Pakistan Vs India: పహల్గాం ఉగ్రదాడి తర్వాత భారత్ తీసుకుంటున్న చర్యలు పాకిస్తాన్ను అçష్ట దిగ్బంధనం చేసే వ్యూహాన్ని ప్రతిబింబిస్తున్నాయి. యుద్ధానికన్నా.. పాకిస్తాన్ను ఒంటిరిని చేయాలన్న లక్ష్యంతోనే భారత్ వ్యూహాత్మకంగా పావులు కదుపుతోంది. ఈ క్రమంలో..ఇప్పటికే అనేక చర్యలు చేపట్టింది.
Also Read: జగన్ కు ముందే జిల్లాల పర్యటన.. షర్మిల స్కెచ్ అదే!
దౌత్య ఒత్తిడి: భారత్ పాకిస్థాన్తో దౌత్య సంబంధాలను తెంచుకుంది. పాకిస్థాన్ హైకమిషనర్ను దేశం విడిచి వెళ్లమని ఆదేశించింది, అటారీ–వాఘా సరిహద్దు చెక్పోస్టును మూసివేసింది, మరియు పాకిస్థాన్ పౌరులకు వీసాలను రద్దు చేసింది.
ఆర్థిక ఆంక్షలు: భారత్ 1960 సింధు జలాల ఒప్పందాన్ని తాత్కాలికంగా నిలిపివేసింది, ఇది పాకిస్థాన్ వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కీలకమైన నీటి సరఫరాను ప్రభావితం చేస్తుంది.
వాణిజ్య నిషేధం: భారత్ పాకిస్థాన్తో వాణిజ్య సంబంధాలను రద్దు చేసింది, దీనివల్ల పాకిస్థాన్ ఆర్థిక సంక్షోభం మరింత తీవ్రమవుతుంది.
సైనిక సన్నాహాలు: భారత నావికాదళం దీర్ఘ–శ్రేణి క్షిపణి పరీక్షలను నిర్వహించింది, మరియు సరిహద్దులో సైనిక కదలికలు పెరిగాయి, ఇవి పాకిస్థాన్పై మానసిక ఒత్తిడిని పెంచుతున్నాయి.
ఈ చర్యలు పాకిస్థాన్ను అన్ని రంగాలలో ఒత్తిడిలోకి నెట్టడం ద్వారా దాని వైఖరిని మార్చడానికి లేదా బలహీనపరచడానికి ఉద్దేశించినవి.
అష్టదిగ్బంధనం ఎందుకు మెరుగు?
అష్టదిగ్బంధనం వ్యూహం యుద్ధంతో పోలిస్తే అనేక ప్రయోజనాలను కలిగి ఉంది:
మానవ నష్టం తగ్గుతుంది: యుద్ధం వేలాది మంది సైనికులు మరియు పౌరుల మరణాలకు, నిరాశ్రయులకు దారితీస్తుంది. అష్టదిగ్బంధనం మానవ నష్టాన్ని నివారిస్తూ ఒత్తిడిని సృష్టిస్తుంది.
ఆర్థిక భారం తక్కువ: యుద్ధం భారీ ఆర్థిక ఖర్చులను తెచ్చిపెడుతుంది, అయితే దౌత్య మరియు ఆర్థిక ఆంక్షలు తక్కువ ఖర్చుతో శత్రువును బలహీనపరుస్తాయి. ఉదాహరణకు, సింధు జలాల ఒప్పందం నిలిపివేత పాకిస్థాన్ వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థను దెబ్బతీస్తుంది, దీనికి భారత్కు ఆర్థిక భారం తక్కువ.
అంతర్జాతీయ మద్దతు: యుద్ధం అంతర్జాతీయ సమాజంలో విమర్శలను రేకెత్తించవచ్చు, ముఖ్యంగా రెండు దేశాలూ అణ్వాయుధ శక్తులు కావడంతో. అష్టదిగ్బంధనం దౌత్య మరియు ఆర్థిక చర్యల ద్వారా భారత్ వైఖరిని సమర్థించడానికి అమెరికా, రష్యా, ఫ్రాన్స్ వంటి మిత్ర దేశాల మద్దతును పొందవచ్చు.
