే గాయత్రీ ప్రాజెక్ట్స్ ఈ స్థితికి చేరుకునేది కాదు. సబ్–కాంట్రాక్టుల వ్యవస్థలో పారదర్శకత లేకపోవడం, ఆర్థిక వనరుల దుర్వినియోగం వంటి అంశాలు కంపెనీ నష్టాలకు ప్రధాన కారణాలుగా కనిపిస్తున్నాయి. ఈ సమస్య నిర్మాణ రంగంలో విస్తృతంగా ఉన్న అవకతవకలను బహిర్గతం చేస్తుంది.
