Budget 2025 : కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఫిబ్రవరి 1న 2025-26 ఆర్థిక సంవత్సరానికి బడ్జెట్ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఇది మోడీ ప్రభుత్వం మూడవసారి అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత ప్రవేశపెట్టబడుతున్న రెండవ బడ్జెట్.. కానీ పరీక్షల మాదిరిగానే బడ్జెట్ కూడా లీక్ అవుతుందనే ప్రశ్న చాలా మంది మదిలో ఉంటుంది. బోర్డు పరీక్షలతో సహా అనేక పరీక్షల పేపర్లు లీక్ అయ్యాయని చాలా సార్లు పేపర్లో వినే ఉంటారు. కానీ బడ్జెట్ లీక్ అవుతుందా? ఈ రోజు ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం తెలుసుకుందాం.
ఫిబ్రవరి 1న బడ్జెట్
ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ మూడవసారి అధికారంలోకి వచ్చిన 2025-2026 ఆర్థిక సంవత్సరానికి కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఫిబ్రవరి 1న బడ్జెట్ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. 2024 లో లోక్సభ ఎన్నికల కారణంగా జూలై నెలలో బడ్జెట్ను సమర్పించారు. ప్రధానమంత్రి మోడీ ప్రభుత్వం ఏర్పడిన తర్వాత, ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ మోడీ 3.0 పదవీకాలంలో మొదటి బడ్జెట్ను జూలై 23, 2024న సమర్పించడం గమనించదగ్గ విషయం.
బడ్జెట్ లీక్ అవుతుందా?
కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్ తయారు చేసే ప్రక్రియ చాలా గోప్యంగా ఉంటుంది. బడ్జెట్ ఏ విధంగానైనా లీక్ అయితే, అది జాతీయ, అంతర్జాతీయ మార్కెట్లపై కూడా ప్రభావం చూపుతుంది. ఇప్పుడు ప్రశ్న ఏమిటంటే.. బడ్జెట్ను సమర్పించే ముందు లీక్ చేయవచ్చా? అంటే అది చాలా కష్టం. కానీ ఇలా చరిత్రలో రెండుసార్లు జరిగింది. బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టడానికి ముందే రెండుసార్లు లీక్ అయింది.
బడ్జెట్ ఎప్పుడు లీక్ అయింది?
స్వతంత్ర భారతదేశ చరిత్రలో బడ్జెట్ రెండుసార్లు లీక్ అయింది. స్వతంత్ర భారతదేశపు మొదటి బడ్జెట్ 1947-1948లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ఆ సమయంలో ఆర్థిక మంత్రి ఆర్.కె. షణ్ముఖం చెట్టి. బ్రిటిష్ అనుకూల జస్టిస్ పార్టీతో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు. ఆ సమయంలో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టడానికి ముందే, బ్రిటన్ ఆర్థిక మంత్రి హ్యూ డాల్టన్ భారతదేశ బడ్జెట్లో పన్ను సంబంధిత మార్పుల గురించి మీడియాకు తెలియజేశారు. ఆ తర్వాత జర్నలిస్టులు బడ్జెట్ ప్రసంగానికి ముందే బడ్జెట్కు సంబంధించిన వార్తలను ప్రచురించారు. దీని తరువాత, బ్రిటిష్ ఆర్థిక మంత్రి హ్యూ డాల్టన్ రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది. ఇది కాకుండా, 1950లో రెండవసారి జాన్ మథాయ్ భారతదేశ ఆర్థిక మంత్రిగా ఉన్నారు. ఆ సమయంలో దేశ బడ్జెట్ను కూడా సమర్పించాల్సి ఉంది. దీనికి సంబంధించిన అన్ని సన్నాహాలు దాదాపు పూర్తయ్యాయి. కానీ బడ్జెట్ లీక్ అయిందనే వార్తలు బయటకు వచ్చాయి. ఈ పొరపాటు కారణంగా జాన్ మథాయ్ రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది.
బడ్జెట్ లీక్ అయిన తర్వాత స్థలం మార్పు
స్వతంత్ర భారతదేశం తర్వాత, బడ్జెట్ ముద్రించిన మొదటి స్థలం రాష్ట్రపతి భవన్… కానీ బడ్జెట్ లీక్ అయిన తర్వాత, ముద్రణ స్థలాన్ని మార్చడం తప్ప వేరే మార్గం లేదు. దాని బడ్జెట్ ముద్రణ సంప్రదాయం మారిపోయింది. ఈ సంఘటన తర్వాత బడ్జెట్ ముద్రణను న్యూఢిల్లీలోని మింటో రోడ్కు మార్చాల్సి వచ్చింది. దీని తరువాత 1980 లో మరోసారి ముద్రణ స్థలం మార్చారు. నార్త్ బ్లాక్ (ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ) నేలమాళిగలో బడ్జెట్ ముద్రణ ప్రారంభమైంది.
