2000 Rupee Note Exchange: కేంద్రంలో నరేంద్రమోదీ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన తొలిసారి.. సంచల నిర్ణయంతో ప్రజలకు షాక్ ఇచ్చింది. 2016లో పెద్దనోట్లు(రూ.1,000, రూ.500) రద్దు చేసింది. నకిలీ నోట్ల కట్టడి.. అంసాఘిక శక్తుల చేతుల్లో పెద్ద నోట్లు ఉన్నాయని ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇదే సమయంలో రూ.2,000 నోట్లు ముద్రించి చెలామణిలోకి తెచ్చింది. 2023 వరకు ఈ నోట్లు చెలామణిలో ఉన్నాయి. ఆ తర్వాత కేంద్రం దానిని కూడా ఉప సంహరించుకుంది. అయితే ఇప్పటికీ ప్రజల్లో చెలామణిలో లేకపోయినా.. ముద్రించిన నోట్లన్నీ తిరిగి రిజర్వు బ్యాంకుకు రాలేదు. ఇప్పటి వరకు 98.31 శాతమే బ్యాంకులకు వచ్చాయి. ఇంకా రూ.6,017 కోట్లు ప్రజల వద్దనే ఉన్నాయి. కొంతమంది ఇప్పటికీ నోట్లు మార్చుకోవడం లేదు.
Also Read: యూపీలో ‘బాహుబలి’ సీన్లు.. యోగీ సర్కార్కు చీవాట్లు
గడువు లేని నోట్ల మార్పిడి సౌకర్యం..
ఆర్బీఐకి చెందిన 19 ప్రాంతీయ కార్యాలయాల్లో, హైదరాబాద్తో సహా, రూ.2,000 నోట్లను గడువు లేకుండా మార్చుకునే అవకాశం కల్పించబడింది. ఈ సౌలభ్యం ప్రజలకు సౌకర్యవంతంగా ఉండటమే కాక, ఆర్థిక వ్యవస్థలో చట్టబద్ధమైన లావాదేవీలను ప్రోత్సహిస్తుంది. అదనంగా, స్పీడ్ పోస్ట్ ద్వారా నోట్లను ఆర్బీఐ కార్యాలయాలకు పంపితే, ఆ నోట్ల విలువను సూచించిన బ్యాంకు ఖాతాలో జమ చేసే సదుపాయం కూడా అందుబాటులో ఉంది. ఈ చర్య గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని వ్యక్తులకు కూడా సహాయకరంగా ఉంటుంది. అయితే చెలామణి నిలిపివేసిన రూ.2,000 నోట్లు ఇంకా ప్రజల వద్దనే ఉండడంతో నగదు లావాదేవీల సామర్థ్యంపై తక్కువ స్థాయిలో ప్రభావం చూపవచ్చు. ఈ ప్రక్రియ డిజిటల్ లావాదేవీలను ప్రోత్సహించడంలో, నల్లధనం నియంత్రణలో సహాయపడిందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
Also Read: ఏపీకి బిగ్ అలెర్ట్.. ప్రజలకు హెచ్చరిక!
అవగాహన లేమి..
దేశంలో కొంతమంది వ్యక్తులు ఇంకా నోట్లను మార్చుకోకపోవడానికి అవగాహన లేమి, బ్యాంకు సేవలకు దూరంగా ఉండటం లేదా ఇతర వ్యక్తిగత కారణాలు ఉండవచ్చు. ఈ సమస్యను అధిగమించడానికి ఆర్బీఐ మరింత ప్రచారం, సులభమైన మార్పిడి ప్రక్రియలను అమలు చేయవచ్చు. స్పీడ్ పోస్ట్ ద్వారా మార్పిడి సౌకర్యం ఒక సానుకూల చర్య అయినప్పటికీ, దీని గురించి అవగాహన పెంచడం అవసరం.
