Golden Temple : శ్రీ హర్మందిర్ సాహిబ్ అనే స్వర్ణ దేవాలయం, అక్షరాలా ‘దేవుని నివాసం’ అని అర్థం. ఇది సిక్కు మతంలో అత్యంత పవిత్రమైన తీర్థయాత్రగా పరిగణిస్తుంటారు. స్వర్ణ దేవాలయం ఒక కృత్రిమ సరస్సు మధ్యలో ఉంది. దాని వైపులా ఇతర భవనాలు ఉన్నాయి. ఇది కాంస్య, పాలరాయి, బంగారు ఆకులతో కప్పిన ప్రార్థనా స్థలం. ఉదయం నుంచి రాత్రి పొద్దుపోయే వరకు ఆలయ ప్రాంగణం పవిత్ర శ్లోకాలు, పవిత్ర పాటలు, ప్రార్థనలతో ప్రతిధ్వనిస్తుంది. స్వర్ణ దేవాలయాన్ని ఐదవ సిక్కు గురువు అర్జున్ దేవ్ జీ 1581- 1604 మధ్య నిర్మించారు. దీని రూపకల్పనను గురు అర్జున్ దేవ్ స్వయంగా రూపొందించారు. ముస్లిం సాధువు హజ్రత్ మియాన్ మీర్ ఆలయానికి పునాది వేశారు. గురు అర్జున్ దేవ్ సిక్కు కుటుంబంలో జన్మించిన మొదటి సిక్కు గురువుగా పరిగణిస్తుంటారు. అతను తన తండ్రి గురు రామదాస్ జీని అనుసరించాడు.
అక్బర్ ఆ భూమిని బహుమతిగా ఇచ్చాడు.
స్వర్ణ దేవాలయ నిర్మాణం గురించి మరొక కథ ఏమిటంటే.. దాని కోసం భూమిని 1574 సంవత్సరంలో అక్బర్ చక్రవర్తి బహుమతిగా ఇచ్చాడు. అక్బర్ ఈ భూమిని మూడవ గురువు అమర్ దాస్ కుమార్తె బీబీ భానీకి బహుమతిగా ఇచ్చాడు. గురు అర్జున్ దేవ్ ఆ భూమిపై సిక్కులకు పవిత్ర స్థలాన్ని నిర్మించాలని ఆలోచించాడు. స్వర్ణ దేవాలయ నిర్మాణం 1601 సంవత్సరంలో పూర్తయింది. కానీ దాని అలంకరణ, ఇతర పనులు సంవత్సరాలు కొనసాగాయి. కమలం ఆకారపు గోపురం నిర్మించడానికి అత్యుత్తమ పాలరాయి, 100 కిలోల బంగారాన్ని ఉపయోగించారు. పాలరాయి, బంగారు పని మహారాజా రంజిత్ సింగ్ పర్యవేక్షణలో జరిగింది. ఆలయ నిర్మాణానికి డబ్బు, ఇతర సామగ్రిని ప్రధాన దాతగా రాజా రంజిత్ సింగ్ అందించారు.
Also Read : స్వర్ణ దేవాలయంలో ప్రత్యేక ప్రార్థనలు
స్వర్ణ దేవాలయం నిర్మాణం ఏమిటి?
స్వర్ణ దేవాలయం 67 చదరపు అడుగుల వేదికపై నిర్మించారు. దాని ఒడ్డున అమృత సరోవర్ అనే సరస్సు ఉంది. ఇది 150 చదరపు మీటర్ల విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. సరస్సు పశ్చిమ ఒడ్డున ఉన్న నడక మార్గం అందమైన స్తంభాలతో అలంకరించి ఉంది. స్వర్ణ దేవాలయం నేల పాలరాయి పలకలతో అలంకరించి ఉండగా, పైకప్పు పొదుగు పనితో అలంకరించారు. రెండవ అంతస్తులో ఉన్న శీష్ మహల్ అద్దాలతో కప్పబడి ఉంది. శీష్ మహల్ పైన బంగారు గోపురం ఉంది. దీనితో పాటు, ఆలయ అందం, ఆకర్షణను పెంచే అనేక చిన్న గోపురాలు ఉన్నాయి. ఆలయంలోని గర్భగుడి తలుపులు కళాత్మక శైలిలో అలంకరించారు. భారతదేశ గొప్ప చరిత్రను గుర్తుచేసే ధైర్య యోధులకు నివాళులు అర్పించడానికి స్మారక స్థలాలు కూడా నిర్మించారు. స్వర్ణ దేవాలయ నిర్మాణం హిందూ, ముస్లిం నిర్మాణ శైలుల పరిపూర్ణ సమ్మేళనం.
అకల్ తఖ్త్: అకల్ తఖ్త్ను ఆరవ గురు హరగోబింద్ (1606-44) రాజకీయ సార్వభౌమత్వానికి చిహ్నంగా నిర్మించారు. ఇది స్వర్ణ దేవాలయం పవిత్ర ప్రాంగణంలో ఉంది. సిక్కు మత నియమాలను ఉల్లంఘించినందుకు బాధ్యులైన వ్యక్తులను పిలిపించి, పశ్చాత్తాపం చెందమని ఆదేశించే అధికారం అకాల్ తఖ్త్ కు ఉంది. అతి పురాతనమైన గురు గ్రంథ్ సాహిబ్ అకల్ తఖ్త్లో ఉంచారు. ఇది ఆలయ గర్భగుడిను అలంకరిస్తుంది. రాత్రి సమయంలో అకల్ తఖ్త్ పై ఉంచుతారు. సిక్కు వీరులు ఉపయోగించిన అనేక ఆయుధాలు అకల్ తఖ్త్లో భద్రంగా ఉంచారు.
శ్రీ గురు రామదాస్ నివాస్: ఈ నివాస్ ఆలయాన్ని ధికారులు నిర్మించారు. ఇది యాత్రికులకు ఉచిత హాస్టల్. దీనిలో 18 పెద్ద హాళ్ళు, 228 గదులు ఉన్నాయి. ఈ నివాసంలో నివసించే ప్రజలకు లైట్లు, ఫ్యాన్లు, మంచాలు, పడకలు వంటి ఉచిత సౌకర్యాలు అందిస్తారు.
