India VS Pakistan Drone War: దక్షిణాసియాలో భారత్, పాకిస్తాన్ మధ్య దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్న సంఘర్షణ డ్రోన్ యుద్ధం రూపంలో ప్రమాదకరమైన కొత్త దశలోకి అడుగుపెట్టింది. జమ్మూకశ్మీర్తో సహా సైనిక స్థావరాలపై డ్రోన్లు, క్షిపణులతో దాడులు జరిగాయని భారత్ ఆరోపిస్తుండగా, పాకిస్తాన్ ఈ ఆరోపణలను ఖండించింది. అదే సమయంలో, భారత్కు చెందిన 25 డ్రోన్లను కూల్చివేసినట్లు పాకిస్తాన్ ప్రకటించింది. ఈ పరిణామాలు రెండు అణ్వాయుధ దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచుతున్నాయి.
Also Read: ట్రంప్ మధ్యవర్తిత్వం సరే.. ఆపరేషన్ సింధూర్ నుంచి భారత్ ఏం తెలుసుకోవాలి?
మానవరహిత వాహనాలు (డ్రోన్లు) ఆధునిక యుద్ధంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. లేజర్ ఆధారిత క్షిపణులు, బాంబులతో డ్రోన్లు శత్రు రాడార్ వ్యవస్థలను ధ్వంసం చేయడం లేదా రెచ్చగొట్టడం వంటి వ్యూహాలను అమలు చేస్తున్నాయి. యుక్రెయిన్–రష్యా యుద్ధంలో డ్రోన్ల వినియోగం ఈ సాంకేతికత యొక్క సామర్థ్యాన్ని నిరూపించగా, భారత్–పాకిస్తాన్ సంఘర్షణలో ఇది కొత్త ఉద్రిక్తతలకు దారితీస్తోంది. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, డ్రోన్లు యుద్ధ వ్యూహాలను నిర్ణయించడంలో కీలకంగా మారనున్నాయి.
భారత్ డ్రోన్ సామర్థ్యం
భారత్ ఇజ్రాయెల్ తయారీ హరోప్, హెరాన్, సెర్చర్ డ్రోన్లతోపాటు అమెరికా నుంచి 31 ఎంక్యు–9బి ప్రిడేడర్ డ్రోన్లను కొనుగోలు చేస్తోంది. ఈ డ్రోన్లు నిఘా, దాడి సామర్థ్యాల్లో అత్యంత ఆధునికమైనవి. అదనంగా, స్వార్మ్ డ్రోన్ వ్యూహాలను అభివృద్ధి చేస్తూ గగనతల రక్షణ, దాడి సామర్థ్యాలను బలోపేతం చేస్తోంది.
పాకిస్తాన్ డ్రోన్ శక్తి
పాకిస్తాన్ చైనా, తుర్కియే నుంచి దిగుమతి చేసుకున్న సీహెచ్–4, బేరక్తార్, అకిన్సీ డ్రోన్లతో పాటు స్వదేశీ బుర్రాక్, షాపర్ డ్రోన్లను కలిగి ఉంది. ‘లాయల్ వింగ్మ్యాన్’ డ్రోన్ల అభివృద్ధిపై దృష్టి సారించిన పాకిస్తాన్, మానవ సహిత, మానవరహిత వాహనాలను సమన్వయంతో ఉపయోగించే వ్యూహాలను అనుసరిస్తోంది.
ఉద్రిక్తతలు తగ్గుతాయా, పెరుగుతాయా?
డ్రోన్ దాడులు పరిమిత స్థాయి సైనిక చర్యలుగా కనిపించినప్పటికీ, నిపుణులు ఇవి పూర్తి స్థాయి యుద్ధానికి దారితీయవచ్చని హెచ్చరిస్తున్నారు. జమ్మూ దాడులు వ్యూహాత్మక ప్రతిస్పందనలుగా ఉన్నప్పటికీ, రెండు దేశాల మధ్య ఆయుధ పోటీ, డ్రోన్ సాంకేతికతపై ఆధారపడటం సంఘర్షణ తీవ్రతను పెంచే అవకాశం ఉంది. అంతర్జాతీయ సమాజం సంయమనం పాటించాలని విజ్ఞప్తి చేస్తున్నప్పటికీ, ఈ డ్రోన్ యుద్ధం దక్షిణాసియా శాంతిని బలహీనపరిచే ప్రమాదం ఉంది.
భారత్–పాకిస్తాన్ మధ్య డ్రోన్ యుద్ధం ఆధునిక యుద్ధ సాంకేతికత యొక్క ప్రభావాన్ని, సవాళ్లను హైలైట్ చేస్తోంది. ఈ సంఘర్షణ ఉద్రిక్తతలను తగ్గిస్తుందా లేక పెంచుతుందా అనేది రెండు దేశాల వ్యూహాలు, అంతర్జాతీయ జోక్యంపై ఆధారపడి ఉంది. ప్రస్తుతం, డ్రోన్లు యుద్ధ రంగంలో కొత్త నియమాలను రాస్తున్నాయి, దక్షిణాసియా గగనతలం ఈ కొత్త యుగంలో కీలక యుద్ధభూమిగా మారింది.