దీర్ఘకాలిక ఒత్తిడి: యుద్ధం తాత్కాలిక నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది, కానీ అష్టదిగ్బంధనం పాకిస్థాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థను, రాజకీయ స్థిరత్వాన్ని దీర్ఘకాలంగా బలహీనపరుస్తుంది. ఉదాహరణకు, నీటి సరఫరా నిలిపివేత పాకిస్థాన్లో వ్యవసాయ క్షేత్రాన్ని, ఆహార భద్రతను దెబ్బతీస్తుంది.
అనేక సవాళ్లు..
అష్టదిగ్బంధన వ్యూహం అనేక సవాళ్లతో కూడుకున్నది.
పాకిస్థాన్ ప్రతిచర్యలు: పాకిస్థాన్ భారత విమానాలకు తన గగనతలాన్ని మూసివేసింది, వాణిజ్యాన్ని నిలిపివేసింది, మరియు సైనిక సన్నాహాలను పెంచింది. ఈ ప్రతిచర్యలు భారత్పై కూడా ఒత్తిడిని పెంచవచ్చు.
చైనా జోక్యం: పాకిస్థాన్కు చైనా ‘ఆల్–వెదర్ ఫ్రెండ్‘గా ఉంది. చైనా సైనిక మరియు ఆర్థిక సహాయం అందించడం ద్వారా భారత్ ఒత్తిడిని తగ్గించవచ్చు.
అంతర్జాతీయ ఒత్తిడి: సింధు జలాల ఒప్పందం నిలిపివేతను పాకిస్థాన్ ‘యుద్ధ చర్య‘గా పేర్కొంది, మరియు దీనిపై అంతర్జాతీయ సమాజం, ముఖ్యంగా వరల్డ్ బ్యాంక్, జోక్యం చేసుకోవచ్చు.
అనుకోని ఉద్రిక్తతలు: ఒత్తిడి వ్యూహం అనుకోకుండా సైనిక సంఘర్షణకు దారితీయవచ్చు, ముఖ్యంగా రెండు దేశాలూ అణ్వాయుధ శక్తులు కావడంతో.
యుద్ధంతో నష్టాలు
యుద్ధం ఎంచుకోవడం వల్ల ఎదురయ్యే నష్టాలు ఈ వ్యూహాన్ని తక్కువ ఆకర్షణీయంగా చేస్తాయి..
అణ్వాయుధ ప్రమాదం: భారత్ మరియు పాకిస్థాన్ రెండూ అణ్వాయుధ శక్తులు, దీనివల్ల యుద్ధం ప్రాంతీయ విపత్తుగా మారవచ్చు. భారత్కు 172 అణ్వాయుధాలు, పాకిస్థాన్కు 170 అణ్వాయుధాలు ఉన్నాయని అంచనా.
ఆర్థిక సంక్షోభం: యుద్ధం భారత్ ఆర్థిక వద్ధిని దెబ్బతీస్తుంది, ముఖ్యంగా ఆయుధాలు, రవాణా, మరియు పునర్నిర్మాణ ఖర్చుల వల్ల. పాకిస్థాన్ ఆర్థిక సంక్షోభం మరింత తీవ్రమవుతుంది, కానీ భారత్ కూడా నష్టపోతుంది.
అంతర్జాతీయ ఒంటరితనం: యుద్ధం భారత్ను అంతర్జాతీయంగా ఒంటరిగా నిలబెట్టవచ్చు, ఎందుకంటే భారత్కు పాకిస్థాన్ లాంటి బలమైన సైనిక సంకీర్ణాలు లేవు.
ప్రజల బాధలు: యుద్ధం జమ్మూ కశ్మీర్లోని పౌరులకు, సరిహద్దు ప్రాంతాల్లోని ప్రజలకు తీవ్ర బాధలను తెచ్చిపెడుతుంది, ఇది భారత్లో అంతర్గత అసంతప్తిని పెంచవచ్చు.
