Tantalum in India: టాన్టాలియం… పలకడానికే ఇబ్బందిగా ఉంది కదూ.. ఈ పేరు ఒక లోహానిది.. ప్రపంచంలో చాలా విలువైన లోహం అంది. సాధారణంగా విలువైన లోహాలు అంటే మనకు బంగారం, వెండి మాత్రమ తెలుసు. సంపన్నులకు ప్లాటినం కూడా తెలుసు. కానీ, ఈ టాన్టాలియం.. 90 శాతం మందికి తెలియదు. సైన్స్ విద్యార్థులకు ఈ పెరు పరిచయం. పరమాణు పట్టికలో దీని గురించి ఉంటుంది. కానీ, ఈ లోహం చాలా అరుదు. ప్రపంచంలో 5 శాతం దేశాలు మాత్రమే అరుదైన లోహాలను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ దేశాల్లో చైనా డామినేషన్ కొనసాగుతోంది. అది ఆ దేశానికి ప్రకృతి ప్రసాదించిన వరం.. అలాంటి వరం ఇప్పుడు భారత్ను కూడా వరించింది. భారత్లో గుర్తించిన టాన్టాలియం లోహం ఒక గేమ్ ఛేంజర్గా మారనుంది. 2023లో ఐఐటీ రోపర్ పరిశోధకుల బృందం పంజాబ్లోని సట్లెజ్ నది ఇసుకలో టాన్టాలియం అనే అరుదైన లోహాన్ని గుర్తించాయి. ఇది భారత రక్షణ, ఎలక్ట్రానిక్స్, ఆర్థిక రంగాలకు కీలకమైన అడుగుగా పరిగణించబడుతోంది. ఈ అరుదైన లోహం దాని ప్రత్యేక లక్షణాల కారణంగా అధిక విలువ కలిగి ఉండి, భారత్ను ప్రపంచ టాన్టాలియం మార్కెట్లో కీలకంగా మార్చే సామర్థ్యం కలిగి ఉంది.
Also Read: నోట్లపై ఉండే ఈ గీతల అర్థం తెలుసా?
సట్లెజ్ నదిలో అరుదైన లోహం గుర్తింపు
టాన్టాలియం, ఒక అరుదైన లోహం, ఐఐటీ రోపర్లోని సివిల్ ఇంజినీరింగ్ విభాగంలో అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ రేష్మి సెబాస్టియన్ నేతృత్వంలోని బృందం సట్లెజ్ నది ఇసుకలో గుర్తించింది. ఈ ఆవిష్కరణ భూకంపాల సమయంలో నేల. రాళ్ల గుణాలను అధ్యయనం చేసే ఒక అనుబంధ ప్రాజెక్ట్ సందర్భంగా జరిగింది. ఈ లోహం హిమాలయ ప్రాంతంలో టెక్టానిక్ ప్లేట్ కదలికల ఫలితంగా నదిలో చేరి ఉండవచ్చని డాక్టర్ సెబాస్టియన్ సూచించారు. పంజాబ్ గనులు, భూగర్భ శాస్త్ర విభాగ డైరెక్టర్ అభిజీత్ కప్లిష్ ప్రకారం, ఈ ఆవిష్కరణ పంజాబ్తోపాటు భారత్కు ఎలక్ట్రానిక్స్, సెమీకండక్టర్ రంగాలలో గణనీయమైన ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది.
ప్రత్యేక లక్షణాలు ఉన్న లోహం..
