మూర్ఛ వ్యాధి అంటే ఏమిటి?
మూర్ఛ అనేది ఒక నాడీ సంబంధిత పరిస్థితి. దీనిలో మెదడు లోపల అసాధారణ విద్యుత్ కార్యకలాపాలు పదేపదే మూర్ఛలకు కారణమవుతాయి. ఈ మూర్ఛలు కూడా వివిధ రకాలు. వీటిలో మొదటిది సాధారణీకరించిన మూర్ఛలు. ఇవి మొత్తం మెదడును ప్రభావితం చేస్తాయి. రెండవది ఫోకల్ మూర్ఛలు. ఇవి మెదడులోని ఒక భాగానికి పరిమితం. మూర్ఛ దాడి సమయంలో, అపస్మారక స్థితి, కండరాల తిమ్మిరి, అనియంత్రిత కదలికలు మొదలైన లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. WHO ప్రకారం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఐదు కోట్ల మంది మూర్ఛ వ్యాధితో బాధపడుతున్నారు. భారతదేశంలో లక్షలాది మంది మూర్ఛ రోగులు ఉన్నారు.
రీసెంట్ గా నటి షెఫాలి జరివాలా ఓ ఇంటర్వ్యూలో మాట్లాడుతూ, మూర్ఛ వ్యాధి సమయంలో శ్వాస ఆగిపోయే ప్రమాదం ఉందని, ఇది ప్రాణాంతకం కావచ్చు అని తెలిపింది. అయితే ఈ మాటలు చాలా మందికి భయంగా అనిపించవచ్చు. కానీ ఇందులో నిజం లేకపోలేదు. కాస్త వాస్తవం కూడా ఉంది. అయితే నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, తీవ్రమైన సందర్భాల్లో, ముఖ్యంగా సాధారణీకరించిన టానిక్-క్లోనిక్ మూర్ఛలలో శ్వాస సమస్యలు సంభవించవచ్చు. వైద్య పరిభాషలో, ఈ పరిస్థితిని అప్నియా అంటారు.
కొత్త పరిశోధన ఏం చెబుతోంది?
మూర్ఛ వ్యాధి, శ్వాసకోశ అరెస్ట్ మధ్య సంబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి చాలా పరిశోధనలు జరిగాయి. ఇది ముఖ్యంగా ‘మూర్ఛలో ఆకస్మిక ఊహించని మరణం’ (SUDEP) అనే పరిస్థితిపై దృష్టి పెట్టింది. ఇది మూర్ఛతో బాధపడుతున్న కొంతమందిలో ఆకస్మిక మరణానికి కారణమవుతుంది. అటువంటి పరిస్థితికి అనేక కారణాలు ఉన్నాయి.
SUDEP, శ్వాసకోశ అరెస్ట్ మధ్య సంబంధం
నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ న్యూరోలాజికల్ డిజార్డర్స్ అండ్ స్ట్రోక్ (NINDS) ప్రకారం, SUDEP ప్రతి సంవత్సరం 1,000 మందిలో ఒకరికి మూర్ఛ వ్యాధి వస్తుంది. SUDEP చాలా సందర్భాలలో, దాడి సమయంలో శ్వాస సమస్యలు లేదా హృదయ స్పందన రేటు ఆటంకాలు కనిపిస్తాయి. తీవ్రమైన దాడి మెదడులో ఆక్సిజన్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుందని, ఇది శ్వాస ప్రక్రియను ప్రభావితం చేస్తుందని ఒక అధ్యయనం వెల్లడించింది. ఈ పరిస్థితి ముఖ్యంగా రాత్రిపూట మూర్ఛలు వచ్చే, ఒంటరిగా నివసించే రోగులలో కనిపిస్తుంది.
మూర్ఛ సమయంలో శ్వాస ఆగిపోవడానికి కారణాలు
కండరాల సంకోచాలు: టానిక్-క్లోనిక్ మూర్ఛ సమయంలో, శరీర కండరాలు బిగుసుకుపోతాయి. దీని వలన డయాఫ్రాగమ్, ఛాతీ కండరాలు శ్వాసను అడ్డుకుంటాయి.
మెదడు నియంత్రణ: శ్వాసను నియంత్రించే మెదడు భాగం. మూర్ఛ సమయంలో ఈ భాగం ప్రభావితమవుతుంది.
ఆక్సిజన్ లేకపోవడం: దీర్ఘకాలిక మూర్ఛ ఆక్సిజన్ సరఫరాను తగ్గిస్తుంది. శ్వాస తీసుకోవడం కష్టతరం చేస్తుంది.
నోటి అవరోధం: మూర్ఛ సమయంలో, నోటిలో లాలాజలం పేరుకుపోవడం లేదా వాంతి కారణంగా వాయుమార్గం మూసుకుపోవచ్చు.
స్టేటస్ ఎపిలెప్టికస్ కూడా చాలా ప్రమాదకరమైన పరిస్థితి.
మూర్ఛ ఐదు నిమిషాల కంటే ఎక్కువసేపు ఉంటే, దానిని స్టేటస్ ఎపిలెప్టికస్గా పరిగణిస్తారు. ఇది వైద్యపరమైన అత్యవసర పరిస్థితి. ఈ స్థితిలో, శ్వాసకోశ అరెస్ట్ ప్రమాదం పెరుగుతుంది. ఎందుకంటే దీర్ఘకాలిక ఆక్సిజన్ లేకపోవడం వల్ల ఇతర అవయవాలను దెబ్బతింటాయి. అటువంటి స్థితిలో, తక్షణ వైద్య సహాయం అవసరం. లేదంటే మనిషి ప్రాణాలకే ప్రమాదం.
Disclaimer : ఈ సమాచారం కేవలం అవగాహన కోసం మాత్రమే అందిస్తున్నాము. దీన్ని Oktelugu.com నిర్ధారించదు. ఈ సూచనలు పాటించే ముందు నిపుణుల సలహాలు తీసుకోగలరు.