గత నుంచి పాఠాలు
గతంలో భారత్ ఉగ్రదాడులకు ప్రతిస్పందనగా సైనిక మరియు దౌత్య చర్యలను కలిపి ఉపయోగించింది.
2016 ఉరి సర్జికల్ స్ట్రైక్: భారత్ నియంత్రణ రేఖ వెంట ఉగ్ర స్థావరాలపై ఖచ్చితమైన దాడులు చేసింది, ఇది పాకిస్థాన్పై ఒత్తిడిని పెంచింది కానీ యుద్ధాన్ని నివారించింది.
2019 బాలాకోట్ వైమానిక దాడి: పుల్వామా దాడి తర్వాత భారత్ పాకిస్థాన్ భూభాగంలో జైష్–ఎ–మహమ్మద్ స్థావరంపై వైమానిక దాడులు చేసింది, ఇది దౌత్య ఒత్తిడితో కలిపి పాకిస్థాన్ను కట్టడి చేసింది.
ఈ రెండు సందర్భాల్లోనూ, భారత్ సైనిక చర్యలను దౌత్య మరియు ఆర్థిక ఒత్తిడితో సమతుల్యం చేసింది, ఇది యుద్ధాన్ని నివారించడంలో సహాయపడింది. ప్రస్తుతం అష్టదిగ్బంధనం వ్యూహం ఈ గత విజయాలను అనుసరిస్తున్నట్లు కనిపిస్తుంది.
శాంతి కోసం దౌత్య మార్గం
అష్టదిగ్బంధనం యుద్ధం కంటే మెరుగైనది అయినప్పటికీ, శాశ్వత శాంతి కోసం దౌత్యం అవసరం. గతంలో సిమ్లా ఒప్పందం (1972) మరియు లాహోర్ ఒప్పందం (1999) వంటి శాంతి ప్రయత్నాలు కొంత విజయవంతమయ్యాయి, కానీ ఉగ్రవాదం మరియు కాశ్మీర్ సమస్య వల్ల అవి పూర్తిగా కొనసాగలేదు. భవిష్యత్తులో, ఈ చర్యలు శాంతిని పునరుద్ధరించడంలో సహాయపడవచ్చు.
సాంస్కృతిక సంబంధాలు: సినిమా, క్రీడలు, మరియు సాహిత్యం ద్వారా రెండు దేశాల ప్రజల మధ్య అవగాహనను పెంచడం.
ఆర్థిక సహకారం: వాణిజ్య సంబంధాలను మెరుగుపరచడం ద్వారా పరస్పర లాభాలను సాధించవచ్చు.
అంతర్జాతీయ మధ్యవర్తిత్వం: ఐక్యరాష్ట్ర సమితి లేదా తటస్థ దేశాల సహకారంతో సంభాషణలను ప్రోత్సహించడం.
పహల్గాం ఉగ్రదాడి తర్వాత భారత్ పాకిస్థాన్ను అష్టదిగ్బంధనం వ్యూహంతో ఒత్తిడిలోకి నెట్టడం యుద్ధం కంటే మెరుగైన ఎంపికగా కనిపిస్తుంది. ఈ వ్యూహం మానవ మరియు ఆర్థిక నష్టాలను తగ్గిస్తూ, అంతర్జాతీయ మద్దతును పొందే అవకాశం ఉంది. అయితే, చైనా జోక్యం, పాకిస్థాన్ ప్రతిచర్యలు, మరియు అనుకోని ఉద్రిక్తతలు ఈ వ్యూహం యొక్క సవాళ్లు. దీర్ఘకాలంలో, అష్టదిగ్బంధనంతో పాటు దౌత్య ప్రయత్నాలను కొనసాగించడం ద్వారా భారత్ శాంతి మరియు స్థిరత్వాన్ని సాధించగలదు. ఈ సంక్షోభంలో భారత్ బాధ్యతాయుతంగా, వ్యూహాత్మకంగా వ్యవహరించడం ద్వారా ప్రాంతీయ శాంతిని కాపాడవచ్చు.
Also Read: ఇండియాతో వార్: ముస్లిం దేశాల సాయం కోరుతున్న పాకిస్తాన్.. ఏ దేశం ఎటువైపు అంటే
