Mahatma Gandhi assassination: మహాత్మా గాంధీ భారత స్వాతంత్య్ర ఉద్యమానికి ప్రేరణాత్మక నాయకుడిగా గుర్తింపు పొందినప్పటికీ, ఆయన హత్య 1948లో దేశ రాజకీయాల్లో లోతైన విభేదాలకు దారితీసింది. దేశ విభజన గాయాలు, మతపరమైన ఉద్రిక్తతలు, ఐడియాలాజీ పోరాటాలు ఈ సంఘటనకు మూలం.
స్వాతంత్య్రోద్యమ తర్వాత భారత్లో మతపరమైన ఘర్షణలు తీవ్రమైనప్పుడు, గాంధీపై జరిగిన హత్యాయత్నాలు ఆ కాలంలోని సామాజిక ఒత్తిడిని ప్రతిబింబిస్తాయి. ముఖ్యంగా దేశ విభజనలో ఒక వర్గం భావించిన అన్యాయాలు ఈ దాడులకు కారణమయ్యాయి. మొదటి రెండు ప్రయత్నాలు విఫలమైనప్పటికీ, మూడవది విజయవంతమైంది. ఆ సమయంలో ప్రభుత్వ రక్షణ లోపాలు బయటపడ్డాయి. ఇది కేవలం వ్యక్తిగత దాడి కాదు, దేశీయ విభజనల సూచికగా మారింది. ఇది భవిష్యత్ రాజకీయ చర్చలకు ఆధారమైంది.
నాథురాం గాడ్సే కాల్పులతో..
నాథూరాం గాడ్సే జరిపిన కారల్పుల్లో గాంధీ మరణించాడు. నాథూరాం గాడ్సే ఒక సాధారణ కార్యకర్తగా మొదలై, తర్వాత మతపరమైన ఐడియాలాజీలలో లోతుగా మునిగి వచ్చాడు. అతని జీవితం వివిధ సంస్థల మధ్య సంక్రమణలతో నిండి ఉంది. మొదటి స్థాయి నుంచి విడిపోయి, తర్వాత మరొక పక్షంలో చేరి, చివరికి స్వతంత్ర ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించాడు. ఈ ప్రయాణం అతని భావాల్లోని మార్పులను చూపిస్తుంది, ముఖ్యంగా దేశ విభజన తర్వాత జరిగిన సంఘటనలు అతని అసంతృప్తిని పెంచాయి. అతనితో పాటు ఇతరులు కూడా ఈ చర్యల్లో పాలుపంచుకున్నారు, ఇది వ్యక్తిగత ఆగ్రహాన్ని సామూహిక ఉద్యమంగా మార్చినట్టు కనిపిస్తుంది.
ఆర్ఎస్ఎస్ స్పందన…
గాంధీ హæత్య తర్వాత రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ (ఆర్ఎస్ఎస్) తన స్థానాన్ని స్పష్టంగా తెలిపింది. ఆ సంస్థ ఈ ఘటనను తీవ్రంగా ఖండించి, దేశవ్యాప్తంగా సంతాప కార్యక్రమాలు నిర్వహించింది. ఈ చర్యలు ఆర్ఎస్ఎస్ నాయకత్వం ధైర్యాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి. ఎందుకంటే ఆరోపణలు వచ్చినప్పటికీ వారు పరిశీలనకు సిద్ధంగా ఉన్నారు. ఇది సంస్థ దేశభక్తి భావాన్ని బలపరిచింది. అయితే ఇది రాజకీయ విమర్శలకు కూడా దారితీసింది.
దర్యాప్తు కమిటీలు, న్యాయపరమైన తీర్పులు..
