Megabus Mission : దేశంలో కాలుష్యాన్ని తగ్గించేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం బృహత్తర ప్రణాళిక సిద్ధం చేసింది. దీని కోసం భారతదేశంలోని అన్ని నగరాల్లో 100,000 ఎలక్ట్రిక్ బస్సులను ప్రారంభించాలని యోచిస్తోంది. వచ్చే ఐదేళ్లలో ఈ ప్రణాళిక పూర్తవుతుంది. ఈ ప్లాన్కు భారత్ అర్బన్ మెగాబస్ మిషన్ అని పేరు పెట్టారు. వీరి బడ్జెట్ రూ.1.75 లక్షల కోట్లు. ఈ అర్బన్ మొబిలిటీ మిషన్లో ఎలక్ట్రిక్ బస్సులు , బస్ స్టాప్లు, టెర్మినల్స్, డిపోలతో సహా సంబంధిత మౌలిక సదుపాయాలు సిద్ధం చేయబడతాయి. కొత్త ఎలక్ట్రిక్ బస్సులను ప్రవేశపెట్టడమే కాకుండా.. మిషన్లో 5,000 కిలోమీటర్ల నడక, సైక్లింగ్ రోడ్ల నిర్మాణం ఉంటుంది. ఈ మొత్తం ప్రాజెక్ట్ ప్రత్యేకతలు ఏమిటో ఈ కథనంలో తెలుసుకుందాం.
ఇదీ ప్రభుత్వ ప్రణాళిక
మిషన్ 2025 లో ప్రారంభించబడుతుంది. 2029-30 ఆర్థిక సంవత్సరం నాటికి ఈ మిషన్ను పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ప్రజా రవాణా వాటాను పెంచాలని కేంద్రం అనుకుంటుంది. తద్వారా ఎక్కువ మంది ప్రజలు తమ వ్యక్తిగత వాహనాలను బయటకు తీయకుండా దానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం ప్రారంభిస్తారు. ఒక మిలియన్ కంటే ఎక్కువ నగరాల్లో కాలుష్య రహిత ఎలక్ట్రిక్ వాహనాలను ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా 2030 నాటికి మొత్తం మోటరైజ్డ్ ట్రిప్లలో 60 శాతానికి, 2036 నాటికి 80 శాతానికి ప్రజా రవాణా మోడ్ వాటాను పెంచడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. నాన్-మోటరైజ్డ్ ట్రిప్స్ అంటే సైకిల్, వాకింగ్ ట్రిప్లను 2030 నాటికి మొత్తం పట్టణ పర్యటనలలో కనీసం 50 శాతానికి పెంచాలి.
ప్రజా రవాణా, సైక్లింగ్ను ప్రోత్సహించండి
ప్రజలు సైకిళ్లను ఉపయోగించడం ద్వారా బస్ స్టాప్లు, పని ప్రదేశాల మధ్య దూరాన్ని తగ్గించడానికి రవాణా సాధనంగా సైక్లింగ్ను ప్రోత్సహించాలని ప్రభుత్వం కోరుకుంటోంది. ఇందుకోసం సైక్లింగ్ ట్రాక్లు, సైకిళ్ల నిర్మాణానికి అద్దెకు కూడా మిషన్ నిధులు మంజూరు చేస్తుంది. హౌసింగ్ అండ్ అర్బన్ అఫైర్స్ మంత్రిత్వ శాఖ డేటా ప్రకారం, భారతీయ నగరాల్లో 56 శాతం కంటే ఎక్కువ ప్రయాణాలు 5 కి.మీ కంటే తక్కువ పొడవు ఉన్నాయి. ఈ ట్రిప్పులను మోటారు రహితంగా చేయడం ద్వారా, అంటే గుర్తించబడిన మార్గాల్లో సైక్లింగ్ చేసే అవకాశాన్ని అందించడం ద్వారా దీనిని పరిష్కరించాలని మిషన్ యోచిస్తోంది.
ఈ మిషన్ ప్రయోజనం ఏమిటి
మిషన్ కోసం బడ్జెట్ రూ. 1.75 లక్షల కోట్లు – ఇందులో బస్ కార్యకలాపాల కోసం రూ. 80,000 కోట్లు వయబిలిటీ గ్యాప్ ఫండ్గా.. ఐదేళ్ల కాలంలో బస్ స్టాప్ల వంటి సహాయక మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడానికి రూ. 45,000 కోట్లు ఉన్నాయి. హౌసింగ్ అండ్ అర్బన్ అఫైర్స్ మంత్రిత్వ శాఖ సీనియర్ అధికారి ఒక మీడియా నివేదికలో మాట్లాడుతూ ప్రజా రవాణాను ఇష్టపడే రవాణా మార్గంగా మార్చడం, నడక, సైక్లింగ్ను ప్రోత్సహించడం దీని లక్ష్యం. వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించడం, ప్రజారోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడం, ఆర్థిక వ్యవస్థను మెరుగుపరచడం ఈ మిషన్ మూడు ప్రధాన లక్ష్యాలు. భారతదేశంలో 65 మిలియన్లకు పైగా నగరాలు ఉన్నాయి. వీటిని మిషన్ లక్ష్యంగా చేసుకుంటుంది.