Iran : చైనా మధ్యప్రాచ్య సంఘర్షణలకు దూరంగా ఉంటూనే.. ఇరాన్ ప్రాక్సీ గ్రూపులతో సంబంధాలను ఎందుకు కొనసాగిస్తుంది?

Iran : యుఎస్ డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ డిఫెన్స్ చైనాలో సైనిక, భద్రతా పరిణామాలపై తన వార్షిక నివేదికను యుఎస్ కాంగ్రెస్‌కు సమర్పించింది. 182 పేజీల పెంటగాన్ నివేదిక చైనా సైనిక లక్ష్యాలు, అణు పురోగమనాలు, దాని సాయుధ దళాలలో అవినీతికి సంబంధించిన అంతర్దృష్టులను అందిస్తుంది. ఈ సంవత్సరపు నివేదిక అధ్యక్షుడు జి జిన్‌పింగ్ ఆధ్వర్యంలో చైనా ప్రపంచ విధానాలపై కూడా ప్రతిబింబిస్తుంది. ఇది అనేక వ్యూహాత్మక సమస్యలను కవర్ చేస్తుంది. మధ్యప్రాచ్యంలో ఇజ్రాయెల్ కీలక మిత్రదేశమైన US, ఈ ప్రాంతంలో ప్రత్యక్ష చిక్కులను నివారించడానికి చైనా చేస్తున్న ప్రయత్నాలను గుర్తించినప్పటికీ, బీజింగ్ ఇరానియన్ ప్రాక్సీ సమూహాలతో సమతుల్య సంబంధాలను కొనసాగిస్తుందని పేర్కొంది.

లెబనాన్‌లోని హిజ్బుల్లా, యెమెన్‌లోని హౌతీలు, ఇరాక్‌లోని ఇరానియన్ మద్దతు ఉన్న మిలీషియా గ్రూప్ వంటివి ఇరానియన్ ప్రాక్సీలతో పరిమిత సంబంధాలను కొనసాగించడం ద్వారా చైనా తన విస్తృత ప్రాంతీయ ప్రయోజనాలను వ్యూహాత్మకంగా సమతుల్యం చేసుకుంటుందని నివేదిక పేర్కొంది. ఉదాహరణకు, 2016లో, సిరియాలో బీజింగ్ ప్రత్యేక రాయబారితో సహా చైనా అధికారులు, సిరియా అంతర్యుద్ధంపై చర్చించేందుకు హిజ్బుల్లా ప్రతినిధులతో బహిరంగంగా సమావేశమయ్యారు. అయితే, ఇటువంటి సమావేశాలు దాదాపుగా లాంఛనప్రాయంగా ఉంటాయి. ఈ సమూహాలతో సంబంధాలను మరింతగా పెంచుకోవడం కంటే బాధ్యతాయుతమైన ప్రపంచ శక్తిగా వ్యవహరించే ప్రయత్నంగా చైనాచే ప్రదర్శిస్తుంది.

హౌతీ తిరుగుబాటుదారులపై చైనా మౌనం
ఇరాన్-మద్దతుగల సమూహాలతో, ప్రత్యేకించి ఇరాక్‌లోని మిలీషియాలతో బహిరంగ సంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడం ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలను కలవరపెడుతుంది. మధ్యప్రాచ్య సంఘర్షణల నుంచి బయటపడే చైనా విధానాన్ని భంగపరచవచ్చని చైనా అధికారులు విశ్వసిస్తున్నారని పెంటగాన్ గమనించింది. అయినప్పటికీ, యెమెన్‌లోని హౌతీ తిరుగుబాటుదారులతో సహా ఈ సమూహాలను బహిరంగంగా విమర్శించడాన్ని చైనా తప్పించుకుంది.

ఎర్ర సముద్రంలో నౌకలపై దాడులకు హౌతీలు లేదా వారి ఇరాన్ మద్దతుదారులను చైనా నిందించలేదని నివేదిక పేర్కొంది. బదులుగా, ఇది ఈ అంతరాయాలకు కారణం గాజాలో ఇజ్రాయెల్ సైనిక చర్యలను సూచిస్తుంది. అదనంగా, యెమెన్‌లో యుఎస్ సైనిక దాడులను చైనా విమర్శించినప్పటికీ, హౌతీల చర్యల గురించి మౌనంగా ఉంది. ఆసక్తికరంగా, క్షిపణులు, డ్రోన్‌ల తయారీలో ఉపయోగించే భాగాల కోసం హౌతీలు చైనాలోని సరఫరాదారులపై ఆధారపడుతున్నారని కూడా నివేదిక పేర్కొంది.

