One Nation – One Election : ‘వన్ నేషన్ – వన్ ఎలక్షన్’ బిల్లుకు క్యాబినెట్ ఆమోదం.. తదుపరి ఏం జరుగబోతుందంటే ?

One Nation – One Election : ఎట్టకేలకు ‘ఒక దేశం ఒకే ఎన్నికలు’ బిల్లుకు కేబినెట్ ఆమోదం లభించింది. ఈ సెషన్‌లోనే ఈ బిల్లును ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉందని విశ్వసనీయ వర్గాల సమాచారం. సమగ్ర చర్చ కోసం బిల్లును సంయుక్త పార్లమెంటరీ కమిటీకి పంపవచ్చు. ఒకే దేశం ఒకే ఎన్నికపై రామ్‌నాథ్ కోవింద్ కమిటీ నివేదికను కేబినెట్ ఆమోదించింది. ఈ బిల్లుపై ప్రభుత్వం ఏకాభిప్రాయం కోరుతోంది. అన్ని వాటాదారులతో సవివరమైన చర్చ జరగాలి. అన్ని రాజకీయ పార్టీల ప్రతినిధులతో జేపీసీ చర్చిస్తుంది. దీంతో పాటు దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రముఖులతో పాటు అన్ని రాష్ట్రాల అసెంబ్లీల స్పీకర్లను కూడా పిలిపించి, సామాన్యుల అభిప్రాయాన్ని కూడా తీసుకోనున్నారు. వన్ నేషన్ వన్ ఎలక్షన్ వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు, దానిని నిర్వహించే విధానాలపై వివరంగా చర్చించనున్నారు. ఈ బిల్లుపై ఏకాభిప్రాయం ఏర్పడుతుందని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.

కోవింద్ కమిటీ సిఫార్సు
ఈ బిల్లు విషయంలో మోదీ ప్రభుత్వం నిరంతరం చురుగ్గా వ్యవహరిస్తోంది. 2023 సెప్టెంబర్‌లో ఈ ప్రతిష్టాత్మక ప్రణాళికను ముందుకు తీసుకెళ్లేందుకు ప్రభుత్వం మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలో ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. ఏప్రిల్-మేలో జరిగిన లోక్‌సభ ఎన్నికల ప్రకటనకు ముందు మార్చిలో కోవింద్ కమిటీ తన సిఫార్సులను ప్రభుత్వానికి సమర్పించింది. ఈ కమిటీ సిఫార్సులను కేంద్ర ప్రభుత్వం కొంతకాలం క్రితం ఆమోదించింది. రెండు దశల్లో ఎన్నికలు నిర్వహించాలని నివేదిక సిఫార్సు చేసింది. మొదటి దశ కింద లోక్‌సభ, అసెంబ్లీ ఎన్నికలను నిర్వహించాలని కమిటీ సిఫార్సు చేసింది. కాగా రెండో దశలో స్థానిక సంస్థలకు ఎన్నికలు నిర్వహించాలని సిఫార్సు చేశారు.

18 వేల 626 పేజీల నివేదిక
191 రోజుల పాటు నిపుణులు, వాటాదారులతో సంప్రదింపులు జరిపి 18 వేల 626 పేజీల నివేదిక ఇచ్చారు. ఇందులో అన్ని రాష్ట్రాల శాసనసభల పదవీకాలాన్ని 2029 వరకు పొడిగించాలని, తద్వారా లోక్‌సభతో పాటు రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలను నిర్వహించాలని సూచించారు. అవిశ్వాస తీర్మానం లేదా హంగ్ అసెంబ్లీ ఏర్పడితే, మిగిలిన 5 సంవత్సరాల పాటు కొత్త ఎన్నికలు నిర్వహించవచ్చని నివేదిక పేర్కొంది. తొలి దశలో అసెంబ్లీ, లోక్‌సభ ఎన్నికలను ఒకేసారి నిర్వహించాలి. అదే సమయంలో, రెండవ దశలో, స్థానిక సంస్థలకు 100 రోజుల్లో ఎన్నికలు నిర్వహించవచ్చు. ఈ ఎన్నికల కోసం, ఎన్నికల సంఘం లోక్‌సభ, అసెంబ్లీ, స్థానిక సంస్థల ఓటర్ల జాబితాలను సిద్ధం చేయవచ్చు. అంతే కాకుండా భద్రతా బలగాలతో పాటు అడ్మినిస్ట్రేటివ్ అధికారులు, ఉద్యోగులు, యంత్రాల కోసం ముందస్తు ప్రణాళిక రూపొందించాలని సిఫార్సు చేశారు.

కోవింద్ కమిటీలో మొత్తం 8 మంది సభ్యులు
ఈ కమిటీలో మాజీ రాష్ట్రపతి రామ్‌నాథ్ కోవింద్ సహా ఎనిమిది మంది సభ్యులున్నారు. ఇందులో కోవింద్‌తో పాటు కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా, కాంగ్రెస్ నేత అధిర్ రంజన్ చౌదరి, డీపీఏ నేత గులాబ్ నబీ ఆజాద్, సీనియర్ న్యాయవాది హరీశ్ సాల్వే ఉన్నారు. వీరితో పాటు 15వ ఆర్థిక సంఘం మాజీ చైర్మన్ ఎన్‌కే సింగ్, లోక్‌సభ మాజీ సెక్రటరీ జనరల్ డాక్టర్ సుభాష్ కశ్యప్, మాజీ చీఫ్ విజిలెన్స్ కమిషనర్ సంజయ్ కొఠారీ కూడా ఈ కమిటీలో సభ్యులుగా ఉన్నారు.

వన్ నేషన్ – వన్ ఎలక్షన్ టార్గెట్
వన్ నేషన్, వన్ ఎలక్షన్ అనేది భారతదేశంలో లోక్‌సభ, రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలను ఏకకాలంలో నిర్వహించడం గురించి మాట్లాడిన ప్రతిపాదన. బీజేపీ మేనిఫెస్టోలోని కొన్ని ముఖ్యమైన లక్ష్యాల్లో కూడా ఇది చేర్చబడింది. ఏకకాలంలో ఎన్నికలు నిర్వహించాలని ప్రతిపాదించడానికి కారణం ఎన్నికల్లో అయ్యే ఖర్చును తగ్గించుకోవడమే. నిజానికి, 1951 – 1967 మధ్య, దేశంలో ఒకేసారి ఎన్నికలు జరిగాయి. ప్రజలు కేంద్ర ప్రభుత్వానికి, రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి ఒకేసారి ఓటు వేసేవారు. తరువాత, దేశంలోని కొన్ని పాత భూభాగాల పునర్నిర్మాణంతో పాటు, అనేక కొత్త రాష్ట్రాలు కూడా ఏర్పడ్డాయి. దీని కారణంగా 1968-69లో ఈ వ్యవస్థ నిలిచిపోయింది. గత కొన్నేళ్లుగా దీన్ని మళ్లీ ప్రారంభించాలనే ఆలోచనలు ఉన్నాయి. ఇన్నాళ్లకు మళ్లీ పాత విధానం రూపొందించేందుకు ప్రభుత్వం ప్రణాళికలను రచిస్తోంది.