Budget 2025
Budget 2025: ప్రతి సంవత్సరం లాగే ఈ సంవత్సరం కూడా ఫిబ్రవరిలో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఈ బడ్జెట్ కోసం అందరూ ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్నారు. ఎందుకంటే ఆర్థిక మంత్రి పెట్టె నుండి ఏ తరగతికి ఏమి వస్తుందో తెలుసుకోవాలని ఆసక్తిగా ఎదురు చూసున్నారు. అయితే, అన్నింటికంటే ముఖ్యంగా బడ్జెట్ అంటే ఏమిటో తెలుసా? బడ్జెట్ అనే పదం ఎక్కడి నుండి వచ్చింది. బడ్జెట్‌ను బడ్జెట్ అని ఎందుకు పిలుస్తారు? బడ్జెట్ వెనుక ఉన్న చరిత్ర ఏమిటో ఈ వార్తా కథనంలో తెలుసుకుందాం.
బడ్జెట్ అనే పదానికి అర్థం ఏమిటి?
బడ్జెట్ అనేది ఫ్రెంచ్ పదం బుల్గా నుండి ఉద్భవించింది, ఇది ఫ్రెంచ్ పదం. తరువాత ఈ బల్గా బాగెట్ అయింది. తరువాత ఇది బాగెట్ అయింది. దీని అర్థం చిన్న సైజులో ఉండే తోలు బ్రీఫ్‌కేస్. గతంలో బ్రీఫ్‌కేస్ రంగు గోధుమ రంగులో ఉండేది.. కాలక్రమేణా దీనిలో మార్పులు చోటు చేసుకున్నాయి. స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుండి, భారత ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్‌కు సంబంధించిన పత్రాలను తోలు బ్రీఫ్‌కేస్‌లో తీసుకుని సభలో బడ్జెట్‌ను సమర్పించడానికి వచ్చేవారు.. కానీ దీనికి ముందు ఆర్థిక మంత్రి తన ఇతర సహోద్యోగులతో ఫోటోషూట్ చేయించుకునేవారు. ఈ సంప్రదాయం బ్రిటిష్ కాలం నుండి కొనసాగుతోంది.
రాజ్యాంగంలో బడ్జెట్ ప్రస్తావన లేదు
బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టే సంప్రదాయం బ్రిటిష్ కాలం నాటిది. భారత రాజ్యాంగం గురించి మాట్లాడుకుంటే.. అందులో బడ్జెట్ గురించి ప్రస్తావించబడలేదు. ఎందుకంటే అది బ్రిటిష్ పాలన సంప్రదాయం. ఈ కారణంగా దీనిని రాజ్యాంగంలో చేర్చలేదు.
బడ్జెట్ చరిత్ర
భారతదేశంలో బడ్జెట్ చాలా కాలం క్రితమే ప్రారంభమైంది. కానీ భారతదేశంలో మొదటి బడ్జెట్‌ను 1860లో స్కాటిష్ ఆర్థికవేత్త జేమ్స్ విల్సన్ సమర్పించారు. అయితే, స్వతంత్ర భారతదేశపు తొలి బడ్జెట్‌ను ఆర్‌కె షణ్ముఖం చెట్టి నవంబర్ 26, 1947న సమర్పించారు. దీని తరువాత స్వతంత్ర భారతదేశంలో బడ్జెట్ ప్రారంభమైంది. 2001 కి ముందు ఫిబ్రవరి చివరి రోజున సాయంత్రం 5 గంటలకు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టేవారు. కానీ ఆర్థిక మంత్రి యశ్వంత్ సిన్హా 2001 లో దాని సమయాన్ని మార్చారు. ఆయన బడ్జెట్ సమయాన్ని ఉదయం 11 గంటలకు మార్చారు. ఈ మార్పు ప్రక్రియను మరింత సమర్థవంతంగా చేయడానికి సహాయపడింది.