అసద్ పాలనతో చైనా సంబంధాలు
సిరియా అస్సాద్ పాలనతో చైనా దౌత్య, ఆర్థిక, పరిమిత భద్రతా సంబంధాలను కొనసాగిస్తోందని నివేదిక హైలైట్ చేస్తుంది. 2016 నుంచి సిరియాలోని చైనా ప్రత్యేక రాయబారి అస్సాద్ ప్రభుత్వానికి రాజకీయ మద్దతును అందించడం, అంతర్యుద్ధం, మానవతా సహాయం, పునర్నిర్మాణం, ఉగ్రవాదానికి రాజకీయ పరిష్కారాలను కనుగొనడంపై దృష్టి సారించారు. 2022లో, చైనా బెల్ట్ అండ్ రోడ్ ఇనిషియేటివ్ (BRI)లో చేర్చడానికి సిరియాతో ఒక ఒప్పందంపై సంతకం చేసింది, అయినప్పటికీ సిరియాలో ముఖ్యమైన BRI మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులు ఏవీ అభివృద్ధి చేయలేదు.

పీస్ మేకర్ ఇమేజ్‌ని ప్రొజెక్ట్ చేయడం – పెంటగాన్ bbservations
ఇజ్రాయెల్-హమాస్ వివాదం చెలరేగిన తరువాత, పాలస్తీనా కారణానికి మద్దతుగా గ్లోబల్ సౌత్‌తో జతకట్టడం ద్వారా చైనా ఈ ప్రాంతంలో శాంతిని పెంపొందించే వ్యక్తిగా తనను తాను ప్రదర్శించుకోవడానికి ప్రయత్నించింది. పత్రికా ప్రకటనలు అంతర్జాతీయ ప్లాట్‌ఫారమ్‌ల ద్వారా, గాజాలో తక్షణ కాల్పుల విరమణ కోసం చైనా పదేపదే పిలుపునిచ్చింది. పాలస్తీనా సంక్షోభానికి “రెండు-రాష్ట్రాల” పరిష్కారం లక్ష్యంగా చర్చలు జరపాలని కోరింది. నవంబర్ 2023లో, UN భద్రతా మండలి భ్రమణ ప్రెసిడెన్సీ సమయంలో, చైనా గాజాను భద్రతా మండలి కార్యకలాపాలలో ముందంజలో ఉంచింది. అయితే, బీజింగ్ ఈ వివాదంలో ప్రత్యక్ష దౌత్య లేదా సైనిక చర్య తీసుకోకుండా తప్పించుకుంది.

చైనా వైఖరిపై విమర్శనాత్మక అభిప్రాయం
గాజాలో ఇజ్రాయెల్ ప్రతిస్పందనకు అమెరికా మద్దతును చైనా నేరుగా విమర్శించిందని, ఇది సంఘర్షణకు ఆజ్యం పోస్తోందని పెంటగాన్ నివేదిక పేర్కొంది. గాజాలో ఇజ్రాయెల్ సైనిక చర్యలు ఆత్మరక్షణ హక్కుకు మించినవిగా ఉన్నాయని చైనా వాదించింది. ఇక ఎర్ర సముద్రంలో షిప్పింగ్ సంక్షోభాన్ని చైనా ఇజ్రాయెల్‌తో ముడిపెట్టింది. ఈ ప్రాంతంలో యుఎస్ సైనిక కార్యకలాపాలను విమర్శించింది. ఇది ప్రాంతీయ అభద్రతను పెంచుతుందని నమ్ముతోంది.

ఎర్ర సముద్రంలో చైనా సవాళ్లు
నివేదిక ప్రకారం, ఎర్ర సముద్రంలో షిప్పింగ్‌ను రక్షించే లక్ష్యంతో యుఎస్ నేతృత్వంలోని అంతర్జాతీయ సంకీర్ణానికి మద్దతు ఇవ్వడానికి చైనా నిరాకరించింది. ఇది షిప్పింగ్ ఖర్చులను పెంచడానికి దారితీసింది. అనేక అంతర్జాతీయ షిప్పింగ్ కంపెనీలు ఎర్ర సముద్రాన్ని నివారించడం ప్రారంభించాయి. ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలను ఎంచుకున్నాయి. ఇరాన్‌తో బీజింగ్‌కు బలమైన సంబంధాలు ఉన్నప్పటికీ, ఈ ప్రాంతంలో అంతర్జాతీయ షిప్పింగ్‌పై దాడి చేయకుండా హౌతీ తిరుగుబాటుదారులపై ఒత్తిడి చేయడంలో అది విఫలమైంది.