Budget 2025 : ప్రతి సంవత్సరం ఫిబ్రవరి 1న కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి భారత బడ్జెట్ను పార్లమెంట్లో ప్రవేశపెడతారు. ఇందులో తదుపరి ఆర్థిక సంవత్సరం ఆర్థిక ఖాతాలు ఉంటాయి. ఈసారి ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఎనిమిదోసారి బడ్జెట్ను ప్రవేశపెట్టబోతున్నారు. కానీ భారతదేశపు మొదటి బడ్జెట్ను ఎప్పుడు ప్రవేశపెట్టారో, ఎవరు ప్రవేశపెట్టారో ఈ కథనంలో తెలుసుకుందాం.
బ్రిటిష్ కాలంలో భారతదేశపు మొట్టమొదటి బడ్జెట్
భారతదేశంలో బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టే సంప్రదాయం బ్రిటిష్ పాలనలోనే ప్రారంభమైంది. భారతదేశం బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉన్నప్పుడు 1860లో మొదటి కేంద్ర బడ్జెట్ను ప్రవేశపెట్టారు. ఈ బడ్జెట్ను ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ఆర్థికవేత్త జేమ్స్ విల్సన్ సమర్పించారు. ఈ బడ్జెట్లో పన్నుకు ఎటువంటి నిబంధన లేదు.. ఎందుకంటే అప్పుడు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం భారతదేశంలో పన్ను వ్యవస్థను తన స్వంత ఇష్టానుసారం నిర్వహించింది.
స్వాతంత్ర్యం తర్వాత భారతదేశపు మొదటి బడ్జెట్
భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత, దేశానికి బలమైన ఆర్థిక పునాది అవసరం. స్వాతంత్ర్యం తర్వాత తొలి బడ్జెట్ను 1947 నవంబర్ 26న సమర్పించారు. దీనిని భారతదేశ మొదటి ఆర్థిక మంత్రి ఆర్.కె. షణ్ముఖం చెట్టి సమర్పించారు. స్వాతంత్ర్యం తర్వాత దేశ ఆర్థిక పరిస్థితిని మెరుగుపరచడానికి చర్యలు తీసుకోవడానికి వీలుగా, భారత ఆర్థిక వ్యవస్థను మెరుగుపరచడం లక్ష్యంగా ఈ బడ్జెట్ రూపొందించారు.
నిర్మలా సీతారామన్ 8వ బడ్జెట్
ప్రస్తుతం ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఇప్పటివరకు ఏడు బడ్జెట్లను ప్రవేశపెట్టారు. ఆమె 2025 లో ఎనిమిదవ బడ్జెట్ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఆయన తొలి బడ్జెట్ 2019లో ప్రవేశపెట్టారు. ఆమె అత్యంత పొడవైన బడ్జెట్ను ప్రవేశపెట్టిన రికార్డును కూడా సృష్టించారు. 2020లో ఆమె 2 గంటల 42 నిమిషాల పాటు బడ్జెట్ను సమర్పించారు, ఇది ఇప్పటివరకు అత్యంత పొడవైన బడ్జెట్.
భారతదేశ బడ్జెట్ సంప్రదాయం బ్రిటిష్ పాలనతో ప్రారంభమైంది.. కాలక్రమేణా అనేక మార్పులకు గురైంది. స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత భారతదేశపు తొలి ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్ను సమర్పించడం ద్వారా దేశ ఆర్థిక దిశను నిర్ణయించగా, ప్రస్తుత ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ప్రతి సంవత్సరం ఈ సంప్రదాయాన్ని కొనసాగిస్తున్నారు.
