Rockets : వాహనం కొనుగలు చేసేటప్పుడు మనం షోరూంకు వెళ్తాం. అక్కడ వాహనం చూశాక.. ఆ వాహనాలకు వాడే ఇంధనం ఏంటి.. ఎంత మైలేజీ వస్తుంది అనే వివరాలు తెలుసుకుంటాం. ప్రస్తుతం పెట్రోల్, డీజిల్తోపాటు సీఎన్జీ, ఎలక్ట్రిక్, ఇథనాల్తో నడిచే వామనాలు వస్తున్నాయి. ఏ ఇంధనంతో నడిచే వాహనం అయినా మనం మైలేజీ వివరాలు తెలుసుకుంటాం. మంచి మైలేజీ ఇచ్చే వాహనాలను మాత్రమే కొనుగోలు చేస్తాం. అయితే ఆకాశంలో ఎగిరే విమానాలు, ఉపగ్రహాలను నింగిలోకి తీసుకెళ్లే రాకెట్లలో వాడే ఇంధనం గురించి చాలా మందికి తెలియదు. ఇంధనం గురించి తెలిసినా.. ఎంత మైలేజీ వస్తుంది అనే విషయం తెలియదు. మరి రాకెట్లలో ఏ ఇంధనం వాడతారు.. ఎంత మైలేజీ వస్తుంది అనే వివరాలు తెలుసుకుందాం.
రాకెట్ ఇంధనం..
రాకెట్లలో వాడే ఇంధనం అనేది ‘రాకెట్ ఇంధనం‘ లేదా ‘ప్రొపెల్లంట్‘ గా పిలవబడుతుంది. రాకెట్ ఇంధనాలు ప్రత్యేకంగా రూపొందించబడ్డాయి, అవి రాకెట్ను ఉపరితలానికి, అంతరిక్షంలోకి పంపడానికి అవసరమైన బలాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తాయి. రాకెట్ ఇంధనాల మైలేజ్ కూడా ఒక ముఖ్యమైన అంశం, అయితే, ఇది సాధారణంగా ఇతర వాహనాల మైలేజీకి సమానం కాదు, ఎందుకంటే రాకెట్లు గోచి ప్రయాణిస్తాయి, అందువల్ల మైలేజ్ పద్ధతులు భిన్నంగా ఉంటాయి.
రాకెట్ ఇంధనాలు రెండు రకాలు..
1. క్రయోజెనిక్ ఇంధనం..
ఇవి వాణిజ్య రాకెట్లలో ఎక్కువగా ఉపయోగించబడతాయి. లిక్విడ్ హైడ్రోజన్ (LH2), లిక్విడ్ ఆక్సిజన్ (LOX). శక్తివంతమైన ఇంధనాలు, ఎక్కువ అంతరిక్ష ప్రయాణాల కోసం అనుకూలంగా ఉంటాయి.
2. లిక్విడ్ ప్రొపెల్లెంట్స్:
– ఇవి సాధారణంగా రాకెట్లో ఉన్న బేరింగ్ వ్యవస్థ ద్వారా మరియు కొంతమేర గ్యాస్ సృష్టించడానికి ఉపయోగపడతాయి. రిపీటెడ్ పిలేటి ఇంధనం, హైడ్రాజిన్, కీరోసిన్.
3. సొద్ధా ప్రొపెల్లెంట్
ఇవి సాలిడ్ రూపంలో ఉంటాయి మరియు శక్తిని విడుదల చేసే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి. పీవీసీ, అమోనియం పరాసల్ఫేట్. ఇవి సాధారణంగా తక్కువ వ్యాయామాల రాకెట్ లాంచ్లు కోసం ఉపయోగిస్తారు.
మైలేజ్ ఎంత..?
రాకెట్ మైలేజ్ను సామాన్యంగా ఒక ప్రత్యేక ప్రమాణంతో అంచనా వేయడం కష్టం. దాని కారణం, రాకెట్ ఇంధనం అనేది శక్తిని ఉత్పత్తి చేసే ప్రత్యేకమైన విధానాన్ని ఉపయోగిస్తుంది, కాబట్టి ‘మైలేజ్‘ అనే భావనను సాధారణ రవాణా వాహనాలతో పోల్చలేము. రాకెట్ ఇంధనం వాడే సమయములో, ఒకే ప్రయాణంలో వేయబడిన ఇంధనం భూమికి సంబంధించి అనేక కిలోమీటర్ల దూరం కాదు, కానీ దాని శక్తి పెంచి అంతరిక్షాన్ని చేరడం లక్ష్యం.
ఎక్కువ శక్తి విడుదల..
రాకెట్ ఇంధనం త్వరగా ధ్వంసమవుతుంది, మరియు ఎక్కువ శక్తిని విడుదల చేస్తుంది. రాకెట్ ప్రయోగాలు సాధారణంగా క్రమంగా వేగం పెంచడానికి అనేక దశలుగా విభజించబడతాయి. ఇందులో ప్రతీ దశలో కొత్త ఇంధనం ఉపయోగించబడుతుంది. ఈ రాకెట్ ఇంధనాల ప్రాముఖ్యత, వాటి శక్తి సామర్థ్యం, ప్రయోగ లక్ష్యాల ఆధారంగా నిర్ణయించబడుతుంది.