టాన్టాలియం పరమాణు పట్టికలో (Ta, అటామిక్ నంబర్ 73) ఒక బూడిద రంగు, గట్టి, భారీ, అత్యంత తుప్పు–నిరోధక లోహం. ఇది అత్యంత ఉన్నతమైన ద్రవీభవన స్థానం (3017 డిగ్రీల సెల్సీయస్) కలిగి ఉంటుంది. ఇది టంగ్స్టన్, రీనియం తర్వాత మూడవ అత్యధిక ద్రవీభవన స్థానం కలిగిన లోహంగా చేస్తుంది. ఈ లోహం గాలికి గురైనప్పుడు ఒక ఆక్సైడ్ పొరను ఏర్పరుస్తుంది, ఇది బలమైన ఆమ్లాలతో కూడా తొలగించడం కష్టం. ఈ లక్షణాలు టాన్టాలియంను ఎలక్ట్రానిక్స్, రక్షణ, వైద్య రంగాలలో అనివార్యమైన లోహంగా చేస్తాయి. టాన్టాలియం కెపాసిటర్లు చిన్న పరిమాణంలో ఎక్కువ విద్యుత్తును నిల్వ చేయగలవు, ఇవి స్మార్ట్ఫోన్లు, ల్యాప్టాప్లు, డిజిటల్ కెమెరాలలో విస్తృతంగా ఉపయోగించబడతాయి. అధిక ద్రవీభవన స్థానం, బలం దీనిని ఫైటర్ జెట్లు, మిసైల్స్, న్యూక్లియర్ పవర్ ప్లాంట్లలో భాగాల తయారీకి అనువైనది. ఇది శరీర ద్రవాలతో స్పందించని లక్షణం కారణంగా, శస్త్రచికిత్స పరికరాలు, కృత్రిమ కీళ్లు, ఇంప్లాంట్లలో ఉపయోగించబడుతుంది. టాన్టాలియం కార్బైడ్, గ్రాఫైట్ కలిపిన సమ్మేళనం అత్యంత గట్టి పదార్థాలలో ఒకటిగా, వేగవంతమైన యంత్ర సాధనాల కట్టింగ్ ఎడ్జ్లలో ఉపయోగించబడుతుంది.
గేమ్–ఛేంజర్ లోహం..
సట్లెజ్ నదిలో టాన్టాలియం ఆవిష్కరణ భారత్కు ఎలక్ట్రానిక్స్, సెమీకండక్టర్ రంగాలలో స్వావలంబన సాధించే అవకాశాన్ని అందిస్తుంది. ప్రస్తుతం, భారత్ తన టాన్టాలియం అవసరాలను యునైటెడ్ స్టేట్స్, యునైటెడ్ కింగ్డమ్, జర్మనీ నుంచి దిగుమతి చేసుకుంటోంది. స్థానికంగా ఈ లోహం లభ్యత దిగుమతి ఆధారితతను తగ్గించి, భారత్ను ప్రపంచ టాన్టాలియం మార్కెట్లో కీలకంగా మారుతుంది. ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ భారత్ను సెమీకండక్టర్, చిప్ తయారీ కేంద్రంగా మార్చాలనే దృష్టితో, టాన్టాలియం ఆవిష్కరణ ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. టాన్టాలియం కెపాసిటర్లు స్మార్ట్ఫోన్లు, ల్యాప్టాప్లు, ఇతర ఎలక్ట్రానిక్ పరికరాలలో కీలక భాగాలుగా ఉన్నాయి.
Also Read: 7 వేలతో ఫ్లైట్ తయారీ.. ఎగిరించాడు.. ఇండియాకు దొరికిన ఆణిముత్యం
భారీగా మార్కెట్ విలువ..
సట్లెజ్ నదిలో టాన్టాలియం లభ్యత భారత్కు గణనీయమైన ఆర్థిక లాభాలను అందించవచ్చు. ప్రస్తుతం, టాన్టాలియం ధర సుమారు కిలోకు 123.61 డాలర్లు ఉంది. సరఫరా, డిమాండ్ ఆధారంగా ఈ ధరలు మారవచ్చు. భారత్ ప్రస్తుతం టాన్టాలియం దిగుమతులపై ఆధారపడుతుంది. స్థానిక సరఫరా ఈ ఖర్చులను తగ్గించి, విదేశీ మారక ద్రవ్య నిల్వలను ఆదా చేస్తుంది. టాన్టాలియం గనుల తవ్వకం, ప్రాసెసింగ్, రిఫైనింగ్ కోసం మౌలిక సదుపాయాల స్థాపన పంజాబ్లో ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టిస్తుంది. టాన్టాలియం ఎగుమతులు భారత్కు గణనీయమైన ఆదాయాన్ని తెచ్చిపెడతాయి,