Vijayanagara Empire : క్రీస్తు శకం 1678లో ముగిసిన మధ్యయుగ కాలం నాటి విజయనగర రాజ్యం వంటి బలమైన సామ్రాజ్యాలతో సహా ప్రతిదానికీ మన్నిక ఉంది . విజయనగర సామ్రాజ్యం దక్షిణ దక్కన్ లోపల ఒక విశాలమైన పీఠభూమిలో ఉంది. సంగమ రాజ్యానికి మూలపురుషులైన హరిహర, బుక్కా అనే ఇద్దరు తోబుట్టువులు దీనిని స్థాపించారు. శ్రీకృష్ణ దేవరాయల పాలనలో సేనలు నిలకడగా విజయం సాధించడంతో రాజ్యం పతాక స్థాయికి చేరుకుంది. 1529లో అచ్యుత దేవరాయ, కృష్ణదేవరాయల అతని తమ్ముడు సింహాసనం అధిష్టించారు. 1542లో అతని మరణం తర్వాత అచ్యుతరాయల చిన్న మేనల్లుడు సదాశివరాయ రాజుగా పేరు ప ఒందాడు. కృష్ణదేవరాల అల్లుడు అళియ రాయలు సంరక్షకుడయ్యాడు. సదాశివరాయ సామ్రాజ్యం కేంద్ర వ్యక్తిగా సాగాడు. అయితే అలియా రామరాయ తెరవెనుక నిజమైన శక్తిగా ఉన్నాడు. అతను ఆక్రమించిన భూములు ప్రజలకు, ముఖ్యంగా ముస్లింలకు, హిందు, ముస్లింలకు సమానంగా ద్రోహం చేసపినందుకు అతను క్రూరమన హింసకు ప్రసిద్ధి ఎందాడు. రాయ మాత్రం చాలా దూరంగా వెళ్లాడు. అతను సుల్తానేట్లను ఒకరినొకరు తారుమారు చేశాడు. వారి విభజనలను ఉపయోగించుకుని భూములు సంపాదించాడు. సుల్తాన్ హుస్సేన్ నేతృత్వంలోని అహ్మద్నగర్ పబ్లిక్పై దాడిలో అతను బీజాపూర్ సుల్తానేట్కు చెందిన ఆదిల్షాకు సహాయం చేవాడు. అతని డొమైన్లోకి బలవంతంగా 6పవేశించిన తర్వాత సుల్తాన్ హుస్సేన్ ప్రజలు దుర్మారంగ్రా ప్రవర్తించారు.
ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి..
సుల్తాన్ హుస్సేన్, అతని సహచరుడు, గోల్కొండ చక్రవర్తితో కలిపి అలీ అదిల్షాపై ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి ప్రయత్నించాడు. రామరాయలు పక్కకు మారి సుల్తాన్ హుస్సేన్కు సాయం చేశాడు. దీనిపై సుల్తానేట్లు ఆగ్రహించారు. బలమైన శత్రువులుగా మారారు. కలిసి రామరాయలపై పోరాడాలని నిర్ణయించుకున్నారు.
తాలికోట యుద్ధం
హిందూ రాజు అలియా రామ రాయ సైన్యం, నాలుగు దక్కన్ రాచరిక రాష్ట్రాలైన గోల్కొండ, బీదర్, అహ్మద్నగర్ బీజాపూర్ 1565లో ఒక పురాణ యుద్ధంలో పోరాడాయి. ముస్లిం పాలకులు విజయనగర రాజ్యంపై ప్రతీకారం తీర్చుకోవడం, దానిని ముప్పుగా నాశనం చేయడంలో నరకయాతన పడ్డారు. తాలికోట యుద్ధాలు విజయనగరానికి విపత్కర ఎదురుదెబ్బ కావచ్చు, నగరం యొక్క భవిష్యత్తు మనుగడకు ముప్పు కలిగించే సుదూర పరిణామాలతో బీజాపూర్కు ఆగ్నేయంగా 80 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఈ పోరాటం జరిగింది. ఈ ప్రదేశం ఇప్పుడు ఉత్తర కర్ణాటకలో భాగం.. రాజా అలియా రామ సైన్యంలో అశ్వికదళం, పాదచారులతో కలిపి వంద ఏనుగులు ఉన్నాయి. డెక్కన్ రాజవంశంలో తక్కువ మంది సైనికులు ఉన్నారు, అయితే ఎక్కువ మంది గుర్రపు స్వారీలు, ఆయుధాలు మరియు ఫిరంగిదళాలు ఉన్నారు. తాలికోట యుద్ధంలో విజయనగర రాజ్యం యొక్క రాచరికం నాశనం కాలేదు, కానీ ప్రాంతీయ రాజధాని చివరికి అది అనుభవించిన నష్టాల నుండి పూర్తిగా కోలుకుంది. రామరాయల సోదరుడు తిరుమల పెనుకొండలో సరికొత్త ఆదేశాన్ని నిర్మించి సైన్యాన్ని మెరుగుపరిచాడు. అయినప్పటికీ, తంజావూరు (తంజావూరు), మధురలోని నాయకులు మరియు జింజీలు తమ స్వయంప్రతిపత్తిని సమర్థవంతంగా ప్రకటించారు మరియు ఆగ్నేయంలో చాలా వరకు వదిలివేయబడ్డాయి.
1570లో రాజవంశ స్థాపన..
పలు ప్రాంతాల్లో అల్లర్లు, దోపిడీలు జరిగాయి. పెనుకొండకు చేరుకునే కొన్ని బీజాపురి దాడులకు వ్యతిరేకంగా తిరుమల అహ్మద్నగర్కు చెందిన నిమ్ షా నుంచి సహాయం కోరింది. అతను అహ్మద్నగర్ మరియు గోల్కొండతో పాటు బీజాపూర్పై యుద్ధాన్ని ప్రారంభించాడు. తిరుమల ఆగ్నేయంలోని నాయకుల సార్వభౌమ భూభాగాలను గుర్తించి, మైసూర్ మరియు కెలాడి యొక్క విధేయతను కొనసాగించాడు. అతని 3 పిల్లలకు తన రాజ్యం యొక్క మూడు విభిన్న ప్రాంతాలకు నిర్వాహకులుగా పేరు పెట్టాడు: తెలుగు, కన్నడ, అలాగే తమిళం. 1570లో, అతను పట్టాభిషేకం చేసి అధికారికంగా అరవీడు రాజవంశాన్ని స్థాపించాడు, ఇది నాల్గవ మరియు చివరి విజయనగర రాజవంశం . 1565 ప్రారంభంలో జరిగిన తాలికోట యుద్ధంలో విజయనగర సేనల భయంకరమైన నష్టానికి దారితీసింది, అలాగే విజయనగర రాజ్యంలో చాలా వరకు దోచుకోవడం, వినాశనానికి దారితీసింది .
