Pala Pitta: పక్షులు మన సహజ ప్రపంచం యొక్క స్థితికి అద్భుతమైన సూచికలు. ఇటీవల విడుదలైన ఈ సంవత్సరం స్టేట్ ఆఫ్ ఇండియాస్ బర్డ్స్ రిపోర్ట్, పరిరక్షణ ప్రాధాన్యత అవసరమయ్యే 942 పక్షి జాతులను హైలైట్ చేసింది. వీటిలో 178 హై కన్జర్వేషన్∙ప్రాధాన్యతగా, 14 జాతులుగా వర్గీకరించబడ్డాయి. ఆశ్చర్యకరంగా ఇండియన్ రోలర్, లేదా తెలుగులో పాలపిట్ట అని లేదా బ్లూ జే అని పిలిచే పక్షి ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఫర్ కన్జర్వేషన్ ఆఫ్ నేచర్ రెడ్ లిస్ట్ రీఅసెస్మెంట్ కోసం సిఫార్సు చేయబడింది. అంటే ప్రమాదంలో ఉన్నట్లు లెక్క. తెలంగాణ రాష్ట్ర పక్షి పాలపిల్లను దసరా రోజున చూడటం శుభప్రదంగా భావిస్తారు.
పక్షుల స్థితిగతుల అంచనా..
స్టేట్ ఆఫ్ ఇండియా పక్షుల నివేదిక అనేది దేశంలోని చాలా పక్షి జాతుల పంపిణీ పరిధి, సమృద్ధిగా ఉన్న పోకడలు, పరిరక్షణ స్థితి కాలానుగుణ అంచనాను తెలుపుతుంది. ఈ సమగ్ర, జాతీయస్థాయి అంచనా నివేదిక – దేశవ్యాప్తంగా 30 వేల మందికి పైగా పక్షుల పరిశీలకులచే పరిశీలనలు, పరిశీలన పోకడలు పంపిణీ ఆధారంగా భారతదేశ పక్షుల సంరక్షణ అవసరాలకు మార్గం చూపుతుంది. బెంగుళూరుకు చెందిన నేచర్ కన్జర్వేషన్ ఫౌండేష¯Œ కు చెందిన అశ్విన్ విశ్వనాథన్ మాట్లాడుతూ, ‘గడ్డి భూములు, ప్రకృతి దృశ్యాలు మరియు సహజ పర్యావరణ వ్యవస్థను వేగంగా తగ్గించడం భారతీయ రోలర్ల సంఖ్య తగ్గడానికి కారణం. రోలర్లు ఎలుకలు మరియు చిన్న కీటకాలను తింటాయి, అంటే ఇవి కూడా బాగా క్షీణించాయి. ఆవులు, మేకలు మేసే గడ్డి భూములతో పక్షులకు గొప్ప అనుబంధం ఉంది. చెట్లను నాటడం యొక్క స్థిరమైన విధానంతో, మేము మేత భూములను మరియు పర్యావరణ వ్యవస్థను నాశనం చేస్తున్నాము. తెలంగాణలో తక్షణ శ్రద్ధ వహించాల్సిన మరో పక్షి స్పాట్–బిల్డ్ పెలికాన్’ అని తెలిపారు.
ప్రమాదంలో 942 పక్షి జాతులు
942 పక్షి జాతుల స్థితి పరిరక్షణ ప్రాధాన్యత అవసరం అని గుర్తించబడింది. ఆన్లైన్ ప్లాట్ఫారమ్ ‘ఈ బర్డ్’లో పక్షి వీక్షకులు అప్లోడ్ చేసిన డేటా ప్రకారం.. గడ్డి భూముల్లో నీటి వనరులలో తీవ్ర క్షీణతకు దారితీసే మన వ్యవసాయ పద్ధతులు గుడ్లగూబలు, డేగలు, బాతులు (నివాసి మరియు వలస) వంటి అనేక పక్షులు అంతరిస్తున్నాయి.
మూడు సూచికల ఆధారంగా..
ఈ అంచనాలు మూడు సూచికల ఆధారంగా ఉంటాయి. రెండు సమృద్ధిలో మార్పు యొక్క సూచికలు
– దీర్ఘకాలిక ధోరణి (అనగా గత 30 సంవత్సరాలలో మార్పు)
– ప్రస్తుత వార్షిక ధోరణి (అనగా, గత ఎనిమిది సంవత్సరాలలో వార్షిక మార్పు)
– భారతదేశంలో పంపిణీ పరిధి పరిమాణం యొక్క కొలత
ఫెరల్ రాక్ పావురం, ఆషి ప్రినియా మరియు ఇండియన్ పీఫౌల్ వంటి కొన్ని సాధారణ జాతులు మినహా 150% పెరుగుదల ఉంది. కేరళలో ఎన్నడూ కనిపించని నెమళ్లు ఇప్పుడు అక్కడ వర్ధిల్లుతున్నాయి. అయితే కేరళలోని దట్టమైన అడవులు వేగంగా కనుమరుగవుతున్నాయనడానికి ఇదొక సూచిక. ఎందుకంటే నెమళ్లు మైదాన ప్రాంతాల్లోనే ఎక్కువగా వృద్ధి చెందాతాయి.