Caught In Cash-At-Home Row: భారత రాజ్యాంగం చాలా గొప్పది.. తప్పు చేసిన వాడికి శిక్ష పడాలి… రాజ్యాంగం ప్రకారమే న్యాయస్థానాలు తీర్పులు ఇస్తాయి. మన దేశంలో న్యాయ వ్యవస్థ స్వతంత్రగా పనిచేస్తుంది. ఇక జడ్జీలు తప్పు చేసినా.. వారిని పదవి నుంచి తప్పించే అధికారం రాజ్యాంగం కల్పించింది. ఇప్పుడు దీని ప్రకారమే అలహాబాద్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తి జస్టిస్ యశ్వంత్ వర్మపై అభిశంసన (ఇంపీచ్మెంట్) ప్రక్రియను ప్రారంభించేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం సన్నాహాలు చేస్తోంది. ఈ ప్రక్రియలో భాగంగా, 145 మంది లోక్సభ ఎంపీలు, 63 మంది రాజ్యసభ ఎంపీలు అభిశంసన తీర్మానంపై సంతకాలు చేసి, లోక్సభ స్పీకర్ ఓం బిర్లాకు నోటీసు సమర్పించారు. ఈ నోటీసుకు బీజేపీ, కాంగ్రెస్, టీడీపీ, జేడీయూ, సీపీఎం, ఎన్సీపీ వంటి వివిధ పార్టీల ఎంపీలు మద్దతు తెలిపారు, ఇందులో రాహుల్ గాంధీ, అనురాగ్ ఠాకూర్, సుప్రియా సూలే వంటి ప్రముఖ నాయకులు ఉన్నారు. ఈ అభిశంసన ప్రక్రియ స్వతంత్ర భారత చరిత్రలో హైకోర్టు న్యాయమూర్తిపై మొదటిసారిగా జరిగే అవకాశం ఉంది.
న్యాయమూర్తి ఇంట్లో నోట్ల కట్టలు..
2025 మార్చి 14న జస్టిస్ యశ్వంత్ వర్మ ఢిల్లీలోని అధికారిక నివాసంలో జరిగిన అగ్నిప్రమాదం తర్వాత భారీ మొత్తంలో కాలిన నగదు సంచులు బయటపడ్డాయి. ఈ ఘటన తీవ్ర వివాదానికి దారితీసింది. అప్పటి సుప్రీం కోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి సంజీవ్ ఖన్నా ఈ ఆరోపణలపై విచారణకు ముగ్గురు సభ్యుల కమిటీని నియమించారు. ఈ కమిటీ, జస్టిస్ షీల్ నాగు, జస్టిస్ జీఎస్. సంధవాలియా, జస్టిస్ అను శివరామన్లతో కూడి ఉంది. మే 4న సమర్పించిన 64 పేజీల నివేదికలో, నగదు నిల్వ ఉన్న స్టోర్ రూమ్పై జస్టిస్ వర్మ, ఆయన కుటుంబ సభ్యులు నియంత్రణ కలిగి ఉన్నారని, ఆ నగదు మూలాన్ని వివరించడంలో వారు విఫలమయ్యారని తేల్చింది. ఈ ‘తీవ్రమైన దుష్ప్రవర్తన‘ కారణంగా అభిశంసన ప్రక్రియను సిఫారసు చేసింది. జస్టిస్ వర్మ ఈ ఆరోపణలను ఖండిస్తూ, తనపై కుట్ర జరిగిందని, విచారణ కమిటీ నివేదిక అసంపూర్ణమని వాదిస్తూ సుప్రీం కోర్టును ఆశ్రయించారు. అయినప్పటికీ, అభిశంసన ప్రక్రియను ప్రారంభించేందుకు పార్లమెంటు సిద్ధమవుతోంది.
అభిశంసన ప్రక్రియ ఇలా..
భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 124(4), 217, 218, జడ్జెస్ (ఇంక్వైరీ) చట్టం, 1968 ప్రకారం, సుప్రీం కోర్టు లేదా హైకోర్టు న్యాయమూర్తిని ‘నిరూపిత దుష్ప్రవర్తన లేదా అసమర్థత‘ ఆధారంగా మాత్రమే తొలగించవచ్చు. ఈ ప్రక్రియను ప్రారంభించేందుకు లోక్సభలో కనీసం 100 ఎంపీలు లేదా రాజ్యసభలో 50 ఎంపీల సంతకాలతో నోటీసు సమర్పించాలి. ఈ నోటీసును స్పీకర్ లేదా రాజ్యసభ చైర్మన్ ఆమోదించిన తర్వాత, ముగ్గురు సభ్యుల విచారణ కమిటీ (సుప్రీం కోర్టు న్యాయమూర్తి, హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి, ప్రముఖ న్యాయవాది) ఏర్పాటు చేయబడుతుంది. ఈ కమిటీ ఆరోపణలను విచారించి, నివేదిక సమర్పిస్తుంది. ఆ నివేదిక ఆధారంగా, రెండు సభల్లో మూడింట రెండు వంతుల మెజారిటీతో తీర్మానం ఆమోదించబడితే, రాష్ట్రపతి ఆదేశంతో న్యాయమూర్తి తొలగించబడతారు.
Also Read: Vice President resignation: తప్పించారా.. తప్పుకున్నారా.. ఉపరాష్ట్రపతి రాజీనామా వెనుక ఏం జరిగింది?
గతంలో అభిశంసన ప్రయత్నాలు
స్వతంత్ర భారతదేశంలో ఇప్పటివరకు ఐదు సార్లు అభిశంసన ప్రక్రియలు ప్రారంభమయ్యాయి, కానీ ఒక్క న్యాయమూర్తి కూడా పూర్తి ప్రక్రియ ద్వారా తొలగించబడలేదు:
1. 1993 – జస్టిస్ వి. రామస్వామి(పంజాబ్ – హర్యానా హైకోర్టు): విచ్ఛిన్న వ్యయం ఆరోపణలపై లోక్సభలో తీర్మానం విఫలమైంది,
2. 2011 – జస్టిస్ సౌమిత్ర సేన్ (కలకత్తా హైకోర్టు): నిధుల దుర్వినియోగం ఆరోపణలపై రాజ్యసభలో తీర్మానం ఆమోదించబడింది, కానీ లోక్సభలో చర్చకు ముందు ఆయన రాజీనామా చేశారు.
3. 2011 – జస్టిస్ పీడీ. దినకరన్(సిక్కిం హైకోర్టు): భూ కుంభకోణం ఆరోపణలపై రాజీనామా చేశారు.
4. 2015 – జస్టిస్ జె.బి. పార్దివాలా (గుజరాత్ హైకోర్టు): వివాదాస్పద వ్యాఖ్యలపై అభిశంసన నోటీసు రాజ్యసభలో తిరస్కరించబడింది.
5. 2018 – జస్టిస్ దీపక్ మిశ్రా (సుప్రీం కోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి): పరిపాలనా దుష్ప్రవర్తన ఆరోపణలపై రాజ్యసభలో నోటీసు తిరస్కరించబడింది.
జస్టిస్ వర్మ అభిశంసన..
జస్టిస్ యశ్వంత్ వర్మపై అభిశంసన ప్రక్రియ స్వతంత్ర భారతదేశంలో హైకోర్టు న్యాయమూర్తిని తొలగించే తొలి ఉదాహరణగా నిలిచే అవకాశం ఉంది. 145 లోక్సభ ఎంపీలు, 63 రాజ్యసభ ఎంపీల సంతకాలతో ఈ నోటీసు బలమైన మద్దతు పొందింది. పార్లమెంటు వర్షాకాల సమావేశాలు జులై 21, 2025న ప్రారంభమైన నేపథ్యంలో, ఈ తీర్మానం లోక్సభలో ప్రవేశపెట్టబడే అవకాశం ఉంది. అయితే, ఈ ప్రక్రియలో జడ్జెస్ (ఇంక్వైరీ) చట్టం, 1968ని కచ్చితంగా అనుసరించాలని, సుప్రీం కోర్టు ఇన్–హౌస్ నివేదిక ఆధారంగా మాత్రమే తొలగింపు చట్టవిరుద్ధమని మాజీ న్యాయ శాఖ మంత్రి కపిల్ సిబల్ హెచ్చరించారు. ఈ ప్రక్రియ న్యాయస్థానంలో సవాలు చేయబడితే, జస్టిస్ వర్మ తొలగింపు ఆలస్యం కావచ్చు.