గాంధీ హత్య తర్వాత ప్రభుత్వం ఈ ఘటనపై రెండు స్వతంత్ర కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది, ఇవి ఆర్ఎస్ఎస్కు ఎటువంటి సంబంధం లేదని స్పష్టంగా నిర్ధారించాయి. న్యాయస్థానం కూడా ఈ తీర్పును ధృవీకరించింది, ఇది ఆరోపణలపై ఆధారాల లోపాన్ని హైలైట్ చేస్తుంది. ఈ ప్రక్రియలు రాజకీయ పక్షపాతాలకు వ్యతిరేకంగా నిలబడి, వాస్తవాలపై ఆధారపడి ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ, ఈ తీర్పులు భవిష్యత్ చర్చల్లో పూర్తిగా పరిష్కారం కల్పించలేదు.
ఇప్పటి రాజకీయ విమర్శలు..
గాంధీ హత్యతో ఆర్ఎస్ఎస్కు సంబంధం లేదని తేల్చినా.. ఇప్పటికీ కాంగ్రెస్, వామపక్ష పార్టీలు గాఃదీ హత్యకు ఆర్ఎస్ఎస్నే వేలెత్తి చూపుతున్నాయి. ఆర్ఎస్ఎస్ను నేరుగా ఆరోపించకపోయినా, దాని సిద్ధాంతాలను హత్యకు కారణంగా చూపిస్తున్నాయి. ఇటీవలి నాయకులు ఈ విషయంలో చట్టపరమైన సవాలులు ఎదుర్కొన్నారు, ఇది పాత గాయాలను తెరిచి వేస్తోంది. ఆర్ఎస్ఎస్ దేశ విభజనకు వ్యతిరేకంగా ఉన్నప్పటికీ, గాంధీ నిర్ణయాలు పాకిస్తాన్కు సాయం చేయడం, దేశ విభజనను అడ్డుకోకపోవడం, హిందూవాదుల అసంతృప్తికి కారణం. ఇది రాజకీయాల్లో చారిత్రక సంఘటనలను ఆయుధంగా మార్చే ప్రవృత్తిని సూచిస్తుంది.
గాంధీ వివాదాస్పద నిర్ణయాలు..
స్వాతంత్య్రం తర్వాత గాంధీ తీసుకున్న కొన్ని నిర్ణయాలు వివాదాస్పదమయ్యాయి. మతపరమైన ఐక్యత కోసం చే సిన కృషి, సామాజిక న్యాయం కోసం ఆందోళనలు – ఆ కాలంలో వివాదాస్పదమయ్యాయి. దేశ విభజనకు సంబంధించిన అసమానతలు, ఇతర సమస్యలపై ఆయన స్పందనలు ఒక వర్గంలో అసహనాన్ని రేకెత్తించాయి. అయితే, ఆయన దేశభక్తిని ఇతర నాయకులు, సుభాష్ చంద్ర బోస్ వంటివారు గౌరవించారు. ఈ వైరుధ్యాలు గాంధీని ఐక్యత ప్రతీకగా చేస్తూ, విమర్శలకు దారితీశాయి, ఇది భారతీయ రాజకీయాల్లో శాశ్వతమైన డైలాగ్గా మారింది.
గాంధీ హత్య భారత చరిత్రలో ఒక కీలక పరిణామం. ఇది మతపరమైన ఐక్యత, రాజకీయ భావజాలాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను బహిర్గతం చేసింది. ఆర్ఎస్ఎస్ వంటి సంస్థలపై ఆరోపణలు చారిత్రక దర్యాప్తులతో ఖండించబడినప్పటికీ, ఇప్పటి విమర్శలు ఐడియాలాజీలపై కేంద్రీకృతమవుతున్నాయి. ఈ సంఘటనలు దేశాన్ని ఏకతాటిపైకి నడిపిన నాయకుడి వారసత్వాన్ని గౌరవిస్తూ, భవిష్యత్ తల్లడిలో ఉదారత్వాన్ని ప్రోత్సహిస్తాయి. చరిత్రను పునరావృతించకుండా, దాని నుంచి నేర్చుకోవడమే నిజమైన గౌరవం.
